تحلیل نفیو درباره تهدیدات ترامپ

معمار تحریم‌های ایران درباره پیام تهدید اخیر ترامپ درمورد خرید نفت ایران توضیح داد.

ترامپ اعلام کرد: تمام خریدهای نفت یا فرآورده‌های پتروشیمی از ایران باید فوراً متوقف شود. هر کشور یا شخصی که هر میزان نفت یا محصولات پتروشیمی از ایران خریداری کند، بلافاصله مشمول تحریم‌های ثانویه خواهد شد.

 ریچارد نفیو، مذاکره‌کننده ارشد سابق آمریکا در دوره بایدن و اوباما نوشت: بیایید درباره این موضوع صحبت کنیم. این بحث ممکن است در ابتدا موشکافانه و فنی به نظر برسد، اما لطفاً همراهی کنید، چون نکته‌ای بزرگ‌تر در آن نهفته است.

ترامپ گفته است: هر کشوری که از ایران نفت بخرد، اجازه نخواهد داشت هیچ‌گونه تجارت یا دادوستدی با ایالات متحده داشته باشد.

اینجا چند مسئله وجود دارد.

پیش از هر چیز، اگر منظور واقعی او چیزی باشد که به‌طور دقیق "تحریم‌های ثانویه" نامیده می‌شود، آنگاه آنچه واقعاً تهدید کرده این است که هر کسی که با کسی که از ایران نفت می‌خرد تجارت کند، از دسترسی به بازار آمریکا محروم خواهد شد.

او افزود: و این دقیقاً همان چیزی است که "ثانویه" بودن تحریم را تعریف می‌کند.

تحریم‌های اولیه آنهایی هستند که می‌گویند: «شما اجازه ندارید با ایالات متحده تجارت کنید، چون ما از رفتار x، y یا z شما خوش‌مان نمی‌آید.»

نفیو تأکید کرد: تحریم‌های ثانویه، اما می‌گویند: «ایران بد است. هر کسی که با ایران تجارت کند هم بد است؛ و هیچ‌کس در آمریکا اجازه ندارد با کسانی که با ایران تجارت می‌کنند، همکاری داشته باشد.»

وی ادامه داد: به همین دلیل بود که تحریم‌های ثانویه ما علیه بانک‌ها این‌قدر مؤثر بودند. ما به‌طور مؤثر به همه بانک‌های جهان گفتیم که باید بین تجارت با ایران و تجارت با آمریکا یکی را انتخاب کنید؛ و اغلب، آنها تجارت با آمریکا را انتخاب کردند.

نفیو عنوان کرد:اینجا، آنچه گفته می‌شود این است: «شما می‌توانید با کسانی که از ایران نفت می‌خرند تجارت کنید، یا می‌توانید با ایالات متحده تجارت کنید، اما نمی‌توانید هر دو را همزمان داشته باشید.» و وقتی این را در سطح کشوری می‌گویید... یعنی تحریم کامل چین؟ شاید؟ اما ببینید، گرچه این چیزی است که او گفته، شاید منظور واقعی‌اش این بوده که هر کسی که از ایران نفت بخرد، تحریم خواهد شد. این همان چیزی است که قانون فعلی ایالات متحده می‌گوید و اگر سند NSPM-۲ را مبنا قرار دهیم، همین حالا هم جزو سیاست رسمی است.

وی افزود: شاید همه اینها فقط موشکافی من باشد. اما واقعاً این دقیقاً مشکل اصلی سیاست ایران ترامپ است: آیا واژه‌های او ـ یا دولتش ـ واقعاً اهمیت دارند؟ آیا سیاست فشار حداکثری در ژانویه اجرا می‌شد یا حالا اجرا می‌شود؟ هدف نهایی چیست؟ برچیدن کامل برنامه اتمی ایران؟ یا فقط غنی‌سازی تا سطح ۳.۶۷ درصد؟ یا فقط غنی‌سازی در خارج از ایران؟ یا غنی‌سازی در خارج آن هم به‌عنوان بخشی از یک کنسرسیوم؟ یا فقط توقف نظامی‌سازی برنامه هسته‌ای؟

معمار تحریم‌های ایران خاطرنشان کرد: من اینجا در دنیای اندیشکده‌ها نیازی ندارم که حتماً پاسخ دقیق اینها را بدانم. اما دلم می‌خواهد بدانم. دانستن این موارد تحلیل را آسان‌تر می‌کند، اما پرسش اصلی، واقعی و جدی من این است: آیا درون دولت آمریکا کسی واقعاً پاسخ این پرسش‌ها را می‌داند؟ آیا واقعاً قصد دارند هر کسی را که با چین تجارت می‌کند تحریم کنند؟ یا اگر ما به جای تفسیر تحت‌اللفظی، باید به تفسیر آزاد و چرخش‌های رسانه‌ای توجه کنیم، آیا آنها واقعاً قصد دارند تمام تجارت آمریکا با چین را متوقف کنند؟

او ادامه داد:، چون ما قبلاً دیدیم که تعرفه‌ها چه بر سر بازار آوردند، و به‌زودی خواهیم دید چه تأثیری بر قفسه‌های فروشگاه‌های آمریکا خواهند گذاشت و اگر تهدید‌های رئیس‌جمهور در عمل هیچ اهمیتی ندارند، چون کلماتش الزام‌آور نیستند و معلوم نیست واقعاً قرار است کاری انجام شود... خب... این یعنی چه درباره تعهد او برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای؟