متحدان عرب ترامپ می‌خواهند طرح غزه را حتی بدون همراهی فلسطینی‌ها هم پیش ببرند
احتیاط اعراب، تردیدهای حماس
کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به‌طور فزاینده‌ای در حال نزدیک شدن به پذیرش طرح دونالد ترامپ برای آینده غزه هستند، حتی اگر حماس آن را رد کند. اجماع تازه‌ای میان پایتخت‌های عربی شکل گرفته که نشان می‌دهد زمان پایان جنگ و آغاز بازسازی فرارسیده، ولو بدون چراغ سبز گروه‌های مقاومت فلسطینی.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
اجماع تازه در پایتخت‌های عربی نشان می‌دهد کشورهای حوزه خلیج فارس مصمم‌اند طرح ترامپ برای غزه را پیش ببرند، حتی اگر حماس آن را نپذیرد. منابع آگاه به بلومبرگ می‌گویند این تصمیم با هدف کاهش بی‌ثباتی منطقه و هموار کردن مسیر پروژه‌های توسعه اقتصادی، به‌ویژه چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان در حال شکل‌گیری است. همزمان، فشار افکار عمومی برای توقف جنگ و جلوگیری از قحطی گسترده در نوار غزه به این روند شتاب داده است.
مقام‌های کشورهای عرب حاشیه خلیج‌فارس تاکید دارند طرح پیشنهادی ترامپ بهترین ابتکار از آغاز جنگ است و نباید فرصت را از دست داد. عمرو موسی، وزیر خارجه پیشین مصر، در کنفرانس امنیتی مونیخ در عربستان گفت: «فضا به گونه‌ای است که طرح ترامپ با استقبال روبه‌رو می‌شود، زیرا ناامیدی در خاورمیانه به اوج رسیده است.»
طبق طرح، ارتش اسرائیل مناطقی را به‌عنوان «حوزه‌های امن» اعلام می‌کند که از نیروهای حماس پاکسازی شده باشند و بازسازی در همان نقاط آغاز شود. در متن سند صراحتا آمده که اگر حماس تعلل کند یا پیشنهاد را رد کند، نقشه راه همچنان در مناطق پاکسازی‌شده ادامه خواهد یافت. این بند نشان می‌دهد طراحان در پی جلوگیری از وتوی حماس هستند.
پاسخ نامشخص حماس
یک مقام ارشد حماس به الجزیره گفت این گروه به‌زودی پاسخ خواهد داد و به‌دنبال «منطقه‌های خاکستری» برای تعامل است، که نشان‌دهنده تردید و تمایل به اجتناب از پذیرش کامل یا رد مطلق است. کارشناسان معتقدند همین ابهام می‌تواند اختلاف‌های داخلی حماس را آشکار کند و روند تصمیم‌گیری را کند سازد.
با وجود این، مقام‌های خلیج فارس اذعان دارند که طرح ابهامات فراوانی دارد؛ از جمله درباره جدول زمانی، منابع مالی و نحوه اعزام نیروهای حافظ صلح به یک منطقه جنگی فعال. حتی اگر پیشبرد طرح بدون مشارکت حماس ممکن باشد، خطر حملات مسلحانه در مناطق امن همچنان وجود دارد. افزون بر این، تحرکات ایران و متحدانش- به‌ویژه حوثی‌های یمن- ریسک دیگری است که نمی‌توان نادیده گرفت.
مخالفت حوثی‌ها
عبدالملک الحوثی، رهبر جنبش حوثی، در سخنرانی تلویزیونی اخیر خود رهبران عرب و مسلمان را به «خیانت» متهم کرد و گفت: «کاملا غیرقابل قبول است که عرب‌ها به ابزار دست آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها تبدیل شوند تا بر مردم فلسطین و نیروهای مقاومت فشار بیاورند.» این موضع‌گیری، یکی از مهم‌ترین واکنش‌های منفی به طرح ترامپ از سوی متحدان ایران در منطقه بود.
استقبال محتاطانه
با وجود ریسک‌ها، در سطح منطقه‌ای نوعی هیجان محتاطانه نسبت به طرح وجود دارد. بندیکت فرانکه، مدیر اجرایی کنفرانس امنیتی مونیخ، گفت: «اکنون واقعا دشوار شده است که مخالفان بتوانند روایت خود را حفظ کنند. نوعی هیجان به چشم می‌خورد.»
این پیشنهاد آمریکا تازه‌ترین تلاش برای میانجی‌گری میان اسرائیل و حماس است؛ تلاش‌هایی که بارها شکست خورده و مسیر توافق‌های «روز بعد» را دشوار کرده است. نسخه کنونی از حمایت کشورهای عربی و دولت‌های مسلمان برخوردار شده، در حالی‌که طرح پیشین موسوم به «ریویرا» به دلیل پیشنهاد اسکان مجدد فلسطینی‌ها با مخالفت شدید مواجه شد. واشنگتن اکنون اعلام کرده اسرائیل اجازه الحاق کرانه باختری را نخواهد داشت.
در عین حال، طرح جدید تصریح می‌کند حماس هیچ نقشی در آینده اداره غزه نخواهد داشت و حتی تشکیلات خودگردان فلسطین نیز، بدون اصلاحات اساسی، از مدیریت این منطقه کنار گذاشته می‌شود. این دو نکته، خواسته‌های کلیدی امارات متحده عربی به شمار می‌روند.
با این‌که بسیاری از پایتخت‌های خلیج فارس از این ابتکار استقبال کرده‌اند، تحلیلگران نسبت به آینده آن با احتیاط می‌نگرند. بدر السیف، استاد دانشگاه کویت، می‌گوید: «هیچ تضمینی وجود ندارد که این طرح پیش برود، زیرا نه حماس و نه اسرائیل آن را علنا تایید نکرده‌اند. کشورهای خلیج‌فارس بعید است چیزی را پیش ببرند که فاقد تضمین روشن و جدول زمانی باشد.»
این تردیدها نشان می‌دهد که هرچند لحظه کنونی فرصت‌ساز به نظر می‌رسد، اما آینده طرح ترامپ همچنان به تصمیم‌گیری دشوار حماس، واکنش اسرائیل و میزان هماهنگی عملی کشورهای عربی وابسته است.
آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.
