بایدن و چگونگی مقابله با حوثیهای یمن
عیسی نهاری . تحلیلگر عرب
بهمحض ورود رئیسجمهوری جو بایدن به کاخ سفید، ایالات متحده طرح پایاندادن به جنگ یمن را از طریق کانالهای دیپلماتیک آغاز کرد و در نتیجه، حمایت نظامی از ائتلاف عربی متوقف شد و واشنگتن ضمن تعیین نماینده ویژهای در امور یمن، در اقدامی جسورانه، حوثیها را از فهرست تروریسم حذف کرد. اتخاذ اقدامات بیسابقه مزبور باعث شد مارتین گریفیتس، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن صحبت از تحرکات دیپلماتیک تازهای کند که قبلا وجود نداشت و از همه طرفهای درگیر در بحران یمن بخواهد که با استفاده از فرصت فراهمشده در تلاش برای پایاندادن به درگیریهای خونین یمن شوند. بااینحال و با وجود ابتکار عمل عربستان سعودی برای حفظ آتشبس، تمایل عبد ربه منصور، رئیسجمهوری مستعفی یمن برای حل اختلافات، تلاشهای نمایندگان سازمان ملل متحد، سفرهای متعدد آنها به ریاض، مسقط و عدن و دیدار اخیر آنها از صنعا، هیچ پیشرفت مطلوبی به دست نیامد، به ویژه اینکه مخالفت حوثیها با ابتکارات صلح، مانعی بر سر راه دولت یمن و ائتلاف عربی حامی آن است. این امر، پرسشهایی را در مورد موضع آمریکا در قبال بحران یمن مطرح میکند که چرا پس از گذشت بیش از پنج ماه از تغییرات گسترده در مقابله با حوثیها و توجه چشمگیر جامعه جهانی به جنگ یمن، هیچ پیشرفت قابل ذکری در راستای پایاندادن به جنگ در یمن رونمایی نشد؟ همزمان با ورود تیموتی لندرکینگ، نماینده ویژه ایالات متحده در امور یمن، به عربستان سعودی در هفته گذشته در قالب یک سفر سهروزه، جرالدین گریفیتس، سخنگوی منطقهای وزارت خارجه آمریکا در مصاحبهای با ایندیپندنت عربی، سازشناپذیری حوثیها را تقبیح کرده و تأکید کرد که ایالات متحده تلاشهای دیپلماتیک خود را برای دستیابی به یک راهحل دائمی، نهایی و صلحآمیز با هدف پایاندادن به بحران جنگ در یمن ادامه میدهد و برای تحقق آتشبس در یمن با متحدان واشنگتن در سراسر جهان، بهویژه کشورهای حوزه خلیج فارس همکاری میکند. در پیوند به همکاری میان واشنگتن و متحدانش برای جلوگیری از رسیدن سلاح به حوثیها، پس از رهگیری محمولههای سلاحهای ساخت روسیه و چین در دریای عرب که ماه گذشته به مقصد حوثیها در حرکت بود، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با تأیید وجود دخالت خارجی در تشدید بحران نظامی و انسانی در یمن، گفت که ایالات متحده با هرگونه مداخله خارجی در امور یمن مخالف است. جرالدین گریفیتس در مورد بازگشت تنش بین دولت مشروع یمن و شورای انتقالی جنوب، ضمن اشاره به همکاری بین ریاض و واشنگتن در این زمینه، گفت که ایالات متحده بر این باور است که پیشرفتهایی برای ازسرگیری مذاکرات بهمنظور اجرای توافقنامه ریاض صورت گرفته است. این در حالی است که هیئت عربستان سعودی به ریاست محمد الجابر، سفیر عربستان سعودی در یمن، دوشنبه گذشته جلسهای را در ریاض تشکیل داد و هیئتهای دو طرف در این نشست بر لزوم توقف خشونت، اتخاذ اقدامات لازم برای حمایت از دولت مشروع یمن و بازگشت آن به عدن و ادامه تلاشها برای تکمیل روند اجرای توافقنامه ریاض تأکید کردند.
میانجیگری عمان در پاسخ به پرسشی در مورد نقش سفر اخیر هیئت عمانی به صنعا، که به دنبال آن هماهنگی دیپلماتیک بین ریاض و مسقط برای محدودکردن اختلاف دیدگاهها افزایش یافت، گریفیتس گفت که «ایالات متحده از تلاشهای دیپلماتیک عمان قدردانی میکند». وی خاطرنشان کرد که تیموتی لندرکینگ بهمنظور چگونگی پیشرفت در پرونده یمن، بهزودی با مقامات عمانی دیدار و گفتوگو خواهد کرد. او با اشاره به اینکه واشنگتن با سازمان ملل و متحدانش همکاری میکند تا حوثیها را به پذیرش صلح دعوت کند، گفت که دولت بایدن از هر تلاش و گزینهای استفاده میکند اما تنها چالشی که بر سر راه قرار دارد، عدم آمادگی حوثیهای برای سازش و پذیرش آتشبس و اتخاذ اقدامات لازم برای اجرای آن است. او همچنین در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا در چارچوب راهحل مسالمتآمیزی که ایالات متحده به دنبال دستیابی به آن است، کشورهای دیگر باید از مسئله یمن دور نگه داشته شود نیز گفت: «واشنگتن به دنبال چنان توافق سیاسی جامعی است که مطابق با خواست مردم یمن باشد و دولتی که تشکیل میشود از همه مؤلفههای یمنی نمایندگی کرده و بتواند نیازهای همگان را برآورده کند اما جزئیات این توافق به مردم یمن بستگی دارد، زیرا آنچه در این زمینه حائز اهمیت است، دستیابی به توافق و مذاکره میان همه طرفهای ذیدخل بحران جنگ در این کشور است. سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده اظهار کرد که یمن با دشوارترین سناریو روبهروست، زیرا حدود ۸۰ درصد از مردم یمن در مناطق تحت کنترل حوثیها زندگی میکنند و ادامه داد که اکنون توپ در زمین حوثیهاست و باید آنها از فرصتی که در آن تمام طرفها از جمله ایالات متحده، سازمان ملل متحد، دولتهای یمن و عربستان سعودی و جامعه جهانی تمایل به دستیابی به راهحلی برای پایاندادن به درگیریهای یمن دارند، بهرهبرداری کنند. منبع: ایندیپندنت