آلودگی هوا و سلامت مردم در منازعه استاندار و وزارت بهداشت؛
چرا استاندار تهران، وزارت بهداشت را تهدید کرد؟
ارائه توصیههایی برای سلامتی مردم، جزو وظایف ذاتی و اخلاقی نظام سلامت کشور و وزارت بهداشت است! اینکه یک پزشک به فرد در معرض خطر توصیه کند در زمان آلودگی هوا از برخی امور اجتناب کند، عملی غیرقانونی است؟ اینکه استانداری با استناد به رویههای مرسوم اداری و قانون موجود، چهارشنبه آلوده را تعطیل نکند یا حداقل هشدارها و موارد احتیاط را دریاره آن اعمال نکند چه میتوان نامید؟ چه نامی میتوان بر آن نهاد جز گیر افتادن در رویههای بوروکراتیک و فُرمالیسم قانونی؟
به گزارش گروه رسانهای شرق،
افشین داورپناه در یادداشتی اختصاصی برای شرق نوشت: تهران در روز چهارشنبه (۱۲ آذر) سومین شهر آلوده دنیا بود اما کارگروه اضطرار آلودگی استانداری تهران، در تصمیم روز سهشنبه خود، هیچکدام از وضعیتهای اضطراری را برای روز چهارشنبه در نظر نگرفت؛ نه غیرحضوری کردن مدارس، نه دورکاری ادارات و نه... ؛ بنابراین همه فعالیتها در روز چهارشنبه و در اوج آلودگی، طبق روال معمول در جریان بود! این در حالی بود که شیوع آنفلوانزا در تهران این روزها در نقطه پیک آن گزارش شده است و ترکیب آلودگی هوا و آنفلوانزا، مراجعه به مراکز درمانی را به نحو چشمگیری افزایش داده است.
پیش از این، استاندار تهران، محمدصادق معتمدیان، شامگاه سهشنبه در جمع خبرنگاران گفته بود: طبق پیشبینیها، فردا وزش باد داریم، بارندگی داریم... و دنبال بهانه نباشید! او البته بهشوخی گفته بود که- برای تعطیلی- «دنبال بهانه نباشید!» اما همین لغزش زبانی که در قالب شوخی بیان شده بود، میتوانست تحلیلی دیگری داشته باشد؛ اینکه گویی در ذهن مقام مسئول، مردم به دنبال این هستند که به هر بهانه، کار و زندگی و مدارس را تعطیل کنند! آن هم در این شرایط بد اقتصادی! ظاهرا به خاطر چنین تعطیلیهای آلوده و از روی ناچاری، بر مردم منت هم گذاشته میشود! آلودگیهایی که مقصر اصلی آن، چند دهه سیاستگذاری و سوءمدیریت دولتهاست و مسئولیت کنونی آن نیز یقینا متوجه دولت است.
از سوی دیگر، روز سهشنبه (۱۱ آذرماه) محسن فرهادی، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت با اشاره به نگرانی خانوادهها گفته بود: دانشآموزانی که بیماریهای زمینهای یا مشکلات تنفسی دارند یا در حال حاضر به آنفلوانزا و بیماریهای مشابه مبتلا هستند، بهتر است فردا در مدرسه حضور پیدا نکنند.
به گزارش ایلنا، استاندار تهران، روز چهارشنبه در پایان جلسه هیات دولت با حضور در جمع خبرنگاران در واکنش به این پرسش که چرا وزارت بهداشت دیروز اعلام کرد اگر دانشآموزان مدرسه نروند بهتر است، گفت: (این وزارتخانه) کار غیر قانونی انجام داده! اصلا در مقامی نیستند که بخواهند این کار را انجام بدهند! قانون وضعیت را مشخص کرده که در کجا تصمیمگیری شود. نماینده وزارت بهداشت در کارگروه اضطرار در استان تهران، دانشگاه علوم پزشکی است. اگر وزارت بهداشت، رئیس دانشگاه یا معاونت بهداشت حرفی دارند نماینده را عوض کنند؛ اینکه بخواهند بینظمی و خلاف قانون عمل کنند، پذیرفته نیست. اگر این رویه استمرار داشته باشه حتما برخورد لازم انجام میشود. ضمن اینکه وزارت بهداشت هم نبوده (و فقط) سرپرست یک ادارهای بوده که توصیه هم کرده ما هم توصیه داریم که حتما ملاحظات و پروتکلهای بهداشتی برای سلامت عزیزان و مخصوصا دانش آموزان رعایت شود.
چند نکته درباره این سخنان:
۱ـ ارائه توصیههایی برای سلامتی مردم، جزو وظایف ذاتی و اخلاقی نظام سلامت کشور و وزارت بهداشت است! اینکه یک پزشک به فرد در معرض خطر توصیه کند در زمان آلودگی هوا از برخی امور اجتناب کند، عملی غیرقانونی است؟ اینکه استانداری با استناد به رویههای مرسوم اداری و قانون موجود، چهارشنبه آلوده را تعطیل نکند یا حداقل هشدارها و موارد احتیاط را دریاره آن اعمال نکند چه میتوان نامید؟ چه نامی میتوان بر آن نهاد جز گیر افتادن در رویههای بوروکراتیک و فُرمالیسم قانونی؟
آیا وزارت بهداشت در مقامی نیست که برای سلامتی و حفظ جان مردم، مواردی را توصیه کند؟ آیا توصیههای سلامتمحور مدیران مسئول در وزارت بهداشت، بینظمی و خلاف قانون است؟ آیا در قانون آمده است که وزارت بهداشت مجاز به ارائه توصیههای بهداشتی به مردم در معرض خطر نیست؟
۲ـ استاندار محترم ظاهرا برای تخفیف و کوچک شمردن توصیه یکی از مدیران وزارت بهداشت گفتهاند: «ضمن اینکه وزارت بهداشت هم نبوده، سرپرست یک ادارهای بوده»! اما «سرپرست» ادارهای بودن که مسئول تخصصی و قانونی سلامت محیط و کار است، نشانه بیاهمیت بودن آن نیست. آیا حتما باید شخص وزیر یا معاون وزیر بگوید تا واجد اهمیت باشد؟
۳ـ استاندار محترم گفته است: «اگر این رویه استمرار داشته باشه حتما برخورد لازم انجام میشود!»؛ ظاهرا وزارت بهداشت در مقامی نیست که به مردم توصیههایی برای حفظ سلامتیشان ارائه کند اما استاندار در مقامی قرار دارد که با وزارت بهداشت برخورد کند؟ این ادبیات تهدید، از کجای قانون و شعار وفاق میآید؟ آیا باید مطالبهگری نظام سلامت کشور را برای سلامتی مردم با زدن اتهام ایجاد بینظمی و تهدید به برخورد، پاسخ داد یا باید از آن استقبال کرد و در همه حال سلامت مردم را بر هر چیزی مقدم دانست؟
استاندار تهران ریاست کارگروه اضطرار آلودگی هوای تهران را بر عهده دارد و سایر نهادها عضو چنین کارگروهی هستند بنابراین در چنین شرایطی این استاندار است که باید راسا مطالبهگر باشد و گزارشهای روزانه اعضا (دانشگاه علوم پزشکی، سازمان محیط زیست، سازمان هواشناسی و...) را مطالبه کند! در چنین شرایطی، این توجیه که چون اعضای کارگروه درخواست جلسه اضطراری نداشتند، ما هم جلسهای تشکیل ندادیم یا تصمیمی نگرفتیم، توجیهکننده نیست و از استاندار و استانداری، سلب مسئولیت نمیکند. اهمیت و سطح تصمیمگیری کارگروه اضطرار آلودگی هوای تهران را به یک کارگروه رسمی اداری مرسوم و در چارچوب وظایف اداری معمول، تقلیل ندهیم؛ این یک کارگروه برای شرایط بحرانی است. و البته انتظار و مطالبه افکار عمومی این است که نهادهای ناظر با سازمانها یا مدیرانی که در این زمینه ترک فعل کردهاند (یا میکنند)، دچار سوءمدیریت هستند یا کوتاهی میکنند، برخورد جدی داشته باشد.
به گزارش ایلنا، معتمدیان در پاسخ به این سوال که: پس معتقدید تعطیلی امروز لازم نبود، گفته است: «ما طبق قانون عمل کردیم!» این پاسخ، یعنی انداختن تقصیر به گردن قانون و از تدبیر، تشخیص و تصمیم مدیریتی خود سلب مسئولیت کردن! و همچنین اعتراف به وجود نقص در قانون موجود و رویههایهای مرسوم!
بحران آلودگی هوا و قرار گرفتن پایتخت برای نخستینبار در رتبههای اول تا سوم آلودهترین شهرهای جهان نتیجه سالها سوءمدیریت نهادهای مسئول و کمتوجهی نظام حکمرانی است و اگر چه دولت مستقر در ایجاد این بحران نقشی نداشته اما مدیریت این بحران، اکنون بر عهده اوست.
اگر در چند دهه گذشته، سلامت مردم بهعنوان خط قرمز هر سیاستگزاری و هر اقدامی در نظر گرفته میشد، اکنون در این شرایط بحرانی و بغرنج گرفتار نبودیم. اینکه مردم نگران سلامتی و جان فرزندان خود، سالمندان یا افراد آسیبپذیر باشند و انتظار داشته باشند سریعترین و بهترین تصمیمها برای سلامتیشان گرفته شود، نهتنها انتظار زیادی نیست بلکه پرداختن به آن وظیفه ذاتی همه اجزای حکمرمانی و نهادهای مسئول است! با تصمیمگیریهای دیرهنگام، نادرست و بوروکراسیزده، وضعیت را بحرانیتر نکنیم!
آخرین اخبار جامعه را از طریق این لینک پیگیری کنید.