ترمینال های مسافری تهران نیروگاه می شوند
در طرحی که به تازگی ارائه و از سوی معاونت علمی ریاست‌جمهوری تایید شده، قرار است روی سایه‌بان‌های پایانه‌های تاکسی و اتوبوس پنل‌های خورشیدی متحرک نصب شود.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
در حالی‌که کمبود آب پشت سدها و بحران تولید برق به یکی از چالش‌های جدی کشور تبدیل شده و شهرها خاموشی‌های چندین ساعته را تجربه می‌کنند، استفاده از انرژی خورشیدی به‌عنوان سرمایه‌ای عظیم و دست‌نخورده بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. رضا یاری، دانشجوی دکترای رشته مدیریت دولتی، به تازگی ایده‌ای را مطرح کرده که می‌تواند شهرها را از مصرف‌کننده صرف، به تولیدکننده انرژی پاک تبدیل کند. او در گفت‌گوی اختصاصی با همشهری، درباره ویژگی‌های طرح خود «نصب پنل‌های خورشیدی متحرک در فضاهای بلااستفاده شهری» سخن گفته است.
در شهرها هزاران هکتار زمین یا فضاهای بلااستفاده داریم که ارزش بسیار زیادی دارند اما همیشه از دید مسئولان و مدیران شهری پنهان بوده‌اند. از سوی دیگر نیاز به انرژی‌های پاک روز به روز در حال افزایش است. من به این نتیجه رسیدم که به جای اینکه مزارع پنل و انرژی‌های تجدیدپذیر را به خارج از شهر و زمین‌های کشاورزی بکشانیم و این زمین‌ها را از بین ببریم می‌توانیم در قسمتی از فضاهای بلااستفاده کلان‌شهرها مثل پشت بام‌های مدارس، پشت‌بام مساجد، پارکینگ‌های بسیار بزرگ و فضاهای ورزشی این پنل‌ها را نصب و امرژی تولید کنیم.
از سوی دیگر برای نوآوری در طرح و ایجاد راندمان بالاتر به این فکر افتادم که این پنل‌ها با ساختار مکانیکی متحرک عرضه شوند. این ساختار مکانیکی متحرک راندمان تولید انرژی را در این پنل‌ها ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش داده است.
مکانیسم حرکت این پنل‌ها به چه صورت است؟
مکانیسم حرکت این پنل‌ها شبیه جک پارکینگ است. این پنل‌ها به طور هوشمند نسبت به نور خورشید تغییر جهت می‌دهند تا صبح، ظهر و عصر بهترین موقعیت را برای دریافت نور داشته باشند. بالاترین راندمان برای این پنل‌ها در وضعیتی است که نور خورشید را به صورت مستقیم دریافت کنند، اگر نور به صورت مایل به پنل بتابد راندمان تولید انرژی کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه این پنل‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که هر روز به صورت اتوماتیک به موقعیت قبلی و به بهترین موقعیت نسبت به نور برگردند.
این طرح قرار است چه کمکی به شهر بکند؟
یکی از اهداف این طرح کاهش آلودگی زیست‌محیطی، کاهش گازهای گلخانه‌ای و همچنین کمک به کاهش بحران آلودگی هوا در کلان شهرهاست. از سوی دیگر این طرح می‌تواند به مدیران شهری ما کمک کند و هزینه‌های شهرداری را هم کاهش دهد. در جلساتی که با معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران داشتم در این مورد صحبت شد که اجرای این طرح چقدر می‌تواند به کاهش هزینه‌های شهری و کاهش وابستگی به انرژی‌های فسیلی در داخل کلان‌شهرها کمک کند.
برآوردی شده که در صورت اجرای طرح، چقدر فضا برای نصب پنل‌ها اختصاص پیدا می‌کند؟
در صحبت‌هایی که من با شهرداری تهران و معاونت حمل و نقل انجام دادم قرار شد این طرح ابتدا در تاکسی‌میدان‌ها مثل پایانه تاکسیرانی میدان رسالت یا پایانه میدان صادقیه و به طور کلی فضاهای بزرگ این‌چنینی اجرا شود. در طرحی که تهیه شده مبنا این است که سایه‌بان‌های تاکسی‌میدان‌ها، سایه‌بان‌های ایستگاه‌های بی‌آرتی، سایه‌بان‌های مراکز تفریحی و پارکینگ‌ها و نظایر آن مورد استفاده قرار گیرد.
آیا این طرح از لحاظ اقتصادی به‌صرفه است؟
معاونت علمی ریاست جمهوری در برآوردی که از طرح داشته، کم‌هزینه بودن طرح را تایید و به معاونت حمل‌ونقل شهرداری هم اعلام کرده است. به دلیل اینکه این فضاها داخل شهر هستند و ساختار اتصال به شبکه برق در نزدیکی آنها وجود دارد، نیازی به ایجاد زیرساخت برای نصب پنل‌ها نیست و این موضوعی است که طرح را از نظر اقتصادی به‌صرفه کرده است. امروزه مزارع بسیار بزرگی در فواصل ۳۰-۴۰ کیلومتری شهر ایجاد می‌شود که زیرساخت اتصال به شبکه وجود ندارد و سرمایه گذار ابتدا باید برای ایجاد زیرساخت هزینه کند.
فعلا قرار شده این طرح به صورت پایلوت در پایانه رسالت به سمت شهید مدنی به همت شهرداری اجرا شود و اما با توجه به اینکه ادامه و تکمیل طرح نیازمند بودجه است، قرار است شهرداری با کمک سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق ایران (ساتبا) به طور مشترک به عنوان صاحب و ناظر طرح، سرمایه‌گذاری را برای اجرا معرفی و این طرح را اجرا کنند.
انرژی مورد نیاز برای حرکت این پنل‌ها از کجا تامین می‌شود؟
انرژی از خود پنل‌ها تامین می شود. به این صورت که قبل از ورود برق تولیدی به شبکه، انرژی مود نیاز پنل ها و همچنین برق مورد نیاز فضایی که درآن قرار دارند تامین می شود. الان شاهد این هستیم که پایانه‌ها و ایستگاه‌های تاکسی و اتوبوس شب‌ها به منظور صرفه‌جویی در مصرف برق، خاموش هستند درحالی‌که اگر این اتفاق بیفتد ضمن صرفه جویی، برق مورد نیاز فضا هم تامین می‌شود.
برای اینکه نصب این پنل‌ها زیبایی بصری شهر را تهدید نکند چه فکری شده؟
ما درباره دیزاین شهری این طرح با انجمن مدیریت ایران صحبت کردیم و حتی طرح پیاده‌سازی کامپیوتری شده است و تمام جوانب در نظر گرفته شده که این پنل‌ها به زیبایی فضای شهری اضافه کنند نه‌اینکه تهدیدی برای زیبایی بصری شهر باشند. هفته‌ها و ماه‌ها روی این موضوع کار شده و کارشناسان معتقد بودند که می‌شود طرح را بسیار زیبا در شهر اجرا کرد.
شکل ظاهری این پنل‌ها چقدر با انواع ثابت تفاوت دارد؟
این پنل‌ها شبیه پنل‌های ثابت طراحی شده‌اند و تنها تفاوت آنها متحرک بودنشان است اما در دنیا آرام‌آرام شکل و شمایل ظاهری پنل‌های خورشیدی در حال تغییر است. در حال حاضر در دنیا پنل‌های نرم در حال تولید است و چین هم این نوع پنل‌ها را تولید می کند. این امکان هست که در مبلمان و سایبان‌های شهری پنل‌های نرم پیاده‌سازی شود.
آیا این طرح در کشورهای دیگر نمونه مشابهی داشته است؟
خیر، در هیچ کشوری تا به الان پنل‌های خورشیدی به صورت ساختار مکانیزم متحرک وجود ندارد و طرح من در نوع خود اولین است. در همه جای دنیا فقط از نمونه‌های ثابت استفاده می‌شود. ویژگی مهم این طرح هم که مورد توجه معاونت علمی ریاست جمهوری قرار گرفته، همین است که پنل‌های متحرک به دلیل ساختار غیرثابت می‌توانند بالاترین راندمان تولید برق را داشته باشند.
عمر مفید این پنل‌ها چقدر است و با توجه به وضعیت آب و هوای تهران چقدر می‌توانند دوام داشته باشند؟
این صفحات نیازمند نگهداری و شست وشو هستند. اگر بتوانیم نگهداری درستی از آنها داشته باشیم تا ۱۵ سال عمر مفید دارند اغما یه طور معمول عمر مفید این پنل‌ها مثل انواع ثابت بین ۱۰ تا ۱۵ سال است.
آخرین اخبار جامعه را از طریق این لینک پیگیری کنید.
