واليبال نشسته در مسير توسعه
اصغر حسنوند . کارشناس واليبال نشسته
کميته بين‌المللي پارالمپيک «IPC» با همکاري دفتر ورزش براي توسعه و صلح سازمان ملل متحد در سال‌هاي اخير با تأکيد بر توسعه ورزش معلولان در سراسر دنيا، برنامه‌هاي مفيد و سازنده‌اي را در دستور کار خود قرار داده‌اند. اصلي‌ترين و مهم‌ترين آن، ادغام مجموعه ورزش‌هاي پارالمپيکي با المپيکي است که در واقع نيت و هدف آنها برچيدن تبعيض و فراهم‌کردن امکانات يکسان براي معلولان در جامعه است. به همين دلیل، کميته بين‌المللي پارالمپيک کشورهاي عضو را ملزم به هماهنگي و ايجاد بستر لازم براي پيوند با رشته‌هاي المپيکي کرده است. در راستاي پياده‌سازي اين رسالت، در ماه مارس 2019 برني کازنر، رئيس فدراسيون جهاني پاراواليبال و آري گراسا، رئيس فدراسيون جهاني واليبال، براي اولين‌بار قراردادي برای توسعه همکاري‌هاي همه‌جانبه به امضا رساندند. بر اساس اين قرارداد، مجموعه پاراواليبال شامل واليبال نشسته و ايستاده معلولان و ايستاده ساحلي معلولان نيز باید به ديگر شاخه‌هاي اجرائي فدراسيون‌هاي واليبال ملي و جهاني پيوست شوند. گراسا با ابراز خوشحالي بيان کرد: هدف از همکاري ما با سازمان پاراواليبال، ارتقا و توسعه ورزش واليبال در ميان جامعه جهاني ورزش
است و آماده ارائه انتقال هرگونه دانش و اندوخته‌هاي خود به همکارانمان در سازمان جهاني پاراواليبال هستيم تا منافع و دستاورد‌هاي درخور توجهي به دو طرف برسد. همکاري ما در حوزه بازاريابي و آموزش نقش بيشتري خواهد داشت. برني کازنر، رئيس پاراواليبال، با ابراز خرسندي عنوان کرد: اين قرارداد که رويدادی شاخص در فعاليت ما به‌شمار مي‌آيد و موجب توسعه و پيشرفت ورزشکاران اين رشته خواهد شد، آرمان و هدف واقعي ماست و اين همکاري نشان خواهد داد واليبال به صورت واقعي ورزشي براي همه است. درباره بررسي زمينه‌هاي قابليت اجرائي اين طرح در کشورمان، لازم به ذکر است که پاراواليبال در ايران به صورت انجمن و زير نظر مستقيم فدراسيون ورزش‌هاي جانبازان و معلولان اداره مي‌شود. همان‌طور که مطلع هستيم، تيم کشورمان در واليبال نشسته از قدرت‌هاي اصلي اين رشته به حساب مي‌آيد که با کسب عناوين مختلف، يکي از الگوهاي موفق در دنياست؛ اما جايگاه و توانمندي ما نبايد اين سوء‌تعبير را خلق کند که ما بالاي قله‌اي دست‌نيافتني منزل يافته‌ايم و رسيدن ديگران به ما دشوار. نبايد از کشورهاي توسعه‌يافته‌اي در آسيا، اروپا و آمريکاي شمالي غافل شويم که در حال
سرمايه‌گذاري در اين رشته هستند. نگارنده با ذکر چند دليل، اين طرح را مثبت ارزيابي مي‌کند.
1- متولي و تأمين‌کننده اعتبارات اين رشته، فدراسيون جانبازان و معلولان است که متشکل از بيش از 20رشته بوده و صاحب عناوين و قهرمانان متعددي در رشته‌هاي گوناگون است که طبعا پراکندگي و پيچيدگي‌هاي خاص خود را خواهد داشت و قطعا منجر به خروجي و تصميمي واحد و حرفه‌اي از آن نخواهد شد. 2- با توجه به جايگاه موفق فدراسيون واليبال در ورزش کشور، همکاري با اين مجموعه تخصصي موجب انقطاع موازي‌کاري نيز خواهد شد. 3- امکانات و همچنين بازاريابي فدراسيون واليبال و مزاياي اسپانسرينگ آن.
از سوي ديگر نيز فدراسيون واليبال 1- به سبب قدرت اجرائي که دارد، مي‌تواند با ارائه برنامه، اعتبارات جديد و بيشتري را از منابع داخلي و خارجي جذب کند. 2- با توجه به اينکه تيم واليبال نشسته کشورمان پرافتخارترین و مطرح‌ترين تيم‌هاي جهان بوده و جايگاهي ويژه در فدراسيون جهاني اين رشته دارد، يقينا فدراسيون واليبال در نهادهاي منطقه‌اي و جهاني، صاحب کرسي، قدرت چانه‌زني و تراز کيفي بارزي خواهد شد و از ظرفيت‌هاي ملي و بين‌المللي اين رشته براي کسب ميزباني رويدادهاي بين‌المللي و جهاني استفاده خواهد کرد. 3- با اين پيوند، فدراسيون واليبال حلقه‌اي از برترين‌ها و به‌مراتب جامعه آماري قوي‌تري را خواهد داشت. اين موارد پاره‌اي از استدلال‌هايی هستند که يحتمل مي‌توانند هادي افق‌هاي روشني باشند؛ بنابراين فارغ از هرگونه تجزيه‌وتحليل، اين تصميم خروجي يک کار کارشناسي‌شده از سوي نخبگان و صاحب‌نظران اين حوزه در ابعاد جهاني است که دو نهاد یادشده بايد جداي از وزن‌کشي‌هاي منفرد، با هم‌افزايي و خرد جمعي، تصميمي عقلاني در راستاي توسعه ورزش واليبال نشسته اتخاذ کنند.
کميته بين‌المللي پارالمپيک «IPC» با همکاري دفتر ورزش براي توسعه و صلح سازمان ملل متحد در سال‌هاي اخير با تأکيد بر توسعه ورزش معلولان در سراسر دنيا، برنامه‌هاي مفيد و سازنده‌اي را در دستور کار خود قرار داده‌اند. اصلي‌ترين و مهم‌ترين آن، ادغام مجموعه ورزش‌هاي پارالمپيکي با المپيکي است که در واقع نيت و هدف آنها برچيدن تبعيض و فراهم‌کردن امکانات يکسان براي معلولان در جامعه است. به همين دلیل، کميته بين‌المللي پارالمپيک کشورهاي عضو را ملزم به هماهنگي و ايجاد بستر لازم براي پيوند با رشته‌هاي المپيکي کرده است. در راستاي پياده‌سازي اين رسالت، در ماه مارس 2019 برني کازنر، رئيس فدراسيون جهاني پاراواليبال و آري گراسا، رئيس فدراسيون جهاني واليبال، براي اولين‌بار قراردادي برای توسعه همکاري‌هاي همه‌جانبه به امضا رساندند. بر اساس اين قرارداد، مجموعه پاراواليبال شامل واليبال نشسته و ايستاده معلولان و ايستاده ساحلي معلولان نيز باید به ديگر شاخه‌هاي اجرائي فدراسيون‌هاي واليبال ملي و جهاني پيوست شوند. گراسا با ابراز خوشحالي بيان کرد: هدف از همکاري ما با سازمان پاراواليبال، ارتقا و توسعه ورزش واليبال در ميان جامعه جهاني ورزش
است و آماده ارائه انتقال هرگونه دانش و اندوخته‌هاي خود به همکارانمان در سازمان جهاني پاراواليبال هستيم تا منافع و دستاورد‌هاي درخور توجهي به دو طرف برسد. همکاري ما در حوزه بازاريابي و آموزش نقش بيشتري خواهد داشت. برني کازنر، رئيس پاراواليبال، با ابراز خرسندي عنوان کرد: اين قرارداد که رويدادی شاخص در فعاليت ما به‌شمار مي‌آيد و موجب توسعه و پيشرفت ورزشکاران اين رشته خواهد شد، آرمان و هدف واقعي ماست و اين همکاري نشان خواهد داد واليبال به صورت واقعي ورزشي براي همه است. درباره بررسي زمينه‌هاي قابليت اجرائي اين طرح در کشورمان، لازم به ذکر است که پاراواليبال در ايران به صورت انجمن و زير نظر مستقيم فدراسيون ورزش‌هاي جانبازان و معلولان اداره مي‌شود. همان‌طور که مطلع هستيم، تيم کشورمان در واليبال نشسته از قدرت‌هاي اصلي اين رشته به حساب مي‌آيد که با کسب عناوين مختلف، يکي از الگوهاي موفق در دنياست؛ اما جايگاه و توانمندي ما نبايد اين سوء‌تعبير را خلق کند که ما بالاي قله‌اي دست‌نيافتني منزل يافته‌ايم و رسيدن ديگران به ما دشوار. نبايد از کشورهاي توسعه‌يافته‌اي در آسيا، اروپا و آمريکاي شمالي غافل شويم که در حال
سرمايه‌گذاري در اين رشته هستند. نگارنده با ذکر چند دليل، اين طرح را مثبت ارزيابي مي‌کند.
1- متولي و تأمين‌کننده اعتبارات اين رشته، فدراسيون جانبازان و معلولان است که متشکل از بيش از 20رشته بوده و صاحب عناوين و قهرمانان متعددي در رشته‌هاي گوناگون است که طبعا پراکندگي و پيچيدگي‌هاي خاص خود را خواهد داشت و قطعا منجر به خروجي و تصميمي واحد و حرفه‌اي از آن نخواهد شد. 2- با توجه به جايگاه موفق فدراسيون واليبال در ورزش کشور، همکاري با اين مجموعه تخصصي موجب انقطاع موازي‌کاري نيز خواهد شد. 3- امکانات و همچنين بازاريابي فدراسيون واليبال و مزاياي اسپانسرينگ آن.
از سوي ديگر نيز فدراسيون واليبال 1- به سبب قدرت اجرائي که دارد، مي‌تواند با ارائه برنامه، اعتبارات جديد و بيشتري را از منابع داخلي و خارجي جذب کند. 2- با توجه به اينکه تيم واليبال نشسته کشورمان پرافتخارترین و مطرح‌ترين تيم‌هاي جهان بوده و جايگاهي ويژه در فدراسيون جهاني اين رشته دارد، يقينا فدراسيون واليبال در نهادهاي منطقه‌اي و جهاني، صاحب کرسي، قدرت چانه‌زني و تراز کيفي بارزي خواهد شد و از ظرفيت‌هاي ملي و بين‌المللي اين رشته براي کسب ميزباني رويدادهاي بين‌المللي و جهاني استفاده خواهد کرد. 3- با اين پيوند، فدراسيون واليبال حلقه‌اي از برترين‌ها و به‌مراتب جامعه آماري قوي‌تري را خواهد داشت. اين موارد پاره‌اي از استدلال‌هايی هستند که يحتمل مي‌توانند هادي افق‌هاي روشني باشند؛ بنابراين فارغ از هرگونه تجزيه‌وتحليل، اين تصميم خروجي يک کار کارشناسي‌شده از سوي نخبگان و صاحب‌نظران اين حوزه در ابعاد جهاني است که دو نهاد یادشده بايد جداي از وزن‌کشي‌هاي منفرد، با هم‌افزايي و خرد جمعي، تصميمي عقلاني در راستاي توسعه ورزش واليبال نشسته اتخاذ کنند.