چنگیز جلیلوند، دوبلور، مدیر دوبلاژ و هنرپیشه اهل ایران

چنگیز جلیلوند در 6 آبان 1314 در شیراز دیده به جهان گشود.

پدرِ چنگیز به علت شغلش که مهندس اداره راه بود مجبور شد دستِ خانواده‌اش را گرفته و به تهران نقل مکان کند.

چنگیز در آن زمان تنها هفت سال سن داشت و به همین دلیل تازه در سنی بود که باید به مدرسه می‌رفت، او دوران کودکی خود را در جنوب تهران و در میدان خراسان گذراند.

او از همان دوران کودکی متوجه تمایزش با هم سن و سال هایش شده بود و خود جایی در این باره مینویسد:

فقط یادم می آید که وقتی با بچه های هم سن و سالم بازی می کردم در بازیها بیشتر احساس قهرمانی می کردم جوری سوار چوب می شدم و ادای اسب را در می آوردم که بچه های دیگر نمی توانستند.

یکی دیگر از ویژگی‌های جالب توجه چنگیز در همان سن و سال هنر فن بیان و سخن‌وری او بود؛ چرا که او دلش می‌خواست ساعت‌ها با دوستان و حتی غریبه‌ها صحبت کند.

جلیلوند به خاطر همین ویژگیِ رفتاری‌اش در آن سنینِ پایین علاقه داشته تا در آینده بتواند دبیر تاریخ یا جغرافیا شود اما فکر نمی‌کرد که دستِ تقدیر، زندگی‌اش را به گونه‌ای دیگر رقم می‌زند.

پس از گذراندن دوران مقدماتی مدرسه، او وارد دبیرستان شد، در دوران دبیرستان به استعدادهایش در عرصه تئاتر و هنر پی برد و توانست به یک نمایش به اسم تئاتر باربد راه پیدا کند.

پس از آن جلیلوند شیفته‌ی سینما و تئاترشد.

18 ساله که بود با صمد صباحی آشنا شد و به او پیشنهاد ایفای یک نقش کوچک و جزئی در فیلم آرشین مالالا را داد، او این کار را پذیرفت و این اولین تجربه‌ی سینمایی او شد.

بعد از آن چند کار کوچک تئاتر هم انجام داد.

سپس وارد دانشگاه شد و کماکان کارهای جزئی در تئاتر انجام میداد، در دوران دانشجویی اتفاقی مسیر زندگی او را عوض میکند، خود او آن را اینطور تعریف میکند:

وقتی دانشجو بودم یک استودیو روبروی دانشگاه‌مان بود به نام آژیر فیلم که آقای ساموئل خاچکیان و واعظیان و دکتر شاهرخ رفیع آن را تاسیس کرده بودند. آن زمان من شب‌ ها با آقای وحدت تئاتر کار می کردم، ایشان به من گفتند : صدای خوبی داری بیا و دوبله کار کن و من را معرفی کردند به همان استودیو و خلاصه بعد از یک تست استخدام شدم.

جلیل وند به کار گویندگی مشغول میشود و در همان سال ها چنان دوبله های شاهکاری خلق میکند که در سال 57 از وی به عنوان دوبلور نمونه‌ی جهانی یاد میکنند.

جلیلوند با رخ دادن انقلاب سال ۱۳۵۷ تصمیم گرفت تا برای مدتی به کشور آمریکا سفر کند. او نزدیک به ۲۰ سال از عمرش را در آمریکا گذراند اما بنابه‌دلایلی دوباره به ایران برگشت تا مجددا مسیری را ادامه دهد که از گذشته به آن علاقه‌مند بود.

چنگیز جلیلوند در سال ۱۳۷۷ کار خود را در ایران مجدد از سر گرفت.

یکی از خصلت‌های خوب این هنرمند در سر بسته نگه داشتن اطلاعات شخصی‌ بود.

 او حریم شخصی خود را مثل سایر افراد مشهور ایرانی به صورت عیان در معرض نگاه عموم قرار نمی‌داد.

چنگیز جلیلوند هنرمند بزرگی بود که توانست با هنر دوبلوری و صداپیشگی‌اش، خاطرات زیادی را برای ما ایرانی‌ها ایجاد کند؛ خاطراتی که بعید می‌دانم به این سادگی فراموش شوند.

 جلیلوند دوبلور برخی از بازیگران مشهور خارجی مثل دین مارتین، مارلون براندو، پل نیومن و .....بود.

اگر سن و سالی از شما گذشته باشد قطعا صدای جذاب این هنرمند را در سری فیلم‌های کلینت ایستوود به خاطر دارید. با این حال این هنرمند در عرصه صداپیشگی تنها و منحصرا به سینمای خارج نمی‌پرداخت. او در فیلم‌های فارسی نیز وظیفه‌ی صداپیشگی بازیگرهای بسیار مهمی را مثل محمدعلی فردین، بهروز وثوقی و ناصر ملک مطیعی برعهده داشت.

این هنرمند به قدری در پروژه‌های داخلی و خارجی متعددی حضور داشته که اگر بخواهیم نامِ تک تکِ شخصیت‌هایی که او صداپیشگی‌اش را برعهده گرفته را نام ببریم، احتمالا به نگارش یک مقاله‌ی چند هزار کلمه‌‌ای جداگانه نیاز پیدا می‌کنیم.

علاقه‌ی وافر جلیلوند به آلفرد هیچکاک باعث میشد تا این هنرمند در نقش برخی از شخصیت‌های فیلم‌های هیچکاک نیز صداپیشگی کند.

می‌توان گفت که جلیلوند، بیش از پنج هزار فیلم را در زمان حیاتش دوبله کرده است.

همگی ما صدای شخصیت‌های مختلفی از سینمای خارجی را هنوز با صدای جلیلوند در ذهن داریم. از همین رو، در عرصه‌ی دوبلاژ به جلیلوند، مردِ حنجره طلایی نیز می‌گویند؛ چراکه جلیلوند می‌توانسته حس و حالِ هر نوع کاراکتری را با صداگذاری‌های خاص خود به مخاطبی که ما باشیم منتقل کند.

چنگیز جلیلوند با اینکه در زمینه‌ی بازیگری نیز دستی بر کار داشت. با این حال او بارها اعلام کرده بود که هنرِ دوبلوری و صداپیشگی را به مراتب بیشتر از بازیگری دوست دارد.

از آخرین ایفای نقش‌های جلیلوند می‌توان به حضورش در سریال «سلمان فارسی» اشاره کرد که توسط داوود میرباقری کارگردانی می‌شود. فیلم‌برداری این مجموعه‌ی تلویزیونی از ماه آذر سال ۱۳۹۸ آغاز شد.

در نهایت چنگیز جلیلوند در سن ۸۲ سالگی، در تاریخ ۲ آذر سال ۱۳۹۹ بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان خود را از دست داد.

این هنرمند توانست با صدایِ ناب خود خاطرات سینمایی و تلویزیونی زیادی را برای ما رقم زند.

یادشان گرامی.