آچاره در هشت‌سالگی؛ از استارتاپ خانگی تا زیست‌بوم ملی خدمات
گزارش عملکرد ۸ ساله گروه آچاره، فراتر از یک گزارش ساده است و در واقع به روایت بالغ شدن یک ایده ساده تا ساختن یک زیست‌بوم خدماتی در ایران می پردازد؛ زیست‌بومی که امروز ۳.۵ میلیون کاربر و بیش از ۲۱۰ هزار متخصص را در سراسر کشور به یکدیگر متصل می‌کند و طبق برآورد خود آچاره، بیش از نیمی از سهم بازار خدمات آنلاین را در اختیار دارد.
آغاز راه؛ جرقه‌ای برای حل یک درد مشترک
آچاره در سال ۱۳۹۶ با همت سه بنیان‌گذار جوان، حامد تاج‌الدین، بهمن امام و امیر‌حسام صلواتی متولد شد. مهم‌ترین دغدغه آنها در آن روزها، نه تحول در اقتصاد دیجیتال، بلکه پاسخ به یک نیاز روزمره بود: چطور می‌توان یک متخصص قابل‌اعتماد برای تعمیرات یا نظافت خانه پیدا کرد؟ این سوال، بذر یک پلتفرم دوطرفه را در ذهن بنیان‌گذاران کاشت؛ پلتفرمی که همان زمان با مقاومت بازار سنتی و بی‌اعتمادی اولیه کاربران روبه‌رو شد.
اما حالا بعد از هشت سال، آچاره دیگر تنها یک اپلیکیشن برای درخواست و رزرو نیروی خدماتی نیست؛ این پلتفرم اکنون بیش از ۳۴۰ خدمت در ۳۲ دسته‌بندی از تعمیرات و بازسازی تا حمل‌ونقل، آموزش و حتی خدمات سلامت ارائه می‌دهد. همین گستره خدمات، آچاره را به نمونه‌ای کم‌نظیر از استارتاپ‌هایی بدل کرده‌است که توانسته است از مرحله MVP عبور کند و به اندازه ایران خدمات خود را گسترش دهد.
آمارهایی که داستان می‌گویند
قلب گزارش آچاره، آمارهایی است که روایتگر رشد پیوسته این کسب‌وکار است. ۳.۵ میلیون کاربر فعال در ایران، رقمی است که نمی‌توان نادیده گرفت؛ به‌ویژه در بازاری که هنوز دسترسی اینترنت و فرهنگ خرید اینترنتی در بخش‌هایی از کشور محدود است. رشد متخصصان نیز قابل توجه است: ۲۱۰ هزار نفر، که طیفی از لوله‌کش، برق‌کار، تعمیرکار خودرو تا استادکاران تخصصی بازسازی و دکوراسیون را شامل می‌شود.
از سال ۱۳۹۶ تا امروز بیش از ۶.۲ میلیون سفارش در این پلتفرم ثبت شده است و فقط در سال ۱۴۰۳، روزانه بیش از ۵ هزار سفارش مدیریت شده است. نرخ تبدیل سفارش‌ها از ۳۰ درصد در سال نخست به ۵۳ درصد در پایان ۱۴۰۳ رسیده است؛ شاخصی که بیانگر افزایش اعتماد کاربران و کیفیت خدمات است.
محبوب‌ترین خدمات؛ آینه‌ای از نیازهای جامعه
یکی از بخش‌های جذاب گزارش، دسته‌بندی پرطرفدارترین خدمات است که تصویر روشنی از الگوی تقاضای خانوار ایرانی به دست می‌دهد. تعمیرات و بازسازی ساختمان با سهم ۳۱.۵ درصدی، صدرنشین است؛ از سیم‌کشی و کابل‌کشی تا نقاشی ساختمان. نظافت و تمیزکاری جایگاه دوم را دارد و تعمیرات لوازم منزل، به‌ویژه کولر آبی و یخچال، سومین خدمت پرتقاضا است.
این آمارها نشان می‌دهند که با وجود گسترش فناوری و رشد خدمات نوین، مسائل سنتی زندگی شهری مثل بازسازی واحد مسکونی تا سرویس کولر همچنان بخش مهمی از سبد هزینه خانوار است و پلتفرم‌هایی چون آچاره با دیجیتالی‌کردن این خدمات، نقش تسهیلگر را ایفا می‌کنند.
جامعه‌ای متکثر از متخصصان
گزارش آچاره تصویری از ترکیب جمعیتی متخصصان ارائه می‌دهد: ۳۴ درصد دارای تحصیلات دانشگاهی و بیش از ۶۵ درصد با مدرک دیپلم یا پایین‌تر. این نسبت نشان می‌دهد که در این بازار، مهارت عملی و تجربه میدانی بیش از مدارک دانشگاهی تعیین‌کننده است.
جالب‌تر آن‌که سهم زنان در میان متخصصان به ۱۵ درصد رسیده است؛ عددی که اگرچه کوچک به نظر می‌رسد، اما در مقایسه با آغاز فعالیت آچاره، رشدی قابل‌توجه داشته و می‌تواند نوید دهنده ورود تدریجی زنان به مشاغل فنی و خدماتی باشد که پیش‌تر عمدتا در اختیار مردان بود.
از منظر اقتصادی، درآمد سالانه متخصصان رشدی چشمگیر داشته‌است: از حدود دو میلیون تومان در سال ۱۳۹۶ به ۱۳۰ میلیون تومان در ۱۴۰۳؛ رشدی ۶۸ برابری، بسیار بالاتر از رشد رسمی دستمزدها در کشور.
حتی رکورددار درآمد در این پلتفرم، ماهانه بیش از ۴۷۰ میلیون تومان کسب کرده است. این داده‌ها همه خبر از این می‌دهند اقتصاد گیگ، اگرچه غیررسمی به نظر می‌رسد، می‌تواند فرصت‌های درآمدی واقعی و پایدار خلق کند.
پشتیبانی و اعتمادسازی؛ ستون‌های رشد
یکی از مهم‌ترین چالش‌های کسب‌وکارهای خدماتی آنلاین، جلب اعتماد کاربران و مدیریت تجربه مشتری است. آچاره در این حوزه آمارهای جالبی ارائه می‌دهد: تیم پشتیبانی این شرکت بیش از ۴۰۰ میلیون ثانیه مکالمه با کاربران داشته که معادل ۱۲.۶ سال گفت‌وگوی مداوم است. میانگین زمان انتظار برای پاسخگویی تنها ۹۰ ثانیه اعلام شده است.
هرچند فقط ۵ درصد تماس‌ها مربوط به نارضایتی بوده، اما گزارش تاکید می‌کند که عمده شکایت متخصصان، عدم پرداخت دستمزد توسط کاربران است؛ مساله‌ای که می‌تواند آینده اعتماد دوطرفه در این بازار را تهدید کند و نیازمند راهکارهای تسویه امن‌تر و سریع‌تر است.
فراتر از B2C؛ ورود به بازارهای سازمانی
آچاره در گزارش خود از دو زیرمجموعه جدید رونمایی کرده: آچاره‌بازار و آچاره‌سازه. اولی با هدف تامین کالا برای پروژه‌های ساختمانی و تاسیساتی راه‌اندازی شده و تنها در سال نخست ۴۳.۱ میلیارد تومان فروش ثبت کرده است. دومی نیز به بازسازی و پروژه‌های مقیاس بزرگ می‌پردازد و طی سه سال فروش خود را به ۱۴۸ میلیارد تومان رسانده است.
این دو زیرمجموعه، آچاره را از یک پلتفرم خدمات خانگی فراتر برده و به بازیگری جدی در بازارهای B2B و پروژه‌های عمرانی تبدیل کرده است. این همان مسیری است که بسیاری از استارتاپ‌های موفق جهان پس از تثبیت جایگاه خود در بازار مصرف‌کننده طی کرده‌اند.
اقتصاد دیجیتال و نقش آچاره در اشتغال
یکی از محورهای تحلیلی گزارش، تاثیر آچاره بر ساختار اشتغال در ایران است. این شرکت خود را به‌عنوان یکی از موتورهای اقتصاد دیجیتال معرفی می‌کند؛ مدلی که در آن کارگران مستقل، بدون قراردادهای رسمی و در چارچوب‌های منعطف به مشتریان متصل می‌شوند.
به استناد این گزارش، آچاره تنها با هزینه‌ای معادل ۸ میلیون تومان به ازای هر شغل جدید، فرصت کاری ایجاد کرده است؛ رقمی بسیار پایین‌تر از هزینه‌های رسمی دولت برای اشتغال‌زایی. این موضوع می‌تواند برای سیاست‌گذاران در حوزه بازار کار، حامل پیامی مهم باشد: توسعه پلتفرم‌های خدماتی، یکی از کم‌هزینه‌ترین ابزارهای ایجاد اشتغال است.
جغرافیای خدمات؛ از تهران تا شهرهای کوچک
آچاره دیگر محدود به تهران نیست؛ ۱ میلیون و ۲۱۰ هزار سفارش خارج از پایتخت ثبت شده که اصفهان، کرج و مشهد بیشترین سهم را دارند. حتی در شهرهایی چون کرج و تبریز، خدمات باربری و جابه‌جایی جزو سه خدمت اول قرار گرفته است؛ نشانه‌ای از انعطاف پلتفرم برای پاسخگویی به نیازهای محلی.
این گسترش جغرافیایی، علاوه بر دسترسی عادلانه‌تر شهروندان به خدمات، به توزیع فرصت‌های شغلی در خارج از تهران کمک کرده و می‌تواند بخشی از مهاجرت شغلی به پایتخت را مهار کند.
مسئولیت اجتماعی؛ روایت یک اثر پایدار
فراتر از آمارهای مالی و رشدی، گزارش آچاره تصویری از اثر اجتماعی این پلتفرم ارائه می‌دهد: از توانمندسازی زنان و جوانان تا ارتقای استاندارد خدمات فنی و آموزشی. آچاره با ایجاد سازوکارهای امتیازدهی و بازخورد، سطح شفافیت در بازار خدمات را بالا برده و امکان ارتقای مهارت برای متخصصان فراهم کرده است.
این رویکرد، آچاره را از یک بازیگر صرفا اقتصادی به نهادی با اثر توسعه‌ای تبدیل کرده است؛ موضوعی که در شرایط بحران اشتغال و بی‌ثباتی اقتصادی، اهمیت دو چندان دارد.
آچاره به‌عنوان الگو
گزارش سال ۱۴۰۳ آچاره، بیش از هر چیز نشان می‌دهد که چگونه می‌توان در بستر اقتصاد پرچالش ایران، با تمرکز بر کیفیت، اعتمادسازی و نوآوری، یک ایده کوچک را به یک اکوسیستم ملی بدل کرد. این گزارش نه فقط روایت رشد آچاره، بلکه نقشه راهی برای سایر استارتاپ‌هاست که می‌خواهند از مرحله بقا به مرحله اثرگذاری اجتماعی برسند.
آچاره امروز تنها از موفقیت خود نمی‌گوید؛ بلکه از تغییر الگوی مصرف خدمات در ایران، از فرصت‌های شغلی تازه و از اعتماد دوباره مردم به راه‌حل‌های آنلاین سخن می‌گوید. در شرایطی که بسیاری از کسب‌وکارهای نوپا در گرداب رکود و محدودیت‌ها متوقف می‌شوند، گزارش عملکرد ۸ ساله آچاره می‌تواند امیدی برای نسل تازه کارآفرینان باشد که رویای ساختن پلتفرمی ملی را در سر خود می‌پرورانند.
آخرین اخبار فناوری را از طریق این لینک پیگیری کنید.
