ترامپ و رویای بازگشت به بگرام

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده پایگاه بگرام در افغانستان را می‌خواهد و برای بازپس‌گیری آن از تهدید طالبان هم ابایی ندارد. او هر بار که از بگرام یاد می‌کند (که این اتفاق زیاد هم می‌افتد) تاکید دارد که این پایگاه نظامی از سوی پکن اشغال شده است. 

ماجرای ایالات متحده و پایگاه بگرام که از ۲۰۰۱ تحت کنترل این کشور بوده است، از فروردین‌ماه امسال به بحرانی در روابط کابل و واشنگتن تبدیل شده و حالا کار به جایی رسیده است که طالب‌های مقیم ارگ، ترامپ را دعوت می‌کنند تا عقلانیت به‌خرج دهد.  این بحث و جدل‌ها در شرایطی اتفاق می‌افتد که طالبان از هفته گذشته اینترنت فیبر نوری را در اغلب نقاط افغانستان قطع کرده و دسترسی به اینترنت عادی هم برای برخی از مناطق ممکن نیست و زنان، امسال هم بر سر کلاس‌های درس نخواهند نشست.

ایالات متحده بگرام را آمریکایی می‌داند

دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده خواهان بازپس‌گیری پایگاه بگرام است که در فاصله دو ساعته با کابل پایتخت افغانستان قرار دارد. این پایگاه طی سال‌ها محلی برای بازدید روسای جمهور آمریکا از جورج بوش تا باراک اوباما و ترامپ بوده است.

رئیس‌جمهور آمریکا در تازه‌ترین اظهارنظر خود تهدید کرده که اگر طالبان پایگاه بگرام را پس ندهد، اتفاقات بدی خواهد افتاد و ارگ کابل هم در پاسخ گفته که بگرام و یک وجب از خاک افغانستان را به آمریکایی‌ها نخواهند داد. 

فروردین‌ماه امسال خبری در مورد حضور چندین فروند هواپیمای C17 ایالات متحده در بگرام منتشر شد. بر اساس گزارش‌ها در آن زمان علاوه بر انتقال تجهیزات و تسلیحات، برخی مقامات امنیتی آمریکا هم در این پایگاه استراتژیک حضور پیدا کردند. با وجود اینکه سایت‌های ردیاب چنین پروازهایی را تایید می‌کردند، ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی دولت طالبان همان زمان چنین اتفاقی را کاملا تکذیب کرد.

بگرام اصالتا پایگاه روسی است. شوروی در دهه ۵۰ میلادی پایگاهی استرات‍ژیک را در نزدیکی چاریکار ولایت پروان بنیان گذاشت که پس از سال ۱۹۷۹ و اشغال افغانستان به دست این کشور اهمیت خاصی پیدا کرد. این پایگاه از زمان اشغال افغانستان به دست آمریکا از سوی این کشور مورد استفاده قرار گرفت.

با خروج ایالات متحده از افغانستان که شتاب‌زده صورت گرفت، پایگاه بگرام تخلیه و از تسلط آمریکایی‌ها خارج شد و همین امر دسترسی واشنگتن به منطقه را کاهش داد. 

پای رقابت با چین در میان است

دونالد ترامپ از زمان مبارزات انتخاباتی خود دست روی پایگاه بگرام گذاشت و بازگشت به آن را برای مهار چین ضروری دانست. فاصله یک ساعته این پایگاه با پایگاه تاسیسات نظامی چین در استان سین کیانگ باعث شده تا بگرام اهمیت بسیاری برای واشنگتن داشته باشد. از سوی دیگر ترامپ مدعی شده چینی‌ها پس از خروج آمریکا از بگرام آن را تصرف کرده‌اند.

بگرام از سال ۲۰۲۱ رها شده است و ایالات متحده مایل است تا بار دیگر به آن بازگردد. دونالد ترامپ در دیدار با کی‌یر استارمر نخست‌وزیر بریتانیا در سفر خود به لندن، مدعی شد که با طالبان در مورد بازگشت به بگرام گفت‌وگوهایی داشته است. او همچنین اعتراف کرد کشورش به حضور در بگرام به دلیل نزدیکی به پایگاه هسته‌ای چین نیاز دارد.

ترامپ در کنفرانس مطبوعاتی خود در روز ۲۷ شهریور گفت که بگرام یکی از بزرگ‌ترین پایگاه‌های هوایی جهان است و یکی از بزرگ‌ترین باندهای ساخته شده از بتن و فولاد سنگین را دارد. این فرودگاه دارای یک باند ۳.۶ کیلومتری است که قادر به خدمات‌رسانی به بمب افکن‌ها و هواپیماهای باری بزرگ است.

 با این حال از همان زمان، کابل وجود گفت‌وگو را رد کرده و جدل‌های لفظی میان دو کشور بالا گرفته است.

افغانستان درخواست آمریکایی‌ها را به مثابه تجاوز به خاک این کشور به‌حساب می‌آورد. امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه طالبان، در مورد اظهارنظرهای دونالد ترامپ گفته است افغانستان کشوری نیست که چنین تجاوزی را بپذیرد.

او همچنین به شکست نظامی آمریکا پس از دو دهه حضور در افغانستان اشاره و تاکید کرد: قدرتی که پیش‌تر در افغانستان شکست خورده، حتی نمی‌تواند به اشغال دوباره این سرزمین فکر کند. کسانی که جرات حمله به افغانستان را داشته باشند، نتیجه آن از قبل مشخص است.

طالبان به سمت چین چرخیده است؟

به نظر می‌رسد که در میان گروه‌های مختلف طالبان دو دیدگاه وجود دارد. دیدگاه اول حامی رها کردن واشنگتن و جایگزینی آن با متحدان شرقی به‌وی‍ژه چین و روسیه است. به نظر می‌رسد که دست‌کم فعلا وزارت خارجه طالبان در دست این گروه باشد. اما گروه دوم معتقد است ارتباط موثر با غرب به ویژه ایالات متحده آمریکا می‌تواند این گروه را زودتر به سر منزل مقصود رسانده و باعث شناسایی آنها به عنوان حاکمان افغانستان شود. علاوه بر این کابل باید فکری به حال تحریم‌های سازمان ملل علیه طالبان کرده و به دنبال سرمایه‌گذارانی باشد که بتوانند در زمینه‌های گوناگون برای بازسازی کشور به کمک ارگ بیایند.

چین که مرزی حدودا ۹۰ کیلومتری با افغانستان دارد، از آغاز حضور مجدد طالبان به عنوان حاکمان افغانستان روابط نسبتا خوبی را با آنها برقرار کرده است. در واقع پکن دوستی با کابل را در ادامه سیاست‌های خود با هدف افزایش نفوذ در منطقه آسیا و اوراسیا می‌داند. این کشور مدت‌ها پیش دست به سرمایه‌گذاری ۳۲۰ میلیون دلاری در منابع افغانستان کرد و علاقه ویژه‌ای به پروژه‌های طالبان از خود نشان داد.

هر چند تا امروز تنها روسیه، طالبان را به رسمیت شناخته است، اما پکن ابایی ندارد اعلام کند به کابل سفیر فرستاده و با طالب‌ها که هنوز مشروعیت جهانی ندارند، ارتباطات اقتصادی دارد و قراردادهای کلان می‌بندد.

دونالد ترامپ معتقد است جو بایدن رئیس‌جمهور پیشین آمریکا که پس از ترامپ برنامه‌های مربوط به خروج آمریکا از افغانستان را به دست گرفته بود، باعث و بانی وضعیت کنونی است. او خروج نظامی از افغانستان را به شکلی که بایدن رهبری کرد مورد انتقاد شدید قرار می‌دهد و معتقد است واشنگتن در سال ۲۰۲۱ افغانستان را در دامن چین انداخته است.

از آنجایی که چین در سال‌های اخیر به دنبال گسترش نیروی هسته‌ای خود بوده و میدان آزمایش هسته‌ای قدیمی لوپ نوروکلئار در نزدیکی افغانستان از محل‌هایی است که از سال ۲۰۱۷ به این سو مورد بازسازی قرار گرفته، پنتاگون و شخص ترامپ در مورد پایگاه نظامی بگرام و اهمیت آن جدی‌تر شده‌اند. اما نکته‌ای که ترامپ در مورد آن دچار اشتباه می‌شود، فاصله بگرام با این پایگاه است. در حقیقتا پایگاه لوپ نور چین، ۲۰۰۰ کیلومتر دورتر از بگرام قرار گرفته و بر خلاف ادعای ترامپ در فاصله یک ساعته با افغانستان قرار نگرفته است. البته اگر ترامپ این فاصله را با یکی از پرسرعت‌ترین جت‌های جهان طی کند، ممکن است یک ساعته به لوپ نور برسد، اما در غیر این صورت ادعای خلاف واقعی را مطرح کرده است. 

واضح است که چین از حضور مجدد آمریکایی‌ها در پایگاه نظامی بگرام حمایت نخواهد کرد. حتی اگر گفته‌های ترامپ در مورد اینکه این پایگاه تحت نفوذ پکن است صحت نداشته باشد، باز هم چینی‌ها از یک پایگاه‌ نظامی در دو هزار کیلومتری تاسیسات هسته‌ای سابق خود استقبال نمی‌کنند.

آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.