ریخت‌و‌پاش انرژی

‌ایران سالانه و در مجموع 170 میلیارد دلار انرژی مصرف می‌کند اما تولید ناخالص داخلی در ازای مصرف این همه انرژی ناچیز است. هاشم اورعی، رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران با اعلام این موضوع در یک نشست خبری در پژوهشکده انرژی دانشگاه امیرکبیر گفت: ما در سال ۶۵۰ میلیون بشکه فراورده‌های نفتی به ارزش ۵۸ میلیارد دلار در کشور مصرف می‌کنیم. در واقع بر اساس ارزش حرارتی، به طور متوسط معادل هفت میلیون بشکه انرژی مصرف می‌کنیم؛ به طوری که ما چهارمین مصرف‌کننده گاز جهان هستیم و رتبه ما در مصرف نفت جهان، رتبه دوازدهم است. همچنین ما سالانه ۳۰۰ میلیارد مترمکعب گاز به ارزش ۹۶ میلیارد دلار و ۳۳۰ میلیارد کیلووات ساعت برق به ارزش ۳۳ میلیارد دلار مصرف می‌کنیم که اگر گازی را که در تولید برق مصرف می‌کنیم از این رقم کم کنیم، می‌بینیم که در سال حدود ۱۷۰ میلیارد دلار انرژی مصرف می‌کنیم». اورعی تأکید کرد: «کم‌بودن یا زیادبودن میزان مصرف انرژی در کشور در مقایسه با شاخص GDP مشخص می‌شود و باید ببینیم به ازای مصرف این مقدار انرژی، چه چیزی به دست می‌آوریم؛ تقریبا ۴۰ درصد GDP کشور ارزش انرژی مصرفی ماست. ما در هر روز بر اساس ارزش حرارتی، به طور متوسط معادل هفت میلیون بشکه انرژی مصرف می‌کنیم؛ به طوری که ما چهارمین مصرف‌کننده گاز جهان هستیم و رتبه ما در مصرف نفت جهان، رتبه دوازدهم است و اگر مصرف نفت و گاز را با هم در نظر بگیریم، در مصرف هیدروکربن رتبه ششم جهان را داریم که اگر در GDP هم رتبه ششم جهان را داشتیم مشکلی نداشتیم اما اقتصاد ما تقریبا اقتصاد بیست‌و‌پنجم جهان است. بعید می‌دانم کشوری در دنیا وجود داشته باشد که درصد ارزش انرژی مصرفی‌اش در GDP آن‌قدر بالا باشد و این شاخص نشان می‌دهد که ما در بخش انرژی بد مصرف می‌کنیم».

این استاد دانشگاه همچنین گفت: «تقاضا برای مصرف بنزین نسبت به زمان مشابه سال قبل ۱۳ درصد رشد داشته و در گاز هم به ‌همین صورت است؛ اگر معادل این افزایش ۱۳درصدی در GDP نیز رشد داشتیم، بسیار آمار خوبی بود اما وقتی رشد اقتصادی در این حد نداریم، یعنی چیزی به اسم بهره‌وری مغفول واقع شده است و کار به جایی رسیده که در سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۵.۵ میلیارد لیتر بنزین و گازوئیل وارد کرده‌ایم که ارزش این واردات چهار میلیارد دلار بوده است».

اورعی تأکید کرد: «زنگ خطر ناترازی انرژی در کشور به‌ صدا درآمده اما انگار صدای این زنگ خطر را خیلی‌ها نشنیده‌اند. چشم‌ به هم بزنیم ۲۰ سال گذشته، کشورهای اطراف با نفت‌ و گازی که امروز می‌فروشند و تبدیل به سرمایه و زیرساخت می‌کنند، به کشورهایی آباد و توسعه‌یافته تبدیل می‌شوند و ما با ادامه روند فعلی، هرچه را تولید می‌کنیم، مصرف می‌کنیم و به کشوری فقیر و مصرف‌کننده تبدیل خواهیم شد».