سازمان ملل و صیانت از صلح و امنیت بین‌المللی

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

اقدامات خصمانه رژیم صهیونیستی در روزهای اخیر بی‌شک در تضاد با کنوانسیون‌های ژنو، منشور ملل متحد و دیگر معاهدات بین‌المللی است که بر لزوم حفاظت از جان غیرنظامیان و تأسیسات حیاتی در زمان درگیری‌ها تأکید دارند. تأثیر این حملات در سراسر منطقه احساس شده است، به طوری که کشورهای همسایه، حریم هوایی خود را بسته و نیروهای امنیتی خود را به حالت آماده‌باش قرار داده‌اند. بسیاری از رهبران منطقه‌ای این حمله را به ‌عنوان نقض آشکار قوانین بین‌المللی و تشدید تنشی که منطقه را به سمت درگیری و تنش بیشتر سوق می‌دهد، محکوم کرده‌اند.

براساس ماده ۳ کنوانسیون چهارم ژنو، حمله به اماکن غیرنظامی و تأسیسات حیاتی ممنوع است. همچنین ماده ۲ و ماده ۵۱ منشور ملل متحد، استفاده از زور در روابط بین‌الملل را ممنوع اعلام کرده، مگر در موارد دفاع مشروع یا با تصویب شورای امنیت. این اقدامات در تضاد کامل با اصول حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و احترام به حقوق‎ بشر قرار دارد.

حق حاکمیت و حق حیات، از اصول بنیادین منشور ملل و اعلامیه جهانی حقوق‎ بشر است که در مواد ۳ و ۵ تصریح شده‌اند. هدف قراردادن مناطق مسکونی که به کشته‌شدن و جراحت غیرنظامیان، از جمله زنان و کودکان منجر شده، نقض جدی این حقوق است و به‌هیچ‌وجه توجیه‌پذیر نیست. ایران طبق ماده ۵۱ منشور ملل متحد از «حق ذاتی دفاع مشروع» برخوردار است و نمی‌تواند در برابر تجاوز و تهدیدات امنیتی، بی‌تفاوت باقی بماند. حملات هدفمند علیه تأسیسات حیاتی و اماکن غیرنظامی ایران، اقدامی آشکار در چارچوب تجاوز نظامی محسوب می‌شود و براساس موازین بین‌المللی، ایران را محق به اقدام متقابل، هدفمند و بازدارنده می‌کند.

ایران، طبق اصل اقدام متقابل در حقوق بین‌الملل و با استناد به حق دفاع مشروع، پاسخ‌گویی متناسب به این اقدامات جنایت‌کارانه را در زمان و مکان مناسب، حق مسلم و قانونی خود در برابر ناقضان همیشگی حقوق بشر و منشور ملل متحد می‌داند و بر مجازات عاملان تأکید دارد. حفظ امنیت ملی، صیانت از جان شهروندان و دفاع از تمامیت ارضی، مسئولیتی است که جمهوری اسلامی ایران در برابر مردم خود دارد و در این مسیر قرار نیست از هیچ تلاشی دریغ کند. دفاع مشروع ایران نه‌تنها پاسخی به این تجاوز آشکار، بلکه گامی در راستای پیشگیری از تکرار چنین تجاوزاتی است.

در روزهای اخیر یک بار دیگر نقش سازمان ملل به مناسبت این تنش‌ها مورد توجه قرار گرفته و تماس با رهبران منطقه و جهان در دستور کار گوترش، دبیرکل سازمان ملل، قرار دارد. گوترش طی پیامی در شبکه «ایکس» نوشت: «بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران به دست اسرائیل. حملات موشکی ایران به تل‌آویو. تنش کافی است. زمان توقف فرارسیده است. صلح و دیپلماسی باید پیروز شود».

خانم استفانی ترمبلی، معاون سخنگوی سازمان ملل، مدعی است دبیرکل سازمان ملل با وزیر خارجه ایران درباره تحولات اخیر گفت‌وگو کرده است. ما باید به هر قیمت ممکن از وقوع یک رویارویی نظامی خودداری کنیم. دبیرکل سازمان ملل همچنان اوضاع را به دقت دنبال می‌کند. دیپلماسی بهترین راه‌حل اختلاف و نگرانی‌های امنیتی برای همه طرف‌هاست. دبیرکل همچنان خواستار دیپلماسی است و همچنان اقدام نظامی یک‌جانبه و هرگونه اقدامی را که باعث تنش شود، محکوم می‌کند. دبیرکل سازمان ملل قصد دارد با دیگر رهبران منطقه گفت‌وگو و رایزنی داشته باشد. دبیرکل به همه طرف‌ها درباره وظیفه‌شان برای پیروی از منشور سازمان ملل و قوانین بین‌المللی یادآوری کرده است.

عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، نیز با گوترش گفت‌و‌گو کرده و ابعاد تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به چندین نقطه از ایران از جمله چند مقر نظامی، تأسیسات هسته‌ای و ساختمان‌های مسکونی را که منجر به شهادت و مجروح‌شدن تعدادی از فرماندهان نظامی، نخبگان دانشگاهی و زنان و کودکان معصوم ایرانی شد، تشریح کرد. او خواستار اقدام عاجل سازمان ملل در عمل به وظایفش برای صیانت از صلح و امنیت بین‌المللی شده. به گفته او، حملات اسرائیل نقض فاحش حاکمیت و تمامیت ارضی ایران به ‌عنوان یک کشور مستقل عضو سازمان ملل و تجاوزی آشکار علیه ایران محسوب می‌شود. شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل باید به مسئولیت‌های خود طبق منشور عمل کرده و این تجاوز را به‌شدت محکوم کنند.

«رزمری دی کارلو»، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی و صلح‌بانی، نیز در نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل درباره ایران در پی تجاوزات اسرائیل و برافروختن آتش درگیری، درباره پیامدهای جدی منطقه‌ای و جهانی آن هشدار داد.

او با اشاره به مواضع آنتونیو گوترش، درباره «محکومیت هرگونه افزایش تنش نظامی در خاورمیانه» بر «تعهد کشورهای عضو، مطابق با منشور سازمان ملل و قوانین بین‌المللی مبنی بر استفاده‌نکردن از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی کشورها» تأکید کرد.

معاون سازمان ملل خواستار خویشتن‌داری و ازسرگیری تلاش‌های دیپلماتیک شد. به باور او، تأثیر این حملات در سراسر منطقه احساس شده است، به ‎طوری که کشورهای همسایه حریم هوایی خود را بسته و نیروهای امنیتی خود را در حالت آماده‌باش قرار داده‌اند. ما باید به هر قیمتی از یک درگیری فزاینده که پیامدهای جهانی عظیمی خواهد داشت، جلوگیری کنیم. ایران و آمریکا پیش از افزایش تنش‌ها، در حال آماده‌شدن برای ازسرگیری مذاکرات در عمان بودند. حل‌وفصل مسالمت‌آمیز از طریق مذاکره همچنان بهترین راه برای تضمین ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران است.