برای بزرگداشت روز زن و مادر
روایت «اعظم طالقانی» و «شیرین یزدانبخش» از چالشهای زنانه
شرق، عسل عباسیان: برای ما ایرانیها روز مادر و روز زن متفاوت از روزی است که در جهان گرامیاش میدارند. طبق تقویم ما «زادروز حضرت فاطمه(س)» روز زن است و روز مادر. از چند روز قبلترش پیامهای تبریک، حراجهای متعدد، پیشنهادهای خرید و چراغانیکردن فروشگاهها آغاز میشود. زنها در جوامع مختلف، با دشواریهای گوناگونی مواجهند که ریشه در سنتها و عادات تاریخی دارد و البته که ریشههای این موضوع، مورد بحث حالای ما نیست. اگر از تفاوت تعریفهای فمینیستی و مذهبی بگذریم، در سالهای گذشته رویکردهای گوناگونی به مقوله زن وجود داشته، که هربار با واکنشهای متفاوتی روبهرو شده است. مدتهاست که دیگر داستانها و فیلمهایی که با تکیه بر تفاوتها و دغدغههای زنان امروزی ایران نوشته یا ساخته میشوند، مورد توجه است و تحسین میشود. سالهاست که یکی از بزرگترین چالشهای ما تعریف «رجل سیاسی» در قانون اساسی است. با همه این پیشزمینهها به این مناسبت به سراغ دو زن شناختهشده از دو حیطه متفاوت رفتهایم تا از شکل مواجهه آنها با چالشهایشان بشنویم. «اعظم طالقانی» از فعالان ملی-مذهبی و موسس تشکل «جامعه زنان مسلمان» از
تجاربش در مواجهه با چالشهایی که بهعنوان یک زن با آنها روبهرو بوده چنین میگوید: «تجربه شخصی من بهعنوان زنی که حداقل 60، 70 سال عمر کرده و با انواع چالشها روبهرو بوده و هنوز هم هست، این است که با هر چالشی که روبهرو میشوم بلافاصله تصمیم نگیرم. فکر، مشورت با خبرگان و عقلا و متخصصان داشته باشم در تصمیمگیریهایم، تا بتوانم تصمیمگیری همهجانبهای داشته باشم. این برای من خیلی مهم بوده، به همین دلیل فکر میکنم، تا حدی توانستهام توفیقانی به دست بیاورم. همیشه همه تلاشم را کردهام که با هر مشکلی-بزرگ یا کوچک- که برخورد میکنم فوری تصمیم نگیرم و با مطالعه و مشورت و صبوری نتیجهگیری کنم.» او بهعنوان یک زن که تجربه نمایندگی مجلس اول را هم در کارنامه خود دارد، از مواهب مشورت چنین میگوید: «شورایی زندگیکردن و بهنظر دیگران توجهداشتن تا حد زیادی به من کمک کرده. این به این معنا نیست که هرکس، هر چیز میگوید را من میپذیرم. همه حرفها را میشنویم و با آنچه عقل تجربی من به یاد داده، نظرات را ارزیابی میکنم و در نهایت نتیجهگیری میکنم. یکی از صفات مهم خداوند که در قرآن هم بارها به آن اشاره شده، صفت «حلیم» است.
معنای این صفت همین دوراندیشی است. یکی از ویژگیهای مهم یک زن، در هنگامه حضورش در جامعه و سیاست باید برخورداری از همین صفت «حلیم» باشد. زن امروز ما باید زنی باشد باگذشت و بخشنده و در عین حال با فکر و تفکر و مشورت و عقلانیت و شورا تا بتواند زندگی و فعالیتهای اجتماعی-سیاسی خودش را هماهنگ کند و مثمر ثمر باشد و در آینده از اعمال خودش پشیمان نشود. بخشندگی و اصلاحطلبی امروزه همین است که مشکلات خود را، با درایت حل کنیم و بپرهیزیم از انتقامجویی و خشونتورزی که شاید مهمترین عامل شکست در زندگی هستند.» «شیرین یزدانبخش» بازیگری است که این سالها او را بارها در نقش مادر مهربان دیدهایم اما نمیخواهد بهعنوان یک زن هنرمند سخن بگوید و فقط از زنبودن میگوید. بسیاری او را «خاله» خطاب میکنند. «زنبودن» این بار ناجی «یزدانبخش» شده، چون وقتی درباره واکنشهایی که درباره ورودش به سینما گرفته حرف میزنیم، میگوید: «واکنشها و برخوردهای رودررو با واکنشهای پشتسر معمولا فرق دارد. درواقع چیزهای مختلفی به گوشم رسید. اما چون من همسن مادر بسیاری از افراد بودم، وجهه رقابتی وجود نداشت و اغلبشان مرا مثل مادرشان میدانند.»
شرق، عسل عباسیان: برای ما ایرانیها روز مادر و روز زن متفاوت از روزی است که در جهان گرامیاش میدارند. طبق تقویم ما «زادروز حضرت فاطمه(س)» روز زن است و روز مادر. از چند روز قبلترش پیامهای تبریک، حراجهای متعدد، پیشنهادهای خرید و چراغانیکردن فروشگاهها آغاز میشود. زنها در جوامع مختلف، با دشواریهای گوناگونی مواجهند که ریشه در سنتها و عادات تاریخی دارد و البته که ریشههای این موضوع، مورد بحث حالای ما نیست. اگر از تفاوت تعریفهای فمینیستی و مذهبی بگذریم، در سالهای گذشته رویکردهای گوناگونی به مقوله زن وجود داشته، که هربار با واکنشهای متفاوتی روبهرو شده است. مدتهاست که دیگر داستانها و فیلمهایی که با تکیه بر تفاوتها و دغدغههای زنان امروزی ایران نوشته یا ساخته میشوند، مورد توجه است و تحسین میشود. سالهاست که یکی از بزرگترین چالشهای ما تعریف «رجل سیاسی» در قانون اساسی است. با همه این پیشزمینهها به این مناسبت به سراغ دو زن شناختهشده از دو حیطه متفاوت رفتهایم تا از شکل مواجهه آنها با چالشهایشان بشنویم. «اعظم طالقانی» از فعالان ملی-مذهبی و موسس تشکل «جامعه زنان مسلمان» از
تجاربش در مواجهه با چالشهایی که بهعنوان یک زن با آنها روبهرو بوده چنین میگوید: «تجربه شخصی من بهعنوان زنی که حداقل 60، 70 سال عمر کرده و با انواع چالشها روبهرو بوده و هنوز هم هست، این است که با هر چالشی که روبهرو میشوم بلافاصله تصمیم نگیرم. فکر، مشورت با خبرگان و عقلا و متخصصان داشته باشم در تصمیمگیریهایم، تا بتوانم تصمیمگیری همهجانبهای داشته باشم. این برای من خیلی مهم بوده، به همین دلیل فکر میکنم، تا حدی توانستهام توفیقانی به دست بیاورم. همیشه همه تلاشم را کردهام که با هر مشکلی-بزرگ یا کوچک- که برخورد میکنم فوری تصمیم نگیرم و با مطالعه و مشورت و صبوری نتیجهگیری کنم.» او بهعنوان یک زن که تجربه نمایندگی مجلس اول را هم در کارنامه خود دارد، از مواهب مشورت چنین میگوید: «شورایی زندگیکردن و بهنظر دیگران توجهداشتن تا حد زیادی به من کمک کرده. این به این معنا نیست که هرکس، هر چیز میگوید را من میپذیرم. همه حرفها را میشنویم و با آنچه عقل تجربی من به یاد داده، نظرات را ارزیابی میکنم و در نهایت نتیجهگیری میکنم. یکی از صفات مهم خداوند که در قرآن هم بارها به آن اشاره شده، صفت «حلیم» است.
معنای این صفت همین دوراندیشی است. یکی از ویژگیهای مهم یک زن، در هنگامه حضورش در جامعه و سیاست باید برخورداری از همین صفت «حلیم» باشد. زن امروز ما باید زنی باشد باگذشت و بخشنده و در عین حال با فکر و تفکر و مشورت و عقلانیت و شورا تا بتواند زندگی و فعالیتهای اجتماعی-سیاسی خودش را هماهنگ کند و مثمر ثمر باشد و در آینده از اعمال خودش پشیمان نشود. بخشندگی و اصلاحطلبی امروزه همین است که مشکلات خود را، با درایت حل کنیم و بپرهیزیم از انتقامجویی و خشونتورزی که شاید مهمترین عامل شکست در زندگی هستند.» «شیرین یزدانبخش» بازیگری است که این سالها او را بارها در نقش مادر مهربان دیدهایم اما نمیخواهد بهعنوان یک زن هنرمند سخن بگوید و فقط از زنبودن میگوید. بسیاری او را «خاله» خطاب میکنند. «زنبودن» این بار ناجی «یزدانبخش» شده، چون وقتی درباره واکنشهایی که درباره ورودش به سینما گرفته حرف میزنیم، میگوید: «واکنشها و برخوردهای رودررو با واکنشهای پشتسر معمولا فرق دارد. درواقع چیزهای مختلفی به گوشم رسید. اما چون من همسن مادر بسیاری از افراد بودم، وجهه رقابتی وجود نداشت و اغلبشان مرا مثل مادرشان میدانند.»