سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری:
تنها روند مذاکرات میان ایران و آمریکا گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان عراقچی و ویتکاف است
سخنگوی وزارت خارجه گفت: تنها روند مذاکراتی که وجود دارد همین روند غیرمستقیم است که توسط وزیر امور خارجه و نماینده رئیس جمهور آمریکا مدیریت می‌شود بنابراین همه چیز شفاف بوده و روند دیگری وجود ندارد.
به گزارش گروه رسانه ای شرق،اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری خود روز دوشنبه ۲۹ اردیبهشت ماه گفت: این جلسه را با یاد و نام شهید امیرعبداللهیان شروع می‌کنم و به روح بزرگ ایشان درود می‌فرستیم. ایشان برای ما یک الگو و اسوه بود و در دوره ی مسئولیت ایشان اتفاقات مهمی در حوزه دیپلماسی کشورمان اتفاق افتاد که از جمله آن عضویت در شانگهای و بریکس بود. ایشان نقش بسیار مهمی در دفاع از مقاومت مشروع مقاومت فلسطین داشتند. همینطور رئیس جمهور شعید که ایشان هم در جریان آن فاجعه به شهادت رسیدند. ما شاهد برگزاری مجمع گفت‌وگوی تهران هستیم. این رویداد، رویداد بسیار مهمی در حوزه دیپلماسی غیر رسمی ایران.
وی ادامه داد: در ده روز گذشته تحولات در حوزه دیپلماسی ایران متعدد بود سفرهایی به عربستان، قطر و عمان انجام شد اما در منطقه کماکان با بحران همیشگی ناشی از زیاده‌خواهی و جنگ طلبی رژیم صهیونیستی مواجه بودیم. این اتفاقات کرانه باختری و غزه درآور است، بسیاری هنوز زیر آوار هستند و این اتفاقات در سکوت خبری مجامع بین‌المللی در حال انجام است. در کنار آن سکوت حمایت‌کننده اروپایی‌ها و آمریکا همراه با حمایت های تسلیحاتی آن ها را شاهد بودیم.
بقایی در پاسخ به این سوال که بسته‌های تهدیدی در جریان مذاکرات غیر مستقیم با ایران این پیام را دارد که آمریکا قرار نیست تحریم ها لغو کند، گفت: یکی از دشواری های مذاکره با آمریکا این است که شما با طرفی رو به رو هستید که به هیچ یک از قوانین بین المللی پایبند نیست. هر بسته تحریمی جدید بار سیاستگذاران آمریکایی را بیشتر می‌نند چرا که این تحریم ها مصداق بارز نقض حقوق بشر مردم ایران است. سیاست مداران آمریکایی نگاه خصومت آمیزی با مردم ایران دارند. واقعیت این است که ما این روند دیپلماتیک را انتخاب کردیم جون اولا در موضوع هسته ای چیزی برای خفی کردن نداریم این را به کرات اعلام کردیم و هم در گزارش های آژانس بین المللی اتمی تایید شده است. ادامه تحریم ها و اضافه کردن تحریم ها در صورتی که خللی در تصمیم مردم ایران ایجاد نخواهد کرد پروسه مذاکرات را دشوار تر خواهد کرد.
وی درباره ادعای غنی‌سازی صفر در ایران گفت: غنی سازی را آقای وزیر صراحتا اشاره کردند و من نیز تکرار می‌کنم که به عنوان بخشی از چرخه هسته‌ای ایران قابل مذاکرات نیست این یک امر فانتزی نیست که به ایران بگوییم این را متوقف کند، یک نیاز است برای اینکه صنعت هسته‌ای ایران بدون وقفه به کار خود ادامه دهد بنابراین هم حقی است که ایران از آن برخوردار است و هم حاصل زحمت دانشمندان ایرانی است که نمی‌شود از آن گذشت. این موضوع را تشبیه به بازی مارو پله می‌توان کرد. هر وقت جلسه مذاکره داریم احساس می‌کنیم پیشرفتی صورت گرفته است همین که به واشنگتن می‌رسند مواضع دیگری مطرح می‌کنند که کار را برای روند مذاکراتی تشدید می‌کند و این سوال به وجود می‌آید که آیا واقعا طرف آمریکایی جدی است.
بقایی در رابطه با اینکه گفته می‌شود مذاکرات جانبی توسط روبیو و شمخانی در جریان است، گفت: تنها روند مذاکراتی که وجود دارد همین روند غیرمستقیم است که توسط وزیر امور خارجه و نماینده رئیس جمهور آمریکا مدیریت می‌شود بنابراین همه چیز شفاف بوده و روند دیگری وجود ندارد. هر روند مذاکره‌ای برای حل یک چالش و یک اختلاف است اینکه ما علیرغم صحبت‌های متناقض از طرف آمریکایی‌ها در مذاکرات شرکت می‌کنیم برای اثبات حسن نیت خودمان است صرف شرکت در یک روند مذاکراتی به معنی پذیرش دیدگاه های طرف مقابل نیست برای پیگیری راجع به نقاط اختلاف است و به این جهت در این چهار دور شرکت کردیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا ایران در خصوص مکانیزم اسنپ بک ساز وکاری در نظر دارد، گفت: قطعا ما هیچ اقدام غیردوستانه و خصمانه‌ای را بی‌پاسخ نمی‌گذاریم و ما فکر می‌کنیم استفاده از اسنپ بک هیچ مبنایی ندارد و برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز است اگر کوچکترین موردی وجود داشته باشند می‌توانند این را در شورای امنیت اعلام کنند اما چنین چیزی نیست. به هیچ عنوان از طرف ما پذیرفته شده نیست و استفاده از این سازوکار نشان‌دهنده این است که این طرف‌ها قائل به رویکردهای دیپلماتیک نیستند قطعا اقداماتی را بدون تردید انجام خواهیم داد. ما امیدواریم که کشورهای اروپایی تجدیدنظر کنند به ویژه در رویکردهای رسانه که در پیش گرفتند.
وی در رابطه با سخنان اخیر عراقچی در رابطه با گسترش روابط با اروپا، گفت: ما با کشورهای اروپایی رابطه داریم و دارای سفارت هستند و به همین ترتیب سفارت‌های ما در آن کشورها فعال است ما از دوره‌ای که رابطه سازنده و همراه با روابطی که منافع متقابل با اروپا وجود داشت فاصله گرفتیم و لازمه آن این است که طرف‌های اروپایی از رفتارهایی که سازنده نیست، دست بردارند و هم در سایر حوزه‌ها از رویکرد مداخله‌جویانه دست بردارند این مواردی است که توسط منشور حقوق بین الملل و روابط بین الملل شناخته شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه راجع به نقش قطر و عمان در مذاکرات ایران و آمریکا گفت: باید بگویم که ما به‌طور کلی با همه کشورهای خلیج فارس رابطه خوبی داریم. وزیر امور خارجه هم به هر چهار کشور قطر، عربستان، عمان و امارات سفر داشتند. انتظار ما از کشورهای خلیج فارس این است که خیر و صلاح منطقه را در نظر بگیرند و در خصوص رویکردها و انتخاب‌ها، مسیرشان مبتنی باشد بر پیشبرد منطقه‌ای قوی و باثبات که مصون از نفوذ کشورهای ثالث باشد.
وی افزود: نقش قطر در روند مذاکرات سازنده بوده است، همان‌طور که عمان رویکرد سازنده‌ای داشت. این بخشی از توجه ایران به همسایگان، به‌عنوان شرکای مهم کشورمان برای جلوگیری از هرگونه تنش در منطقه است.
بقایی با اشاره به انحلال پ.ک.ک گفت: ما از خلع سلاح پ.ک.ک استقبال کردیم و امیدواریم عاملی برای برقراری صلح و ثبات در ترکیه باشد. ما در هر شرایطی بر این باوریم که تمامیت ارضی و حاکمیت عراق باید به رسمیت شناخته شود. دولت عراق و اقلیم کردستان در رابطه با جلوگیری از استفاده از خاک‌شان توسط گروه‌های تروریستی آگاه هستند و ما معتقدیم همه کشورها باید به این موضوع قائل باشند.
وی با اشاره به جنایت‌های اسرائیل در منطقه گفت: واقعیت این است که رژیم صهیونیستی ثابت کرده است که هیچ حد و مرزی برای جنایت‌ها و قانون‌شکنی قائل نیست. ترورهایی که صورت گرفته است، از جمله دانشمندان هسته‌ای ایران، یک نمونه از صدها موردی است که رژیم صهیونیستی به ترور متوسل شده است. هیچ تضمینی هم وجود ندارد که مجدداً این کارها را تکرار نکند. هیچ‌کس نمی‌تواند این احتمال را رد کند. جامعه بین‌المللی رژیم صهیونیستی را به‌خوبی شناخته است و همه باید آگاه باشند که این رژیم در راستای توسعه‌طلبی و جنایت‌هایش مرتکب اقدامات این‌چنینی نشود.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سفر رئیس‌جمهور به عمان گفت: سفر مقامات عالی‌رتبه دو کشور، امری معمولی است. در دوره شهید رئیسی هم ایشان سفری به عمان داشتند و هم سلطان عمان به ایران آمدند. رئیس‌جمهور نیز برنامه‌ای برای سفر به عمان دارند، ولی من ترجیح می‌دهم دفتر رئیس‌جمهور محترم در خصوص زمان سفر ایشان اطلاع‌رسانی کند.
وی در رابطه با آخرین وضعیت شهروند ایرانی بازداشت‌شده در فرانسه و شهروندان ایرانی که در انگلیس بازداشت شدند، تصریح کرد: در مورد فرانسه به‌صورت جدی پیگیر بودیم و اطلاعاتی که ما گرفتیم، دو نوبت دیدار کنسولی اجازه داده شده است. با خانم اسفندیاری دیدار داشتند و دیگر هموطن ما آزاد شده‌اند. برای ما هنوز اتهامات مشخص نیست. تنها چیزی که ما شنیدیم، این است که ایشان در صفحه‌های مجازی از مردم فلسطین حمایت کرده‌اند. این طنز تلخ روزگار است که با کسانی که با نسل‌کشی مخالف هستند، برخورد می‌شود؛ نه با آنانی که جنایت می‌کنند.
بقایی تصریح کرد: متأسفانه اروپایی‌ها هم از هم الگوبرداری می‌کنند و بازداشت ایرانی‌ها در لندن مشخص نیست به چه اتهامی است. چند نفر به‌خاطر نقص قوانین ضدتروریسم انگلیس بازداشت شده بودند که در روز ۲۷ اردیبهشت آزاد شدند و هنوز دو نفر در بازداشت هستند. هیاهویی ایجاد شده که آن‌ها با دولت ایران در ارتباط هستند که این ادعا عجیب است. چرا کسی برای ارتباط با دولت خود مجرم شناخته می‌شود؟ دیروز کاردار انگلیس به وزارت خارجه احضار شد و مراتب اعتراض ما به ایشان اعلام شد.
وی در رابطه با طرح کنسرسیوم و حواشی که مطرح شده است، گفت: خیلی تکرار شده است و رسانه‌های داخلی مطالب منتشرشده در رسانه‌های خارجی را منتشر کردند. ما هیچ پیشنهاد مکتوبی دریافت نکردیم و هر آنچه بوده، شفاهی بوده است که از طرف عمانی‌ها به ما مطرح شده است. هر بار نیز تغییر می‌کند، یا خودشان این مطالب متناقض را مطرح می‌کنند یا دیگر مقامات آمریکایی. این شرایط سختی است که شما روندی را پیش می‌برید که طرف مقابل در درخواست‌ها ثبات ندارد.
بقایی درباره تغییر مواضع مقامات آمریکایی گفت: واقعاً خودم مطمئن نیستم که سیاستگذاران آمریکایی آیا متوجه این موضوع هستند که چنین تغییراتی در بیان مواضع تا چه اندازه به جایگاه مذاکراتی آمریکا لطمه می‌زند. موضع کنسرسیوم را ما هیچ‌وقت مطرح نکردیم. از دو دهه قبل که موضوع مذاکرات مطرح بود، این ایده مطرح می‌شد. یک توجیه آن این است که کشورهای منطقه خلیج فارس نیاز به سوخت هسته‌ای دارند و بد نیست که مجتمع‌های سوخت مورد نیاز این کشورها تأسیس شود. اگر این ابتکار وجود داشته باشد، ما استقبال می‌کنیم، ولی چنین ایده‌ای به هیچ عنوان قرار نیست جایگزین غنی‌سازی اورانیوم در ایران شود. اگر نیت و قصد طرح این موضوع این است که بحث غنی‌سازی در ایران منتفی شود، باید بگویم این اتفاق نخواهد افتاد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره عملیات حفظ صلح سازمان ملل گفت: این موضوع در رابطه با اعلام آمادگی ایران در جریان یک اجلاس عالی‌رتبه در برلین است. ما از گذشته همکاری‌هایی داشتیم و اعلام آمادگی هم کرده بودیم که در برنامه‌های سازمان ملل مشارکت کنیم. این نشانه‌ای از رویکرد ایران برای حفظ صلح در مناطقی است که مناقشه وجود دارد. نیروهای حافظ صلح ترکیبی از نیروهای نظامی است و ما هم آمادگی خودمان را اعلام کردیم. باید جزئیات را از سخنگوی نیروهای مسلح پرسید.
بقایی در پاسخ به خبرنگار ایلنا در رابطه با آخرین وضعیت موافقت‌نامه مشارکت راهبردی ایران و روسیه گفت: از ابتدای امضای این موافقت‌نامه، اگر خاطرتان باشد، بنده از طرف وزارت امور خارجه اعلام کردم که ما این موضوع را به‌عنوان یکی از اولویت‌های دستگاه سیاست خارجی در دستور کار خود داریم. در اینجا جا دارد که یادآوری کنم از شهید امیرعبداللهیان به خاطر اینکه بخش عمده‌ای از مذاکرات این موافقت‌نامه تحت نظر ایشان انجام شد. آخرین اطلاعی که بنده دارم این است که در مجلس شورای اسلامی، در کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی، بررسی شده و در آنجا تصویب گردیده است. بعد از وصول، باید ظرف روزهای آتی، ان‌شاءالله به‌سرعت به صحن علنی برود.
وی در خصوص تعیین سفیران جدید گفت: درباره تعدادی از سفارتخانه‌ها تصمیم‌گیری شده است. در مکزیک، آقای پسندیده خواهند بود؛ در اروگوئه، آقای بنی‌اسدی؛ در نیجریه، آقای مهدوی‌رَجا؛ در ساحل عاج، آقای میگونی و خانم احمدی نیز به‌عنوان سرکنسول‌گر در آلماتی قزاقستان انتخاب شده‌اند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در رابطه با تخریب های محیط زیستی که در کشورهای منطقه انجام شده است و در خصوص اقدامات وزارت خارجه برای جلوگیری از این موضوع، گفت: گرد و غبار همه‌ی ما را آزر می‌دهد از چندسال قبل بحث ایجاد ساز و کار منطقه ای برای مقابله با بیابان زایی از جمله تثبیت شن های روان که از نظر علمی ثابت شده است در دستور کار ما بوده است و چندین نشست منطقه ای هم برگزار شده است. اتفاقا همین امروز صبح با خانم انصاری صحبت کوتاهی داشتم که ایشان هم از سازمان محیط زیست پیگیر هستند. بخشی از این گرد و غبار از عربستان، سوریه و عراق به سوی ایران می‌آید و از مسائل منطقه ای است امیدواریم با وجود سطح خوب روابط که بین کشورهای منطقه جریان دارد بتوانیم در این زمینه یک کار عملیاتی مؤثر انجام دهیم.
وی در رابطه با پیگیری موضوع آب میان ایران افغانستان گفت: در خصوص این موضوع با طرف افغانستانی جدی و شفاف هستیم در جریان دیداری که آقای متقی با وزیر و مدیرکل آسیا جنوبی داشتند ایشان تأکید کردند که حتی اگر معاهده ای وجود نداشت هم ما خود را موظف می‌دانیم از نظر شرعی و همسایگی حق‌آبه ایران را انتقال می‌دهیم و ما به گفت‌وگوهای دیپلماتیک در این خصوص ادامه خواهیم داد.
بقایی تاکید کرد: ما برای غنی‌سازی از کسی اجازه نمی‌گیرم حقی که بر اساس معاهده منع گسترش وجود دارد نیازی به اجازه برای غنی‌سازی ندارد این یک سفسطه آگاهانه و همراه با سوءنیت است که طرف‌های آمریکایی می‌خواهند بپوشانند. صرف غنی‌سازی به معنای دنبال کردن برنامه هسته‌ای غیرصلح‌آمیز نیست و این در معاهده ان‌پی‌تی به رسمیت شناخته شده است. شما نمی‌توانید در منطقه‌ای که یک رژیم نسل‌کش وجود دارد و به سلاح هسته‌ای مجهز شده است این‌ها را نادیده بگیرید و از کشوری که عضو معاهده منع اشاعه است و برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز دارد انتظار داشته باشید که برنامه هسته‌ای خود را توقف کند، غیرمنطقی است.
وی درباره زمان و مکان دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا گفت: تا این لحظه‌ای که در خدمت شما صحبت می‌کنم، هیچ زمان و مکانی قطعی نشده است. در مورد اروپا هم همیشه قائل به تداوم گفت‌وگوها بودیم و در مورد زمان و مکان دور بعدی هنوز تصمیم‌گیری نشده است. ما دنبال تسلیحاتی‌سازی برنامه هسته‌ای خود نیستیم و برای اثبات آن حاضر به پذیرش میزان زیادی از بازرسی‌ها بودیم که در دوران برجام صورت گرفت. اگر هدف ادعایی صادقانه این باشد که ایران به بمب دسترسی پیدا نکند و چون ما خودمان هم چنین چیزی نمی‌خواهیم گفتیم حاضریم که گفت‌وگو داشته باشیم و با نظارت آژانس بین‌المللی اتمی نشان دهیم که صنعت هسته‌ای ایران به سوی نظامی نخواهد رفت اما اگر درخواستی برای تعطیلی فعالیت هسته‌ای ایران باشد صورت مسئله تغییر خواهد کرد.
بقایی درباره نقش اروپا در این میان گفت: اروپایی‌ها می‌توانند نقش سازنده‌ای را ایجاد کنند اینکه قبلا حضور نداشتند انتخاب خودشان بوده است در ده ماه اخیر و قبل از آن اروپایی‌ها نشان ندادند که به دنبال حل این موضوع هستند از جمله با طرح قطعنامه‌های غیرسازنده و این موضوع اسنپ بک به عنوان اهرام فشار بر ایران نشانه رویکرد سازنده نیست به نظر ما طرف اروپایی تمایلی به ایفای بازیگر سازنده در جریان مذاکرات ندارد با این حال ما حاضر به گفت‌وگو با طرف اروپایی هستیم و فکر می‌کنم باید طرف مقابل هم این حسن نیت را ثابت کند.
وی درباره عدم اجازه ارسال محموله‌های انساندوستانه به غزه گفت: این نشانه دیگری است که نمی‌توان به وعده طرف آمریکایی که قرار بود نقشی مثبت در این زمینه ایفا کند اعتماد کرد. تقریبا بلافاصله بعد از نشان دادن حسن نیت از طرف حماس عملا حملات رژیم صهیونیستی تشدید شد و ۲۰۰ انسان بی گناه به خاک خون کشیده شدند. این واقعیت‌های منطقه ما را نشان می‌دهد و اینکه طرف آمریکایی عملا به وعده‌های خود وفا نکرده است.
