اعتراضات در اسراییل بر سر چه مساله‌ای است؟
تل‌آویو علیه نتانیاهو
در طول سه‌ماه گذشته اسراییل غرق در اعتراضات بوده است. مخالفت با طرح اصلاحات قضایی نتانیاهو کار را به اینجا کشاند که یکشنبه شب، یعنی ششم فروردین‌ماه تلاویو شاهد یکی از بزرگ‌ترین اعتراضات در تاریخ خود بود.
مهسا مژدهی-بیش از سه ماه است که اعتراضات علیه نتانیاهو شروع شده. در حقیقت او تنها هشت روز پس از انتخاب دوباره‌اش به عنوان نخست‌وزیر اسرائیل توانست نفس راحتی بکشد و بعد با بحران تازه و کم‌سابقه‌ای روبه‌رو شد.
اعتراضات بی‌سابقه
در طول سه‌ماه گذشته اسراییل غرق در اعتراضات بوده است. مخالفت با طرح اصلاحات قضایی نتانیاهو کار را به اینجا کشاند که یکشنبه شب، یعنی ششم فروردین‌ماه تلاویو شاهد یکی از بزرگ‌ترین اعتراضات در تاریخ خود بود. دیپلمات‌های اسراییلی اعتصاب کرده‌اند و احزاب مخالف، منتظرند تا نتانیاهو هر چه زودتر از این طرح به‌طورکامل پا پس بکشد.
او فعلا این طرح را به تعویق انداخته اما مشخص نیست این موضوع بتواند آتش خشم مردم را خاموش کند یا اعتراضات کماکان ادامه خواهد داشت.
نتانیاهو در این دور از نخست‌وزیری خود یکی از تندروترین و مذهبی‌ترین کابینه‌های این رژیم را تشکیل داده است. او برای اینکه بتواند نخست‌وزیر شود، نیاز داشت تا نظر گروه‌ها تند و تیز کنست را هم با خود همراه کند و در این مسیر راهی به‌جز امتیاز دادن به آنها نداشت.
طرح اصلاحات قضایی چیست؟
نخست‌وزیر اسرائیل به همراه متحدانش تصمیم دارد تا از میزان قدرت یکی از نهادهای مستقل این رژیم بکاهد. دیوان‌عالی یکی از معدودنهادهایی است که با داشتن اختیارات گسترده، مستقل به حساب می‌آید و به کنست و نخست‌وزیر هم حساب پس نمی‌دهد. دیوان عالی قادر است تصمیمات نخست‌وزیر و کنست را رد کند. این موضوعی است که نتانیاهو و یارید لوین وزیر دادگستری را به‌شدت نگران کرده است.
بنیامین نتانیاهو پرونده‌های باز قضایی دارد که هنوز به آنها به‌درستی رسیدگی نشده است. در ۱۸ ژانویه دادستان عالی اسراییل مانع از این شد که آریه درعی رهبر حزب شاص و از نزدیکان نتانیاهو مقام «وزارت کشور» را به‌دست بیاورد و او ناچار شد که قید حضور در کابینه بی‌بی را بزند که باعث شد نتانیاهو متحد اصلی خود را از دست بدهد.
گالی بهاراو دادستان عالی با انتخاب مجدد نتانیاهو به‌عنوان نخست‌وزیر تلاش کرد تا پرونده‌های قضایی او را دلیلی بر عدم صلاحیتش دانسته و مانع از ادامه کار بی‌بی شود. با این حال از این طرح آنطور که باید و شاید استقبال نشد. اما مطرح شدن این موضوع نخست‌وزیر اسرائیل را مصمم کرد تا طرح اصلاحات قضایی را پیش ببرد.
چهره اصلی پشت طرح اصلاحات قضایی کیست؟
نتانیاهو از سوی یارید لوین تحت فشار قرار گرفته. او که نماینده جزب لیکود در کنست است و پارلمان اسراییل را هم اداره می‌کند و وزارت دادگستری را هم برعهده دارد. برخی از او به‌عنوان چهره‌ای یاد می‌کنند که ممکن است در آینده جایگزین نتانیاهو شود. اما آنطور که در سخنرانی‌های اخیر او پیداست، این مرد ۵۳ ساله دست بالا را در رابطه با نخست‌وزیر دارد.
مخالفان چه کسانی هستند؟
طرح اصلاحات قضایی در بین شهروندان سرزمین اشغالی اقبالی پیدا نکرده است. همین موضوع باعث شده که آنها حدود سه ماه در خیابان بمانند تا مانع از اعمال طرح شوند. اما در بین سیاستمداران هم این وضعیت مخالفان سرسختی دارد. بنی گانتر وزیردفاع سابق می‌گوید اگر این مسیر ادامه پیدا کند مسئولیت جنگ داخلی با نتانیاهو خواهد بود.
یوآف گالاند وزیر جنگ اسرائیل یکی دیگر از مخالفان طرح است که از بی‌بی خواست تا فورا آن را متوقف کند. نتانیاهو در عوض او را از کار بیکار کرد و همین اقدام باعث شد تا تظاهرکنندگان یکی از پرتعدادترین اعتراضات را به‌راه بیندازند و تا دم خانه نخست‌وزیر هم برسند.
برخی دیپلمات‌های اسراییلی در روزهای اخیر دست به اعتصاب زده‌اند و تعدادی از اهالی کنست که نمی‌خواهند با طرح همکاری کنند، بارها سعی کرده‌اند تا تندروهای پارلمان را وادار به عقب‌نشینی کنند.
بی‌بی عقب نشست
فشارها بر روی نتانیاهو و تندروهای کنست باعث شد تا همانطور که انتظارش می‌رفت، بی‌بی عقب‌نشینی کند. او دوشنبه شب اعلام کرد طرح اصلاح قضایی را مدتی به تعویق می‌اندازد. نتانیاهو در سخنانی گفت که مایل نیست اسراییل دوپاره شود؛ به همین دلیل روند تصویب قوانین برای انجام تغییرات قضایی را تا بعد از عید پسح در ماه آوریل به تعویق می‌اندازد تا زمان برای «یک بحث منطقی» فراهم شود.
