چرخش ترامپ

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

چرخش ناگهانی رئیس‌جمهور آمریکا درست در زمانی رخ داد که تنها پنج هفته پیش، او در آلاسکا در کنار ولادیمیر پوتین نشسته و تاکید کرده بود زلنسکی باید واقعیت را بپذیرد و بخشی از سرزمینش را واگذار کند. حالا همین رئیس‌جمهور در برابر دوربین‌های جهانی، از پیروزی اوکراین سخن می‌گوید. ترامپ پس از دیدار با ولودیمیر زلنسکی در نیویورک و ساعاتی پس از سخنرانی در سازمان ملل در شبکه‌های اجتماعی این موضع تازه را علنی کرد. او تنها پنج هفته پیش، در جریان گفت‌وگوی سه ساعته با ولادیمیر پوتین در آلاسکا گفته بود زلنسکی باید واقعیت را بپذیرد و بخشی از خاک کشورش را واگذار کند. این چرخش آشکار، ناظران و دیپلمات‌ها را غافلگیر کرد.

ترامپ هیچ توضیحی برای این تغییر مسیر نداد. با این حال برخی مقام‌های اروپایی معتقدند او می‌خواهد خود را از جنگی دور نگاه دارد که پیش‌تر وعده داده بود ظرف چند روز یا چند هفته آن را حل‌وفصل کند. در هشت ماه گذشته، او بارها موضع خود درباره اوکراین را تغییر داده است.

در فوریه، ترامپ در کاخ سفید زلنسکی را به دلیل اصرار بر کمک آمریکا مورد سرزنش قرار داد و گفت: «تو دست بالا را نداری.» چندی بعد در بهار، پوتین را از تعرفه‌ها معاف کرد و تابستان نیز در آلاسکا برای او فرش قرمز پهن نمود. حالا اما لحن او تغییر کرده و با لحنی محتاطانه گفته است: «برای هر دو کشور آرزوی خیر دارم.»

اختلاف آشکار با تیم امنیتی

چند ساعت پس از سخنان ترامپ، مارکو روبیو وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی موقت او مخالفت خود را علنی کرد. روبیو تاکید نمود جنگ اوکراین «نمی‌تواند نظامی پایان یابد» و سرانجام در میز مذاکره خاتمه خواهد یافت. این همان موضعی بود که خود ترامپ در آلاسکا بر آن اصرار داشت و حتی وعده داده بود با پوتین و زلنسکی توافق صلحی مستقیم رقم بزند.

ترامپ و روبیو همچنین با متحدان اروپایی درباره طرح ایجاد نیروی امنیتی پس از صلح رایزنی کرده بودند؛ طرحی که شامل پشتیبانی هوایی آمریکا و اعمال منطقه پرواز ممنوع بر فراز اوکراین بود. اما ترامپ پس از سخنرانی‌اش در مجمع عمومی سازمان ملل این رویکرد را کنار گذاشت.

حمله لفظی به مسکو

ترامپ که از خلف وعده پوتین در مذاکرات صلح خشمگین بود، این بار لحن تندتری علیه مسکو به کار برد. او در بیانیه‌ای، روسیه را «ببر کاغذی» توصیف کرد و نوشت: «روسیه سه سال و نیم است گرفتار جنگی بی‌هدف است که یک قدرت واقعی باید ظرف یک هفته پایان می‌داد.» او به مشکلات اقتصادی، صف‌های بنزین و هزینه‌های سنگین جنگ برای مسکو اشاره کرد و نوشت: «پوتین و روسیه در دردسر بزرگ اقتصادی هستند.»

با این حال، این مشکلات پیش از نشست آلاسکا هم وجود داشت. پرسش اصلی این است که چرا ترامپ اکنون باور دارد اوکراین که در یک سال گذشته حتی با کمک‌های کلان آمریکا نتوانسته بود پیشروی کند، ناگهان قادر به بازپس‌گیری سرزمین‌های اشغالی خواهد بود.

یک افسر ارشد ناتو در نیویورک یادآور شد که اوکراین حتی در اوج کمک‌های غرب موفق به کسب زمین‌های تازه نشد، در حالی که روسیه هم هنوز نیروی عظیم‌تری به میدان نفرستاده است.

تردید در تعهدات آمریکا

ترامپ اعلام کرد کمک‌های مالی میلیاردی پیشین به اوکراین بازنخواهد گشت و آمریکا تنها سلاح در اختیار ناتو می‌گذارد تا این ائتلاف هر طور که بخواهد استفاده کند. این در حالی است که فرماندهی نظامی ناتو همچنان در دست ژنرال آمریکایی الکسوس گرینکویچ است، اما تصمیم‌های مالی و سیاسی بیش از هر چیز به قدرت‌های اروپایی چون بریتانیا، فرانسه و آلمان و دبیرکل ناتو، مارک روت، وابسته است.

زلنسکی در سخنرانی‌اش در سازمان ملل از تغییر موضع ترامپ استقبال کرد و او را «تغییردهنده بازی» خواند. این در حالی است که در فوریه، ترامپ و معاونش جی‌دی ونس در برابر دوربین‌ها به او پرخاش کرده بودند.

با وجود این استقبال، هنوز روشن نیست تغییر مسیر ترامپ چه پیامدی برای میدان جنگ خواهد داشت. او گفت کشورهای ناتو حق دارند جنگنده‌های روسی را که وارد حریم هوایی‌شان می‌شوند، سرنگون کنند. در روزهای گذشته، جنگنده‌های روسی دوازده دقیقه در آسمان استونی پرواز کردند و پهپادهای روسی نیز به عمق خاک لهستان نفوذ کردند. ترامپ نخست این رخداد را «اشتباه» توصیف کرد، اما امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه حرف او را تکذیب کرد.

وقتی از ترامپ پرسیده شد در صورت درگیری هوایی ناتو با روسیه چه خواهد کرد، پاسخ داد: «بستگی به شرایط دارد.» این جمله پرسش‌های تازه‌ای درباره میزان پایبندی واشنگتن به اصل دفاع جمعی برانگیخت.

اکنون پرسش اصلی به واکنش پوتین بازمی‌گردد. او پس از نشست آلاسکا به این باور رسیده بود که ترامپ تمایلی به ادامه جنگ و صرف میلیاردها دلار برای اوکراین ندارد. شاید تغییر لحن ترامپ را عقب‌نشینی تلقی کند و جسورتر شود، یا برعکس تصمیم بگیرد حملات خود را شدت بخشد و با اتکا به زمان و توان انبوه، کفه ترازو را به سود روسیه تغییر دهد.

آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.