تجربه زیمبابوه درس عبرتی برای ایران در حذف صفر پول ملی

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

​او در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت که حذف صفرها بدون اصلاحات ساختاری، تنها نمایشی ظاهری است و نمی‌تواند مشکلات عمیق اقتصادی را حل کند.

سلاح‌ورزی به تجربه زیمبابوه در سال ۲۰۰۸ اشاره کرد؛ زمانی که این کشور در اوج بحران تورمی بیش از ۲۳۰ میلیون درصدی، ۱۰ صفر از پول ملی خود حذف کرد اما این اقدام نه تنها تورم را مهار نکرد، بلکه اقتصاد را بیش از پیش فروپاشید. او تأکید کرد که ارزش واقعی پول وابسته به عوامل اقتصادی مانند تورم، عرضه و تقاضا و بهره‌وری است نه تعداد صفرهای روی اسکناس.

رئیس پیشین اتاق بازرگانی افزود که اقتصاد ایران با تورم مزمن بین ۳۰ تا ۵۰ درصد، کسری بودجه بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان و سقوط ارزش ریال به بیش از ۹۳ هزار تومان در برابر دلار روبروست و حذف صفر به تنهایی نمی‌تواند این مشکلات را حل کند.

او با تشبیه حذف صفر به تغییر لباس برای درمان بیمار گفت: «ریشه تورم در ایران به مشکلات ساختاری از جمله کسری بودجه که عمدتاً از طریق استقراض از بانک مرکزی تأمین می‌شود، رشد نقدینگی سالانه حدود ۳۰ درصد، وابستگی شدید به درآمدهای نفتی و فشار تحریم‌ها برمی‌گردد و حذف صفر هیچ اثری بر خاموش کردن این موتور تورم ندارد.»

سلاح‌ورزی همچنین به تجربه ترکیه در سال ۲۰۰۵ اشاره کرد که حذف صفر تنها در کنار اصلاحات عمیق اقتصادی موثر بود و بدون چنین اصلاحاتی، این سیاست تنها هزینه‌زا و بی‌ثمر خواهد بود. او اضافه کرد که تغییر واحد پولی نیازمند هزینه‌های گزاف از جمله به‌روزرسانی سیستم‌های بانکی، نرم‌افزارهای حسابداری، چاپ اسکناس‌های جدید و آموزش عمومی است که در شرایط فعلی ایران توجیه اقتصادی ندارد.

وی درباره تبعات منفی حذف صفر هشدار داد که این اقدام می‌تواند باعث «گرد کردن قیمت‌ها به بالا» شود و فشار تورم انتظاری را در شرایطی که قدرت خرید مردم کاهش یافته، تشدید کند.

رئیس پیشین اتاق بازرگانی تأکید کرد که اعتماد عمومی به پول ملی تنها با کنترل تورم، بهبود معیشت و ثبات اقتصادی بازمی‌گردد و کاهش ارزش ریال نتیجه تحریم‌ها، سوءمدیریت و مشکلات ساختاری است که حذف صفر قادر به رفع آن‌ها نیست.

او در پایان یادآور شد که تجربه‌های جهانی مانند آلمان پس از جنگ جهانی دوم و ترکیه نشان داده است حذف صفر تنها همراه با اصلاحات اقتصادی عمیق می‌تواند موثر باشد و در غیر این صورت، اقدامی نمایشی و پرهزینه است که ناامیدی عمومی را به دنبال خواهد داشت.

سلاح‌ورزی به سیاستگذاران توصیه کرد به جای تمرکز بر این گونه اقدامات ظاهری، اصلاحات واقعی اقتصادی از جمله کاهش وابستگی به نفت، اصلاح نظام یارانه‌ها، تقویت تولید داخلی و افزایش استقلال بانک مرکزی را در دستور کار قرار دهند تا بتوانند ریشه‌های تورم و بی‌ثباتی را هدف بگیرند و به بهبود اقتصاد و زندگی مردم امیدوار باشند.