بهترین گیاهان و عصاره‌های گیاهی برای دفع پشه‌ها
گیاهان معطر می‌توانند در کاهش حضور پشه‌ها نقش داشته باشند، اما برای پیشگیری کامل از گزش این حشرات مزاحم، استفاده از راهکارهای علمی و ترکیبی ضروری است.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
با گرم‌تر شدن هوا و افزایش فعالیت پشه‌ها، بسیاری به دنبال راه‌های طبیعی برای محافظت از خود در برابر گزش این حشرات هستند؛ اما آیا رایحه‌ی گیاهان معطر واقعاً می‌تواند به‌تنهایی سپری موثر در برابر پشه‌ها باشد؟
در فضای اینترنت فهرست‌های بی‌شماری از روش‌ها برای دور کردن پشه‌ها منتشر می‌شود که یکی از آن‌ها استفاده از گیاهان معطر در اطراف محل زندگی است. مطالعات علمی نشان می‌دهند که گیاهانی نظیر سیترو‌نلا، شمعدانی، نعناع فلفلی و دیگر گیاهان خوشبو می‌توانند تا حدی از نزدیک شدن پشه‌ها جلوگیری کنند. اما واقعیت این است که وجود صرفِ این رایحه‌ها در فضا به‌تنهایی برای جلوگیری کامل از گزش این حشرات مزاحم کافی نیست.
نقش رایحه‌ها در رفتار پشه‌ها
به گفته‌ی دن مارکوفسکی، مشاور فنی انجمن کنترل پشه‌های آمریکا، پشه‌ها از چندین نشانه بویایی برای شناسایی میزبان خود بهره می‌گیرند. او می‌گوید: «مهم‌ترین عامل جذب‌کننده‌ی آن‌ها دی‌اکسیدکربن است که از فاصله‌های دور (حتی چند صد متر) قابل شناسایی است.» هنگامی که پشه‌ها به انسان نزدیک‌تر می‌شوند، علاوه بر گرمای بدن، بوهای متصاعدشده از پوست فرد را بررسی می‌کنند تا تصمیم بگیرند که آیا به او نزدیک شوند یا خیر. بنابراین، زمانی که گیاهان اطراف بویی منتشر می‌کنند که این نشانه‌های بوی انسان را پنهان کرده یا حس بویایی پشه را سردرگم می‌کند، احتمالاً این حشرات از محل دور می‌شوند.
مارکوفسکی می‌گوید که سیترو‌نلا (علف لیمو) تا حدی می‌تواند این اثر را ایجاد کند. همچنین اسانس‌هایی نظیر اکالیپتوس، برخی انواع گل شمعدانی، علف لیمو، نعناع و حتی گیاه نپِتا (نعناع گربه‌ای) در سطوح مختلف می‌توانند پشه‌ها را دفع کنند. در مقابل، گل همیشه‌بهار با وجود کاربرد گسترده در باغ‌های سبزی، الزاماً خاصیت دورکنندگی پشه‌ها را ندارد؛ بلکه رایحه‌ی آن بیشتر حشرات مفیدی مانند کفشدوزک‌ها را جذب می‌کند که دشمن طبیعی آفات هستند، نه پشه‌ها.
دیگر گیاهان معطر همچون اسطوخودوس، رزماری، آویشن، ریحان و سیر نیز می‌توانند در دستگاه‌های خوشبوکننده برای کاهش حضور پشه‌ها مفید باشند. البته میزان اثرگذاری آن‌ها به عوامل مختلفی از جمله محل کاشت بستگی دارد. مارکوفسکی توضیح می‌دهد: «اگر این گیاهان را در انتهای حیاط بکارید و فاصله آن‌ها تا بالکن یا محلی که می‌نشینید ۶ متر باشد، شاید پشه‌ها از باغچه دور بمانند، اما همچنان سراغ شما در بالکن خواهند آمد.» حتی قراردادن گلدان‌های این گیاهان در نزدیکی بدن، تنها در سطحی محدود از شما محافظت می‌کند. در نهایت یک پشه‌ی مصرّ می‌تواند به‌راحتی از اطراف گیاه عبور کند و روی پوست شما فرود آید.
نیاز به عصاره‌گیری از گیاهان
چلسی مک‌کینلی، متخصص مراقبت از گیاهان در باغ گیاه‌شناسی ایالات متحده می‌گوید دلیل این اصرار پشه‌ها کاملاً روشن است: «آن‌ها گرسنه‌اند و به دنبال غذا می‌گردند.» برای پیشگیری از گزش آن‌ها، باید رایحه‌ی گیاهان به‌طور مستقیم روی پوست استفاده شود. با این حال، مالیدن مستقیم برگ‌های علف لیمو یا نعناع روی پوست اثربخشی لازم را ندارد؛ زیرا رایحه‌ی مؤثر در روغن‌های گیاهی نهفته است و باید به‌درستی از گیاه استخراج شود. در فضای مجازی توصیه‌های خانگی متعددی درباره چگونگی خرد کردن یا جوشاندن برگ‌ها برای تهیه‌ی عصاره منتشر شده، اما انجام این روش‌ها ایمن نیست؛ زیرا می‌تواند منجر به بروز حساسیت یا مشکلاتی در میزان غلظت ترکیبات شود.
یک راهکار ایمن‌تر خرید محصولات طبیعی دفع‌کننده‌ی پشه است که با روغن‌های اسانسی ساخته می‌شوند. مک‌کینلی معتقد است که انتخاب یک دافع مناسب می‌تواند کمی گیج‌کننده باشد، اما تاکید می‌کند: «موثرترین گزینه با پشتوانه‌ی پژوهشی، اکالیپتوس لیمویی است.» برای اطمینان از اثرگذاری آن باید تمام سطح پوست را به‌طور کامل بپوشانید، زیرا هر ناحیه‌ای که فاقد روغن باشد، محل مناسبی برای فرود و گزش پشه خواهد بود. البته باید به خاطر داشت که بوی این اسانس معمولاً بسیار تند است و پس از چند ساعت از روی پوست تبخیر می‌شود. همچنین تمام روغن‌های طبیعی برای تمامی گونه‌های پشه ۱۰۰ درصد مؤثر نیستند.
بهترین راهکارهای کاهش جمعیت پشه‌ها
در نهایت، مؤثرترین راه برای مقابله با پشه‌ها، جلوگیری از تکثیر آن‌هاست. به گفته‌ی مک‌کینلی، باید تمام آب‌های راکد موجود در ملک خود را از بین ببرید؛ از جمله در ناودان‌ها، اسباب‌بازی‌های رهاشده، مبلمان فضای باز و زیر گلدان‌ها. یکی دیگر از راهبردها، جذب حیوانات شکارچی پشه‌هاست؛ نظیر خفاش‌ها و پرندگان. مک‌کینلی می‌گوید: «ایجاد زیستگاهی مناسب برای این گونه‌ها می‌تواند مؤثر باشد؛ اما نباید انتظار کاهش چشمگیر جمعیت پشه‌ها را داشت.» زیرا گونه‌های مهاجم پشه معمولاً جمعیتی بسیار بیشتر از پرندگان و خفاش‌های حاضر در یک حیاط خانگی دارند.
استفاده از جریان باد برای محافظت
همچنین نباید فراموش کرد که نور خورشید می‌تواند برای پشه‌ها کشنده باشد. مارکوفسکی توصیه می‌کند که نقاط سایه‌دار و مرطوب را کاهش دهید، زیرا این مناطق به پناهگاه‌های ایده‌آل پشه‌ها در برابر گرما تبدیل می‌شوند. در نهایت ساده‌ترین و یکی از مؤثرترین روش‌ها برای جلوگیری از گزش پشه چیست؟ مک‌کینلی پاسخ می‌دهد: «یک فن تهیه کنید و آن را به‌طور مستقیم به سمت خود بگیرید.» اطمینان حاصل کنید که جریان هوا تمام قسمت‌های بدن، از جمله پاها، را پوشش می‌دهد. او می‌افزاید: «پشه‌ها در حضور باد نمی‌توانند روی بدن شما فرود بیایند.»
آخرین اخبار جامعه را از طریق این لینک پیگیری کنید.
