رئيسجمهور: صبر ما يک صبر استراتژيک بود
ضربالاجل ۶۰ روزه
ايسنا: رئيسجمهوري روزگذشته در جلسه هيئتدولت با بيان اينکه امروز (چهارشنبه) ۱۸ ارديبهشت درست يک سال از خروج غيرقانوني آمريکا از توافق برجام و از زيرپاگذاشتن قطعنامه ۲۲۳۱ شوراي امنيت سازمان ملل ميگذرد، گفت: «امروز ما مصمم هستيم تا يک تصميم ملي و راهبردي را به عرض ملت ايران برسانيم. اساس برجام يک تصميم ملي و راهبردي بود و برجام نه يک تصميم فردي، نه تصميم جناحي و نه تصميم دولتي بود، بلکه تصميم ملي و تصميم کل نظام بود».
حسن روحاني، افزود: «بعد از رويکارآمدن دولت جديد در آمريکا که مجموعه شرايط انتخابات مجموعه شرايط نامتعارف و غيرمعمول بود، باوجوداينکه همين جناح از مردم با شعار صلح، خروج سربازان از منطقه، کارکردن به نفع ملت آمريکا و حرکت در مسير حقوق و قانون رأي گرفتند؛ اما متأسفانه به تعهدات خود عمل نکردند و گروه تندرويي که در داخل کاخ سفيد امروز بسياري از امور را در دست دارد، حتي اختيار کار را از شخص رئيسجمهور اين کشور گرفته است. صهيونيسم، ارتجاع و گروه تندروي داخلي آمريکا بهويژه ايپک فشار وارد کردند تا دولت آمريکا از برجام خارج شود».
ايران در زمين آمريکا بازي نکرد
رئيسجمهوري عنوان کرد: «بعد از ديماه سال ۹۶ آمريکاييها براي زيرپاگذاشتن تعهدات برجامي خود اميدوارتر شدند که اين موضوع بايد در جاي خود مورد بحث و بررسي قرار گيرد. آمريکاييها در پايان دي ۹۶ اعلام کردند که از برجام خارج ميشوند و ۱۸ ارديبهشت ۹۷ از برجام خارج شدند؛ به اميد آنکه به قول خودشان تابستاني آنچناني و سپس ۱۳آباني بهعنوان نقطه عطف و کريسمسي با حضور در ايران پيشبيني کردند، بدون آنکه جشن چهلمين سالگرد انقلابي در اين کشور وجود داشته باشد». او با بيان اينکه آمريکاييها در تمامي مراحل دچار شکست شدند، گفت: «آمريکا ابتدا ميخواست با خروج از برجام ايران را وادار کند که روز بعد از برجام خارج شود تا پرونده را به شوراي امنيت ببريد و بار از دوش آمريکا برداشته و فشار بر ايران تشديد شود اما تدبير و هوشمندي نظام ايران بر اين بود که در اين دام نيفتاد و در زمين آمريکا بازي نکرد. وقتي دوستان ما و همچنين کشورهاي اروپايي با تماس مستقيم با من بهصورت تلفني، حضوري يا ارسال پيام از جمهوري اسلامي ايران درخواست کردند که به آنها مهلتي بدهيم ما هم به درخواست آنها پاسخ مثبت داديم».
امروز روز پايان برجام نيست
رئيسجمهور با بيان اينکه ما نميخواهيم از برجام خارج شويم، گفت: «امروز روز پايان برجام نيست، بلکه گام جديد در چارچوب برجام است. برجام در بندهاي ۲۶ و ۳۶ به ما حق داده است که اگر طرف مقابل تعهد خود را نقض کند، ما آن را در کمیسیون مشترک مطرح کنيم. آن کميسيون تشکيل شده است اما باوجودآنکه اروپا و دوستان ما تأكيد کردهاند که خروج آمريکا را جبران کرده و به تعهدات خود عمل ميکنند اما در مقام عمل شاهد آن نبودهايم». روحاني ادامه داد: «به سران پنج کشور اعلام کرديم که مواد غنيشده و آب سنگين خود را ديگر نميفروشيم. تاکنون هروقت مواد غنيشده ما به ۳۰۰ کيلوگرم ميرسيد، اضافه آن را ميفروختيم و کيک زرد ميگرفتيم و هروقت آب سنگين از ۱۳۰ تن تجاوز ميکرد، اضافه آن را ميفروختيم. از امروز اين فروشها انجام نميشود».
صبر ما يک صبر استراتژيک بود
او گفت: «طبق تصميم شوراي عالي امنيت ملي از طرف من امروز (چهارشنبه) پنج نامه به سران پنج کشور باقيمانده در برجام ارسال شد. در اين نامهها به طرف مقابل اعلام کرديم که ما يک سال به توصيههاي شما عمل کرديم و صبر ما يک صبر استراتژيک بود. ما يک سال حوصله و صبر کرديم و به تعهدات خود عمل کرديم اما از امروز فروش مواد غنيشده و آب سنگين را متوقف ميکنيم». رئيسجمهور با اشاره به توصيههاي طرفهاي باقيمانده در برجام پس از خروج آمريکا از اين توافق، افزود: «ما ميدانستيم که برجام چقدر مهم است و به همين دليل به آنها پاسخ مثبت داديم و قرار بود چند هفته صبر کنيم ولي چند ماه صبر کرديم. ما ميخواستيم اتمامحجت کرده و مردم هم بدانند که عجله نداريم. اما بازهم از ما خواستند که کمي بيشتر به آنها مهلت بدهيم و ما بازهم به آنها مهلت داديم. بر اساس بندهاي ۲۶ و ۳۶ برجام چهار نوبت، با پنج کشور باقيمانده در برجام مذاکره کرديم؛ دو مرتبه در سطح معاونان وزرا و دو بار در سطح وزرا. ما از سازوکار برجام استفاده کرده و از لحاظ حقوقي هم قدمهاي لازم را برداشتيم». او ادامه داد: «دوستان ما قدمهاي خوب ولو ناکافي برداشتند و اروپا مواضع خوبي در
پيش گرفت اما در مقام عمل و بهويژه در بخش اقتصادي متأسفانه ناتوان بود. من در سال ۹۲ در مصاحبهاي با اشاره به مذاکرات سالهاي ۸۲ و ۸۳ گفته بودم اروپا در آن سالها دچار اين مشکل بود که آمريکا را کدخدا ميدانست و به همين دليل نميتوانست تصميم قاطع براي منافع خود بگيرد. الان اروپا کدخدايي آمريکا در امور سياسي و حقوقي را قبول ندارد اما شرکتها و بانکهاي آنها آمريکا را کدخدا ميدانند. اين تفکر نادرست است که اجازه نميدهد بخش اقتصادي آمريکا براي منافع اروپا و جهان تصميم درست اتخاذ کند». روحاني با بيان اينکه هفت ماه پيش در سازمان ملل اعلام کردم که استراتژي نظام تعهد در برابر تعهد، نقض در برابر نقض، تهديد در برابر تهديد و اقدام در برابر اقدام است، افزود: «امروز به آن سخنان عمل ميکنيم و ميگوييم در چارچوب برجام اولين قدم قاطع خود را برميداريم. از سال ۹۴ تا امروز ۱۴ بار آژانس بينالمللي انرژي اتمي تأييد کرده است که ايران به تمام تعهدات خود عمل کرده است و ۵ کشور باقيمانده در برجام هم اعتراف کردند که ايران نميتواند از همه منافع خود در برجام استفاده کند. انجام تکاليف در برابر حقوق يک اصل بديهي حقوقي است. نميشود
کشور به تعهدات خود عمل کند ولي از حقوق خود برخوردار نباشد، اين عدم توازن را همه قبول دارند. در حقيقت ما دو فروش ديگر انجام نميدهيم؛ يعني نه اورانيوم غنيشده را ديگر ميفروشيم و نه آب سنگين را ميفروشيم».
کشورهاي عضو برجام ۶۰ روز فرصت دارند پاي ميز مذاکره بيايند
رئيسجمهور ادامه داد: «در چارچوب همين تصميم به کشورهاي مقابل اعلام کردهايم که آنها ۶۰ روز فرصت دارند پاي ميز مذاکره بيايند و اگر ما پاي ميز مذاکره با پنج کشور به نتيجه رسيديم و منافع اصلي ما بهخصوص در حوزه نفت و بانک بهعنوان دو منفعت مهم تأمين شد، ما به شرايط قبل يعني شرايط ۱۷ ارديبهشت ۱۳۹۸ بازميگرديم، ولي اگر در پايان ۶۰ روز ما به نتيجهاي نرسيديم، دو اقدام ديگر را آغاز ميکنيم».
او در تشريح اين دو اقدام گفت: «در اقدام نخست ما طبق برجام توافق کرده بوديم که سطح غنيسازي را در حد ۳.۶ نگه داريم، ولي از آن به بعد ديگر سطحي در کار نخواهد بود و از طرف ديگر درمورد رآکتور آب سنگين اراک نيز تصميماتي را اتخاذ خواهيم کرد. طبق برجام قرار بود که اين رآکتور با همکاري گروه 1+5 نوسازي شود و ما در مسير اين راه هستيم، ولي به نتيجه نهايي نرسيدهايم؛ بعد از ۶۰ روز همانطورکه اشاره کردم نسبت به اراک نيز تصميمگيري ميکنيم و اعلام خواهيم کرد که درمورد اين رآکتور برنامه قبل از توافق برجام را ادامه ميدهيم و اراک را تکميل ميکنيم».
روحاني ادامه داد: «در مرحله دوم نيز ۶۰ روز فرصت داده ميشود و اگر به نتيجه نرسيد اقدامات بعدي مورد نظر ما خواهد بود. در اين پيامي که به پنج کشور باقيمانده در برجام داديم، بهصراحت گفتيم که اگر بخواهند از اين اقدام ما بهانهجويي کنند و پرونده ايران را به شوراي امنيت برگردانند، با اقدام بسيار قاطع جمهوري اسلامي ايران روبهرو خواهند شد و اين اقدام قاطع را در اين نامه براي آنها توضيح دادهام».
برجام همچنان پابرجاست
رئيسجمهوري با تأكيد بر اينکه راه جمهوري اسلامي ايران کاملا مشخص است، گفت: «مردم بدانند ما از برجام خارج نشدهايم و برجام همچنان پابرجاست، اما امروز ما آن روي سکه برجام را نشان ميدهيم؛ همان برجامي که در بندهاي ۲۶ و ۳۶ به ما ميگويد در صورت تخلف طرف مقابل شما هم ميتوانيد از تعهدات خود بکاهيد و ما امروز کاهش تعهدات خود را اعلام ميکنيم نه خروج از برجام را. به زبان سادهتر ما احساس کرديم که برجام نياز به يک جراحي دارد و قرصهاي مسکن يکساله کافي نبوده است؛ اين جراحي براي نجات برجام است نه نابودي آن».
او ادامه داد: «معتقديم که اگر ملت و نظام ما يکپارچه در اين مسير حرکت کنند، دنيا پيام ملت ايران را بهخوبي دريافت ميکند. ما همچنان مرد صلح و اعتدال هستيم و ما آغازگر نقض تعهدات نبودهايم و آغازگر هيچ جنگي نخواهيم بود، اما هيچگاه نيز تسليم قلدري نشديم و نخواهيم شد و در برابر هر متجاوزي پاسخ قاطع خواهيم داد، چراکه اين فرهنگ ايرانيان و اسلام و راه پيامبر، ائمه و شهداي ماست».
ايران آماده مذاکره در چارچوب برجام است
روحاني خطاب به کشورهاي دوست و پنج کشور باقيمانده در برجام اعلام کرد: «جمهوري اسلامي ايران آماده مذاکره در چارچوب برجام است نه يک کلمه کم نه يک کلمه اضافه؛ برجام همان برجام است و تغييري نميکند و ما حاضريم براي اجرائيشدن بهتر آن و اجرا و شکل اجرائي تعهدات شما پاي ميز مذاکره بنشينيم. ما ميز مذاکره را ترک نکرديم و شما نيز مرتب به ما گفتهايد که ميز مذاکره را ترک نخواهيد کرد، آن قلدري که بنا بود ميز مذاکره را به هم بزند تا امروز ناموفق بوده است».
او با بيان اينکه ميخواهم به دوستانمان نکته ديگری بگويم، ادامه داد: «قطعا همه شما به نقش ايران در تأمين امنيت منطقه از خليج فارس تا مديترانه و از درياي خزر تا درياي سرخ مطلع هستيد و ميدانيد نقش ايران در مبارزه با تروريسم در اين منطقه چقدر بوده است. شما ميدانيد اگر نقش ما نبود، امروز تروريستها در پايتختهاي کشورهاي اروپايي جولان ميدادند. همچنين شما نقش ما را در جلوگيري از حرکت سيل مهاجرت از منطقه به اروپا ميدانيد و آگاه هستيد که جمهوري اسلامي ايران پذيراي ميليونها مهاجر بوده است. همچنين شما ميدانيد ما بزرگترين سنگر مبارزه با مواد مخدر در منطقه بوديم».
نميشود برجامي باشد و ما هزينه آن را پرداخت کنيم
رئيسجمهور افزود: «اما درعينحال همه شما ميدانيد انجام اين اقدامات ميلياردها دلار مخارج دارد و با شرايطي که آمريکا به وجود آورده است، ما قادر به پرداخت اين مخارج نيستيم؛ نميشود برجامي باشد و ما هزينه آن را پرداخت کنيم، اگر برجام براي امنيت جهان و امنيت منطقه و صلح و توسعه منطقه است، همه بايد بهاي آن را پرداخت کنيم؛ شما ميخواهيد يک برجام مانند سايهاي بر سر شما باشد، اما همه کار اين درخت بر عهده ايران باشد. شما امروز براي حفظ خودتان نه بهخاطر ايران و براي امنيت خود و حفظ جوانانتان در برابر مواد مخدر و سيل مهاجران و همکاريهاي ديگر که تاکنون ايران با شما داشته و در صورت ادامه روند فعلي آن همکاريها تعطيل خواهد شد، شما هم وظيفه داريد؛ ما از شما نميخواهيم طبق مصلحت ايران عمل کنيد بلکه شما براي مصالح و آينده خودتان امروز وظيفه اقدام داريد». او خطاب به کشورهاي دوست جمهوري اسلامي ايران و پنج کشور باقيمانده در برجام، گفت: «امروز جمهوري اسلامي ايران با زبان جديدي مذاکره را آغاز کرده است؛ ما امروز ميز مذاکره را ترک نکردهايم اما با زبان حقوقي با شما سخن ميگوييم. اين در حالي است که ديروز بيشتر با زبان دوستانه
و سياسي با شما حرف ميزديم؛ اين حق ماست که از زبان سياسي و حقوقي براي منافع ملتمان استفاده و بهرهبرداري کنيم». روحاني عنوان کرد: «راهي که امروز انتخاب کرديم راه جنگ نيست، بلکه راه ديپلماسي است و من بهعنوان کسي که در اين مسئله آشنايي دارم و همچنين بهعنوان نماينده ملت ايران به مردم ايران عرض ميکنم راه امروز ما راه درگيري و جنگ با دنيا نيست، بلکه باز هم راه ديپلماسي است».
برجام يا برد - برد است يا باخت - باخت
رئيسجمهور با بيان اينکه ما ديپلماسي را با زباني جديد دنبال ميکنيم، گفت: «ما براساس قانون و منطق عمل خواهيم کرد. من تأكيد دارم که برجام يک توافق برد - برد است و آمريکا نميتواند آن را به برد و باخت تبديل کند. اگر به فرض هم اينگونه بشود، باخت - باخت ميشود. برجام يا برد - برد است يا باخت - باخت. راه ما مشخص است و در چارچوب برجام از حق قانوني خود براي يک مرحله استفاده ميکنيم، ۶۰ روز هم به طرف مقابل مهلت دادهايم و اميدواريم بتوانيم در اين ۶۰ روز با مذاکرات سازنده به نقطه مطلوب برسيم. اصل برجام درست، صحيح و راهبردي است. صبر يکساله ما هم راهبردي و استراتژيک است. آغاز مرحله جديد هم راهبردي است و به نفع ملت است که اين مسير را ادامه دهيم».
ايسنا: رئيسجمهوري روزگذشته در جلسه هيئتدولت با بيان اينکه امروز (چهارشنبه) ۱۸ ارديبهشت درست يک سال از خروج غيرقانوني آمريکا از توافق برجام و از زيرپاگذاشتن قطعنامه ۲۲۳۱ شوراي امنيت سازمان ملل ميگذرد، گفت: «امروز ما مصمم هستيم تا يک تصميم ملي و راهبردي را به عرض ملت ايران برسانيم. اساس برجام يک تصميم ملي و راهبردي بود و برجام نه يک تصميم فردي، نه تصميم جناحي و نه تصميم دولتي بود، بلکه تصميم ملي و تصميم کل نظام بود».
حسن روحاني، افزود: «بعد از رويکارآمدن دولت جديد در آمريکا که مجموعه شرايط انتخابات مجموعه شرايط نامتعارف و غيرمعمول بود، باوجوداينکه همين جناح از مردم با شعار صلح، خروج سربازان از منطقه، کارکردن به نفع ملت آمريکا و حرکت در مسير حقوق و قانون رأي گرفتند؛ اما متأسفانه به تعهدات خود عمل نکردند و گروه تندرويي که در داخل کاخ سفيد امروز بسياري از امور را در دست دارد، حتي اختيار کار را از شخص رئيسجمهور اين کشور گرفته است. صهيونيسم، ارتجاع و گروه تندروي داخلي آمريکا بهويژه ايپک فشار وارد کردند تا دولت آمريکا از برجام خارج شود».
ايران در زمين آمريکا بازي نکرد
رئيسجمهوري عنوان کرد: «بعد از ديماه سال ۹۶ آمريکاييها براي زيرپاگذاشتن تعهدات برجامي خود اميدوارتر شدند که اين موضوع بايد در جاي خود مورد بحث و بررسي قرار گيرد. آمريکاييها در پايان دي ۹۶ اعلام کردند که از برجام خارج ميشوند و ۱۸ ارديبهشت ۹۷ از برجام خارج شدند؛ به اميد آنکه به قول خودشان تابستاني آنچناني و سپس ۱۳آباني بهعنوان نقطه عطف و کريسمسي با حضور در ايران پيشبيني کردند، بدون آنکه جشن چهلمين سالگرد انقلابي در اين کشور وجود داشته باشد». او با بيان اينکه آمريکاييها در تمامي مراحل دچار شکست شدند، گفت: «آمريکا ابتدا ميخواست با خروج از برجام ايران را وادار کند که روز بعد از برجام خارج شود تا پرونده را به شوراي امنيت ببريد و بار از دوش آمريکا برداشته و فشار بر ايران تشديد شود اما تدبير و هوشمندي نظام ايران بر اين بود که در اين دام نيفتاد و در زمين آمريکا بازي نکرد. وقتي دوستان ما و همچنين کشورهاي اروپايي با تماس مستقيم با من بهصورت تلفني، حضوري يا ارسال پيام از جمهوري اسلامي ايران درخواست کردند که به آنها مهلتي بدهيم ما هم به درخواست آنها پاسخ مثبت داديم».
امروز روز پايان برجام نيست
رئيسجمهور با بيان اينکه ما نميخواهيم از برجام خارج شويم، گفت: «امروز روز پايان برجام نيست، بلکه گام جديد در چارچوب برجام است. برجام در بندهاي ۲۶ و ۳۶ به ما حق داده است که اگر طرف مقابل تعهد خود را نقض کند، ما آن را در کمیسیون مشترک مطرح کنيم. آن کميسيون تشکيل شده است اما باوجودآنکه اروپا و دوستان ما تأكيد کردهاند که خروج آمريکا را جبران کرده و به تعهدات خود عمل ميکنند اما در مقام عمل شاهد آن نبودهايم». روحاني ادامه داد: «به سران پنج کشور اعلام کرديم که مواد غنيشده و آب سنگين خود را ديگر نميفروشيم. تاکنون هروقت مواد غنيشده ما به ۳۰۰ کيلوگرم ميرسيد، اضافه آن را ميفروختيم و کيک زرد ميگرفتيم و هروقت آب سنگين از ۱۳۰ تن تجاوز ميکرد، اضافه آن را ميفروختيم. از امروز اين فروشها انجام نميشود».
صبر ما يک صبر استراتژيک بود
او گفت: «طبق تصميم شوراي عالي امنيت ملي از طرف من امروز (چهارشنبه) پنج نامه به سران پنج کشور باقيمانده در برجام ارسال شد. در اين نامهها به طرف مقابل اعلام کرديم که ما يک سال به توصيههاي شما عمل کرديم و صبر ما يک صبر استراتژيک بود. ما يک سال حوصله و صبر کرديم و به تعهدات خود عمل کرديم اما از امروز فروش مواد غنيشده و آب سنگين را متوقف ميکنيم». رئيسجمهور با اشاره به توصيههاي طرفهاي باقيمانده در برجام پس از خروج آمريکا از اين توافق، افزود: «ما ميدانستيم که برجام چقدر مهم است و به همين دليل به آنها پاسخ مثبت داديم و قرار بود چند هفته صبر کنيم ولي چند ماه صبر کرديم. ما ميخواستيم اتمامحجت کرده و مردم هم بدانند که عجله نداريم. اما بازهم از ما خواستند که کمي بيشتر به آنها مهلت بدهيم و ما بازهم به آنها مهلت داديم. بر اساس بندهاي ۲۶ و ۳۶ برجام چهار نوبت، با پنج کشور باقيمانده در برجام مذاکره کرديم؛ دو مرتبه در سطح معاونان وزرا و دو بار در سطح وزرا. ما از سازوکار برجام استفاده کرده و از لحاظ حقوقي هم قدمهاي لازم را برداشتيم». او ادامه داد: «دوستان ما قدمهاي خوب ولو ناکافي برداشتند و اروپا مواضع خوبي در
پيش گرفت اما در مقام عمل و بهويژه در بخش اقتصادي متأسفانه ناتوان بود. من در سال ۹۲ در مصاحبهاي با اشاره به مذاکرات سالهاي ۸۲ و ۸۳ گفته بودم اروپا در آن سالها دچار اين مشکل بود که آمريکا را کدخدا ميدانست و به همين دليل نميتوانست تصميم قاطع براي منافع خود بگيرد. الان اروپا کدخدايي آمريکا در امور سياسي و حقوقي را قبول ندارد اما شرکتها و بانکهاي آنها آمريکا را کدخدا ميدانند. اين تفکر نادرست است که اجازه نميدهد بخش اقتصادي آمريکا براي منافع اروپا و جهان تصميم درست اتخاذ کند». روحاني با بيان اينکه هفت ماه پيش در سازمان ملل اعلام کردم که استراتژي نظام تعهد در برابر تعهد، نقض در برابر نقض، تهديد در برابر تهديد و اقدام در برابر اقدام است، افزود: «امروز به آن سخنان عمل ميکنيم و ميگوييم در چارچوب برجام اولين قدم قاطع خود را برميداريم. از سال ۹۴ تا امروز ۱۴ بار آژانس بينالمللي انرژي اتمي تأييد کرده است که ايران به تمام تعهدات خود عمل کرده است و ۵ کشور باقيمانده در برجام هم اعتراف کردند که ايران نميتواند از همه منافع خود در برجام استفاده کند. انجام تکاليف در برابر حقوق يک اصل بديهي حقوقي است. نميشود
کشور به تعهدات خود عمل کند ولي از حقوق خود برخوردار نباشد، اين عدم توازن را همه قبول دارند. در حقيقت ما دو فروش ديگر انجام نميدهيم؛ يعني نه اورانيوم غنيشده را ديگر ميفروشيم و نه آب سنگين را ميفروشيم».
کشورهاي عضو برجام ۶۰ روز فرصت دارند پاي ميز مذاکره بيايند
رئيسجمهور ادامه داد: «در چارچوب همين تصميم به کشورهاي مقابل اعلام کردهايم که آنها ۶۰ روز فرصت دارند پاي ميز مذاکره بيايند و اگر ما پاي ميز مذاکره با پنج کشور به نتيجه رسيديم و منافع اصلي ما بهخصوص در حوزه نفت و بانک بهعنوان دو منفعت مهم تأمين شد، ما به شرايط قبل يعني شرايط ۱۷ ارديبهشت ۱۳۹۸ بازميگرديم، ولي اگر در پايان ۶۰ روز ما به نتيجهاي نرسيديم، دو اقدام ديگر را آغاز ميکنيم».
او در تشريح اين دو اقدام گفت: «در اقدام نخست ما طبق برجام توافق کرده بوديم که سطح غنيسازي را در حد ۳.۶ نگه داريم، ولي از آن به بعد ديگر سطحي در کار نخواهد بود و از طرف ديگر درمورد رآکتور آب سنگين اراک نيز تصميماتي را اتخاذ خواهيم کرد. طبق برجام قرار بود که اين رآکتور با همکاري گروه 1+5 نوسازي شود و ما در مسير اين راه هستيم، ولي به نتيجه نهايي نرسيدهايم؛ بعد از ۶۰ روز همانطورکه اشاره کردم نسبت به اراک نيز تصميمگيري ميکنيم و اعلام خواهيم کرد که درمورد اين رآکتور برنامه قبل از توافق برجام را ادامه ميدهيم و اراک را تکميل ميکنيم».
روحاني ادامه داد: «در مرحله دوم نيز ۶۰ روز فرصت داده ميشود و اگر به نتيجه نرسيد اقدامات بعدي مورد نظر ما خواهد بود. در اين پيامي که به پنج کشور باقيمانده در برجام داديم، بهصراحت گفتيم که اگر بخواهند از اين اقدام ما بهانهجويي کنند و پرونده ايران را به شوراي امنيت برگردانند، با اقدام بسيار قاطع جمهوري اسلامي ايران روبهرو خواهند شد و اين اقدام قاطع را در اين نامه براي آنها توضيح دادهام».
برجام همچنان پابرجاست
رئيسجمهوري با تأكيد بر اينکه راه جمهوري اسلامي ايران کاملا مشخص است، گفت: «مردم بدانند ما از برجام خارج نشدهايم و برجام همچنان پابرجاست، اما امروز ما آن روي سکه برجام را نشان ميدهيم؛ همان برجامي که در بندهاي ۲۶ و ۳۶ به ما ميگويد در صورت تخلف طرف مقابل شما هم ميتوانيد از تعهدات خود بکاهيد و ما امروز کاهش تعهدات خود را اعلام ميکنيم نه خروج از برجام را. به زبان سادهتر ما احساس کرديم که برجام نياز به يک جراحي دارد و قرصهاي مسکن يکساله کافي نبوده است؛ اين جراحي براي نجات برجام است نه نابودي آن».
او ادامه داد: «معتقديم که اگر ملت و نظام ما يکپارچه در اين مسير حرکت کنند، دنيا پيام ملت ايران را بهخوبي دريافت ميکند. ما همچنان مرد صلح و اعتدال هستيم و ما آغازگر نقض تعهدات نبودهايم و آغازگر هيچ جنگي نخواهيم بود، اما هيچگاه نيز تسليم قلدري نشديم و نخواهيم شد و در برابر هر متجاوزي پاسخ قاطع خواهيم داد، چراکه اين فرهنگ ايرانيان و اسلام و راه پيامبر، ائمه و شهداي ماست».
ايران آماده مذاکره در چارچوب برجام است
روحاني خطاب به کشورهاي دوست و پنج کشور باقيمانده در برجام اعلام کرد: «جمهوري اسلامي ايران آماده مذاکره در چارچوب برجام است نه يک کلمه کم نه يک کلمه اضافه؛ برجام همان برجام است و تغييري نميکند و ما حاضريم براي اجرائيشدن بهتر آن و اجرا و شکل اجرائي تعهدات شما پاي ميز مذاکره بنشينيم. ما ميز مذاکره را ترک نکرديم و شما نيز مرتب به ما گفتهايد که ميز مذاکره را ترک نخواهيد کرد، آن قلدري که بنا بود ميز مذاکره را به هم بزند تا امروز ناموفق بوده است».
او با بيان اينکه ميخواهم به دوستانمان نکته ديگری بگويم، ادامه داد: «قطعا همه شما به نقش ايران در تأمين امنيت منطقه از خليج فارس تا مديترانه و از درياي خزر تا درياي سرخ مطلع هستيد و ميدانيد نقش ايران در مبارزه با تروريسم در اين منطقه چقدر بوده است. شما ميدانيد اگر نقش ما نبود، امروز تروريستها در پايتختهاي کشورهاي اروپايي جولان ميدادند. همچنين شما نقش ما را در جلوگيري از حرکت سيل مهاجرت از منطقه به اروپا ميدانيد و آگاه هستيد که جمهوري اسلامي ايران پذيراي ميليونها مهاجر بوده است. همچنين شما ميدانيد ما بزرگترين سنگر مبارزه با مواد مخدر در منطقه بوديم».
نميشود برجامي باشد و ما هزينه آن را پرداخت کنيم
رئيسجمهور افزود: «اما درعينحال همه شما ميدانيد انجام اين اقدامات ميلياردها دلار مخارج دارد و با شرايطي که آمريکا به وجود آورده است، ما قادر به پرداخت اين مخارج نيستيم؛ نميشود برجامي باشد و ما هزينه آن را پرداخت کنيم، اگر برجام براي امنيت جهان و امنيت منطقه و صلح و توسعه منطقه است، همه بايد بهاي آن را پرداخت کنيم؛ شما ميخواهيد يک برجام مانند سايهاي بر سر شما باشد، اما همه کار اين درخت بر عهده ايران باشد. شما امروز براي حفظ خودتان نه بهخاطر ايران و براي امنيت خود و حفظ جوانانتان در برابر مواد مخدر و سيل مهاجران و همکاريهاي ديگر که تاکنون ايران با شما داشته و در صورت ادامه روند فعلي آن همکاريها تعطيل خواهد شد، شما هم وظيفه داريد؛ ما از شما نميخواهيم طبق مصلحت ايران عمل کنيد بلکه شما براي مصالح و آينده خودتان امروز وظيفه اقدام داريد». او خطاب به کشورهاي دوست جمهوري اسلامي ايران و پنج کشور باقيمانده در برجام، گفت: «امروز جمهوري اسلامي ايران با زبان جديدي مذاکره را آغاز کرده است؛ ما امروز ميز مذاکره را ترک نکردهايم اما با زبان حقوقي با شما سخن ميگوييم. اين در حالي است که ديروز بيشتر با زبان دوستانه
و سياسي با شما حرف ميزديم؛ اين حق ماست که از زبان سياسي و حقوقي براي منافع ملتمان استفاده و بهرهبرداري کنيم». روحاني عنوان کرد: «راهي که امروز انتخاب کرديم راه جنگ نيست، بلکه راه ديپلماسي است و من بهعنوان کسي که در اين مسئله آشنايي دارم و همچنين بهعنوان نماينده ملت ايران به مردم ايران عرض ميکنم راه امروز ما راه درگيري و جنگ با دنيا نيست، بلکه باز هم راه ديپلماسي است».
برجام يا برد - برد است يا باخت - باخت
رئيسجمهور با بيان اينکه ما ديپلماسي را با زباني جديد دنبال ميکنيم، گفت: «ما براساس قانون و منطق عمل خواهيم کرد. من تأكيد دارم که برجام يک توافق برد - برد است و آمريکا نميتواند آن را به برد و باخت تبديل کند. اگر به فرض هم اينگونه بشود، باخت - باخت ميشود. برجام يا برد - برد است يا باخت - باخت. راه ما مشخص است و در چارچوب برجام از حق قانوني خود براي يک مرحله استفاده ميکنيم، ۶۰ روز هم به طرف مقابل مهلت دادهايم و اميدواريم بتوانيم در اين ۶۰ روز با مذاکرات سازنده به نقطه مطلوب برسيم. اصل برجام درست، صحيح و راهبردي است. صبر يکساله ما هم راهبردي و استراتژيک است. آغاز مرحله جديد هم راهبردي است و به نفع ملت است که اين مسير را ادامه دهيم».