دورکاریِ مبهم در روزهای آلودگی هوا؛ سردرگمی کارمندان و مردم در البرز
با افزایش آلودگی هوا در البرز، اعلام دورکاری برای کارمندان دولتی و خصوصی باعث سردرگمی کارکنان و مراجعه‌کنندگان شد.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
با افزایش آلودگی هوا در البرز، اعلام دورکاری برای کارمندان دولتی و خصوصی باعث سردرگمی کارکنان و مراجعه‌کنندگان شد.
با تشدید آلودگی هوا در استان البرز و تشکیل جلسه کارگروه اضطرار، شامگاه دوشنبه سوم آذرماه ساعت ۲۰:۱۳ اطلاعیه‌ای از سوی استانداری منتشر شد که بر اساس آن، کارمندان دستگاه‌های دولتی و غیردولتی می‌توانستند در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه با نظر مدیر مجموعه از دورکاری برخوردار شوند. بااین‌حال، این اطلاعیه به‌جای رفع بلاتکلیفی، تعداد زیادی از کارکنان و اربابان رجوع را در هاله‌ای از ابهام قرارداد.
از یک‌سو، بخش خصوصی عملاً امکان اجرای مصوبه را ندارد، زیرا تصمیم‌گیری به مدیران این بخش‌ها واگذارشده و بسیاری از مدیران، به‌راحتی تشخیص می‌دهند که حضور کارکنان در محل کار ضروری است. کارمندان خصوصی نیز معتقدند در جایی که بخش خصوصی حتی در زمان تعطیلی رسمی هم گاه خود را ملزم به تبعیت نمی‌داند، مصوبه‌ای که صرفاً «اختیار» را به مدیر می‌سپارد عملاً ضمانت اجرایی ندارد.
نگاه کارفرمایان خصوصی به آلودگی هوا
یکی از کارکنان یک شرکت خصوصی در کرج می‌گوید: «مدیر ما گفت شرکت خصوصی هستیم و باید کار پیش برود؛ پس فرق ما با بخش دولتی چیست؟»
کارمند دیگری از واحد صنعتی اضافه می‌کند: «این تبعیض آزاردهنده است؛ انگار کارمند خصوصی مقاوم‌تر است و نیاز به محافظت در برابر آلودگی هوا ندارد».
کارمند یک مؤسسه خصوصی نیز می‌گوید: «وقتی تصمیم یکسان نیست، آلودگی هوا فقط استرس و سردرگمی اضافه می‌کند».
در همین زمینه، پرسش مهمی مطرح شد: آیا امکان الزام بخش خصوصی به اجرای دورکاری وجود دارد؟ که برای پاسخ به این پرسش، با مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان البرز گفت‌وگو کردیم.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی البرز: الزام قانونی برای دورکاری در بخش خصوصی وجود ندارد
حسین فلاح‌نژاد، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان البرز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این پرسش درباره امکان الزام کارفرمایان بخش خصوصی به اجرای دورکاری در روزهای آلودگی هوا، تأکید کرد: در قانون کار نصّ صریحی مبنی بر اجبار کارفرما به اعطای دورکاری وجود ندارد و تفاوت موجود میان بخش دولتی و خصوصی بیش از هر چیز ناشی از ماهیت و روح کاری این دو بخش است.
وی بابیان اینکه مصوبه استانی اختیار موضوع دورکاری را به مدیران هر بخش سپرده است، مدیران می‌توانند بر اساس شرح وظایف و نیازهای کاری، نسبت به دورکاری کارکنان تصمیم‌گیری کنند و این تصمیم مستقیم در حوزه اختیارات مدیر است.
فلاح‌نژاد در پاسخ به اینکه آیا یک کارمند بخش خصوصی می‌تواند در صورت عدم موافقت کارفرما برای دورکاری در روزهای آلوده، شکایت ثبت کند، توضیح داد: صرف ندادن دورکاری، مبنای قانونی برای شکایت محسوب نمی‌شود؛ اما اگر مرجع رسمی تعطیلی اعلام کرده باشد و کارفرما بدون لحاظ مقررات، کارگر را مجبور به حضور کند یا حقوق او را در این شرایط رعایت نکند، کارگر می‌تواند با استناد به قانون کار ازجمله مواد مرتبط با شرایط کار و حقوق قانونی، موضوع را در اداره کار پیگیری کند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی البرز تأکید کرد: در صورت بروز اختلاف، هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف اداره کار بر اساس مدارک، نوع کارگاه و نحوه اجرای مقررات توسط کارفرما تصمیم‌گیری خواهند کرد.
وقتی همه‌چیز به مدیر بستگی دارد
ابهام‌ها تنها محدود به بخش خصوصی نبود؛ کارکنان دولتی نیز در تعیین تکلیف خود سرگردان بودند. زمان اعلام خبر یعنی ساعت ۲۰:۱۳ عملاً امکان تماس یا دسترسی به مدیران را از کارمندان سلب کرد و این مسئله منجر به سردرگمی جدی شد. بسیاری از کارکنان ناچار شدند صبح امروز در شرایط آلودگی به اداره مراجعه کنند تا از تصمیم مدیر مطلع شوند.
یک کارمند دولتی به خبرنگار مهر می‌گوید: «نمی‌شود ساعت ۸ شب چنین چیزی اعلام شود. مدیر که پاسخگو نبود و ما مجبور شدیم صبح در آلودگی بیاییم تا بفهمیم می‌توانیم برگردیم یا نه».
روی دیگر این بلاتکلیفی، سردرگمی اربابان رجوع بود. مردم نمی‌دانستند کدام کارمند با نظر مدیر دور کار شده و کدام‌یک در محل کار حضور دارد. این وضعیت باعث شد بسیاری ناچار به مراجعه حضوری شوند.
خانمی که برای کاری به اداره‌ای دولتی مراجعه کرده بود می‌گوید: «نمی‌دانستم کارمند مربوطه دور کار است یا نه. وقتی اطلاع‌رسانی دقیق نباشد، مردم متضرر می‌شوند.»
ارباب‌رجوع؛ سردرگم‌تر از همه
هم‌زمان رئیس کارگروه اضطرار آلودگی هوا بر آماده‌باش اورژانس، هلال‌احمر و دستگاه‌های خدماتی، انتظامی، امنیتی و همچنین شهرداری‌ها تأکید کرد و اعلام داشت تمام دستگاه‌ها بر اساس شرح وظایف خود باید در حالت فعال باقی بمانند. این موضوع خود باعث برداشت‌های متفاوت در دستگاه‌ها شد.
برای مثال، شهرداری‌ها رویکردهای متفاوتی اتخاذ کردند که روابط عمومی شهرداری و شورای اسلامی شهر نظرآباد اعلام کرد: «با توجه به اطلاعیه کارگروه اضطرار آلودگی هوای استان البرز و تصمیمات اعلامی از سوی استانداری و با عنایت به اختیار مدیران دستگاه‌ها در تعیین وضعیت دورکاری، به دستور دکتر نصیری، شهردار نظرآباد، فعالیت اداری کلیه کارکنان شهرداری به‌جز نیروهای حوزه خدمات شهری و واحدهای عملیاتی در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه به‌صورت دورکاری انجام می‌شود. این تصمیم در راستای حفظ سلامت کارکنان، کاهش ترددهای غیرضروری و همراهی با مصوبات کارگروه اضطرار اتخاذشده است».
در مقابل، روابط عمومی و امور بین‌الملل شهرداری فردیس اعلام کرد: «با توجه به اعلام روابط عمومی استانداری البرز تا پایان هفته جاری، واحدهای خدمات رسان شهرداری نظیر معاونت خدمات شهری، آتش‌نشانی، فضای سبز، حمل‌ونقل و سایر واحدهای خدمات رسان در آماده‌باش کامل فعال بوده و واحدهای ستادی با نظر مدیر مربوطه به‌صورت دور کار فعالیت می‌کنند.»
همین تفاوت سیاست‌ها در شهرهای مختلف استان موجب شد اربابان رجوع ندانند که آیا باید به اداره مراجعه کنند یا خیر.
مرد ۵۵ ساله‌ای که برای کار اداری به یکی از دستگاه‌های اجرایی در شهر هشتگرد مراجعه کرده بود، می‌گوید: «تکلیف مشخص نیست. مدیر تشخیص می‌دهد چه کسی دور کار باشد یا نباشد؛ مردم چطور تشخیص بدهند؟»
سازمان استخدامی: مشاغل قابل انجام از منزل مشمول دورکاری هستند
از طرف دیگر، ذبیح‌الله سلمانی، معاون سرمایه انسانی سازمان اداری و استخدامی کشور، تأکید کرده است که کارکنانی که شرح وظایف آن‌ها قابلیت انجام دورکاری دارد، می‌توانند با نظر مدیر، وظایف خود را از منزل انجام دهند.
معاون سرمایه انسانی سازمان اداری و استخدامی کشور اولویت را به افراد آسیب‌پذیر، بیماران دارای سابقه بیماری زمینه‌ای و بانوان باردار و دارای فرزند خردسال دانسته است.
با این تفاسیر یعنی کارکنانی که شرح وظایف آن‌ها قابلیت دور کار ندارند، نباید دور کار شوند و باید در محل کار خود حاضر باشند.
در این میان، برخی دستگاه‌ها هیچ اطلاع‌رسانی حتی در حد اطلاعیه‌ای گنگ انجام ندادند و همین مسئله باعث شد مردم ناچار شوند در شرایط آلودگی شدید به اداره مراجعه کنند.
مردی که برای پیگیری کاری به کرج آمده بود، می‌گوید: «یک ساعت در آلودگی در رفت‌وآمد بودم، بعد گفتند کارشناس امروز دور کار است و شنبه به اداره مراجعه کن».
خانم دیگری نیز می‌گوید: «وقتی جلو باجه می‌رسیم می‌گویند مسئول دور کار است. چرا قبلش اطلاع نمی‌دهند یا اصلاً تعطیل نمی‌کنند، وقتی کاری پیش نمی‌روند چرا با یک اعلام تعطیلی مردم را از بلاتکلیفی درنمی‌آورند؟»
مصوباتی که باید یکدست و قابل‌اجرا باشند
آنچه موجب نارضایتی کارمندان و مردم شده، تنها آلودگی هوا نیست؛ بلکه نبود شفافیت در اعلام و اجرای مصوبات است. متن مصوبات دوپهلوست، تصمیم‌گیری‌ها سلیقه‌ای است و اطلاع‌رسانی دقیق و یکپارچه وجود ندارد. در چنین شرایطی، کارمندان و اربابان رجوع هر دو متضرر می‌شوند.
اگر مصوبات لازم‌الاجرا هستند، باید یکدست و بدون امکان تفسیرهای مختلف ابلاغ شوند و اگر اختیاری هستند، ضرورت تشکیل جلسه اضطرار و صدور چنین مصوباتی چیست؟
درنهایت، در روزهایی که آلودگی هوا سلامت مردم را تهدید می‌کند، ابهام در تصمیمات، مشکل را دوچندان کرده و نیازمند بازنگری جدی در شیوه اطلاع‌رسانی و تدوین مصوبات است.
آخرین اخبار جامعه را از طریق این لینک پیگیری کنید.
