۴۶ درصد شرکتهای آمریکایی منتظر جایگزینی کارگران با هوش مصنوعی هستند/ چند راه برای این که از هوش مصنوعی شکست نخوریم

به گزارش گروه رسانه ای شرق، بر اساس گزارش‌های مراکز تحقیقاتی مختلف از جمله موسسه پژوهشی «آی دی سی» که به عنوان نهادی مرجع در زمینه بازارهای فناوری و تحولات دیجیتال کار می‌کند، هوش مصنوعی (AI) بزرگترین تحول‌آفرین و تغییردهنده بازی در اقتصاد جهانی است و طبق نظر بسیاری از متخصصان، یکی از روندهای مهم و اثرگذار در مشاغل آینده، دیجیتالی‌سازی و استفاده از ربات‌ها و هوش مصنوعی است که موجب خودکارشدن فرایندها و خدماتی می‌شوند که توسط متخصصانی با دستمزد بالا ایجاد می‌شود.

در راستای توسعه فناوری‌های موسوم به «لبه‌ دانش» (Edge of Science)، پیش‌بینی‌هایی مبنی بر جایگزینی انسان با ربات‌ها در بسیاری از مشاغل، آینده‌ای مبهم و نگران‌کننده از توسعه این فناوری و آینده بازار کار در جوامع ایجاد کرده است.

«مایکل بار» یکی از اعضای هیات‌مدیره فدرال رزرو آمریکا، به تازگی در کنفرانس اقتصادی «ریکیاویک» ۲۰۲۵، با اشاره به سناریوهای مختلف درباره تاثیر هوش مصنوعی بر نیروی کار، نگرانی‌هایی را درباره افزایش نرخ بیکاری مطرح کرد. به گفته او، ادغام فناوری‌های هوش مصنوعی در اقتصاد می‌تواند باعث تغییرات گسترده‌ای در مشاغل شود و برخی از نقش‌های سنتی را از بین ببرد.

برای تجزیه و تحلیل اینکه آیا ماشین‌ها می‌توانند در بسیاری از مشاغل جایگزین انسان‌ها شوند، باید این نکته مهم را در نظر گرفت که ماشین‌ها جایگزین مهارت‌ها می‌شوند، نه صرفِ افراد

بر اساس گزارش «سی بی اس نیوز»، هوش مصنوعی تنها در ماه می ۲۰۲۳ میلادی، باعث حذف نزدیک به ۴۰۰۰ شغل در آمریکا شده است. این گزارش نشان می‌دهد که پنج درصد از مشاغل این کشور در ماه میانی بهار دو سال پیش، مستقیما به دلیل استفاده از هوش مصنوعی از میان رفته‌اند.

نگرانی از جایگزینی با ماشین‌ها از دغدغه‌های دیرین بشر است که عمری به بلندای انقلاب صنعتی دارد. درنوردیدین مرز توانمندی‌های انسان از سوی ماشین‌های ساخت دست بشر همواره نگران‌کننده بوده است. هر پیشرفت بزرگ تکنولوژیکی با خود موج جدیدی از اضطراب را به همراه دارد و این ترس را افزایش می‌دهد که ماشین‌ها در هر مرحله از ما پیشی بگیرند.

توسعه روزافزون به کارگیری هوش مصنوعی در شرکت‌های خدماتی و بنگاه‌های اقتصادی

مزیت به کارگیری هوش مصنوعی در کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت و بهره‌وری، استفاده از این فناوری را در دستور کار بسیاری از شرکت‌ها به ویژه در کشورهای توسعه‌یافته قرار داده است.

بر اساس یک نظرسنجی که با همکاری دانشگاه دوک و بانک‌های فدرال رزرو آتلانتا و ریچموند انجام شده، نزدیک به نیمی (۴۶ درصد) از شرکت‌های بزرگ ایالات متحده قصد دارند در سال آینده از هوش مصنوعی برای خودکارسازی وظایفی که قبلا توسط کارمندان و کارگران انجام می‌شد، استفاده کنند. این وظایف شامل همه چیز از پرداخت به تامین‌کنندگان و انجام فاکتورها تا گزارشگری مالی است.

در همین پیوند، «داریو آمودی» مدیرعامل «آنتروپیک» یک شرکت فعال در زمینه هوش مصنوعی از سرعت بالای توسعه هوش مصنوعی و اطمینانش از مدل‌هایی از هوش مصنوعی خبر می‌دهد که طی ۲ تا سه سال آینده در محل کار ظاهر می‌شوند و مصرف‌کنندگان و خدمات‌گیرندگان از آنها استفاده می‌کنند. او آنها را دستیارانی برای انسان می‌نامد که به تدریج و تقریبا در همه چیز از ما پیشی می‌گیرند، چون مزیت نسبی آن قابل توجه است.

آیا ماشین‌های هوشمند ما را بیکار خواهند کرد؟

اما آیا ماشین ها واقعا جایگزین انسان می شوند؟ در پاسخ به این پرسش باید ابتدا گفت این گزاره‌ای درست است که ماشین‌ها اثر جایگزینی دارند. ماشین‌ها در بسیاری از زمینه‌ها از توانایی انسان پیشی گرفته‌اند. در بخش تولید، جایگزینی انسان با ماشین‌ها به توانایی ماشین برای انجام کارها بستگی دارد. تجهیزات خودکار دست‌ها را آزاد کردند، ربات‌های صنعتی به «فوق‌کارمند» در خطوط مونتاژ تبدیل شدند و الگوریتم‌های هوشمند اکنون تصمیم‌های سریع‌تر و کارآمدتری می‌گیرند. وظایفی که زمانی منحصر به انسان بود، اکنون به طور جزئی یا کامل توسط ماشین‌ها انجام می شود. این تغییر در سراسر بخش‌ها اتفاق می‌افتد.

تا ۴۰درصد از مشاغل ممکن است تحت تاثیر هوش مصنوعی قرار بگیرند و برخی کارگران مجبور خواهند شد به نقش‌های کاملا جدیدی منتقل شوند. اگرچه هوش مصنوعی بسیاری از مشاغل را ممکن است دستخوش تغییر و تحول کند، اما در مقابل، مشاغل جدید زیادی ایجاد می‌کند

برای تجزیه و تحلیل اینکه آیا ماشین‌ها می‌توانند در بسیاری از مشاغل جایگزین انسان‌ها شوند، باید این نکته مهم را در نظر گرفت که ماشین‌ها جایگزین مهارت‌ها می‌شوند، نه صرفِ افراد.

برای مثال، در دوران اولیه خط مونتاژ، شرکت‌ها فقط به کارگرانی نیاز داشتند تا پیچ‌ها را روی برخی از محصولات سفت کنند. وقتی ماشین‌ها بر مهارت «بستن پیچ‌ها» تسلط یافتند، نیاز به کارگران در این نقش کاهش یافت. در حالی که اتوماسیون ممکن است در مشاغلی مانند پیچ سفت کردن جایگزین انسان شود، اما مشاغل بیشتری در بخش تعمیر و نگهداری ماشین آلات و عملیات ایجاد می‌کند. اکنون شرکت‌ها برای بهینه‌سازی تولید و گردش کار، به افرادی با مهارت‌های مدیریتی و تحلیلی نیاز دارند.

مشاغلی که در دست انسان باقی خواهند ماند

گزارش‌های بین‌المللی نشان می‌دهند که تا ۴۰درصد از مشاغل ممکن است تحت تاثیر هوش مصنوعی قرار بگیرند و برخی کارگران مجبور خواهند شد به نقش‌های کاملا جدیدی منتقل شوند. اگرچه هوش مصنوعی بسیاری از مشاغل را ممکن است دستخوش تغییر و تحول کند، اما در مقابل، مشاغل جدید زیادی ایجاد می‌کند.

«بیل گیتس» بنیان‌گذار مایکروسافت به تازگی در گفت‌وگویی با اشاره به اینکه اگرچه ابزارهای هوشمند می‌توانند در تحلیل اطلاعات و انجام تحقیقات کمک‌ حال باشند، اظهار داشته همچنان این مغز انسان است که با خلق فرضیه‌های نو و جهش‌های فکری، پیشرفت‌های بزرگ علمی را رقم می‌زند و به این ترتیب از در امان بودن زیست‌شناسان، متخصصان انرژی و برنامه‌نویسان از موج گسترده هوش مصنوعی خبر داده است.

کار انسانی ویژگی‌های منحصربه‌فرد و غیرقابل جایگزینی مانند خلاقیت، ارتباط عاطفی و قضاوت پیچیده را حفظ می‌کند. این ویژگی ها در مشاغلی که نیاز به نوآوری، انعطاف‌پذیری، مدیریت یا تصمیم‌گیری دارند ضروری هستند. منطق «ماشین‌هایی که جایگزین انسان‌ها می‌شوند» تنها شامل پیشرفت فنی نیست، بلکه همچنین شامل بهینه‌سازی اقتصادی از طریق تحلیل هزینه و فایده است. این فرایند، بازارهای کار را تغییر می‌دهد و نیروی انسانی را از نقش‌هایی که به راحتی قابل جایگزینی هستند به موقعیت‌های ارزشمندتر و نوآورانه‌تر تغییر می‌دهد.

خوشبختانه، انسان‌ها چیزی بیش از مجموعه‌ای از مهارت‌ها هستند. هر فردی دارای ویژگی‌های چند وجهی است؛ دست‌هایی که می‌توانند کار کنند، ذهن‌هایی که فکر می‌کنند و می‌توانند از تجربیات به طور سازنده استفاده کنند و عواطف را احساس کنند. پذیرش خلاقیت، همدلی و کنجکاوی فکری کلیدی برای اجتناب از جایگزینی است.

به گفته مدیرعامل شرکت هولدینگ «اینفو ادج» فعال در حوزه کسب و کارهای اینترنتی در هند، افراد باید مهارت‌هایی را توسعه دهند که مکمل هوش مصنوعی باشند؛ فعالیت‌هایی مانند حل مساله، خلاقیت و تخصص در حوزه‌های خاص.

در مجموع، هوش مصنوعی می‌تواند بهره‌وری را افزایش دهد، اما تاثیر آن بر بازار کار به نحوه استفاده از این فناوری و میزان تطبیق نیروی کار با تغییرات بستگی دارد. تا زمانی که ما به توسعه ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود ادامه دهیم، ماشین‌ها ابزاری در اختیار ما خواهند بود، نه جایگزین‌های ما.