هنرمندانی در میان ما

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

افراد دارای معلولیت در بسیاری شرایط از جامعه کنار گذاشته می‌شوند. با این حال حضور در فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی گاه با نگاه‌های ترحمی به آنها، این طر‌دشدگی را شدت می‌بخشد. آنها زیر بار نگاه‌های ترحم‌آمیز، داوری‌های ناعادلانه و حذف خاموش از صحنه‌های فرهنگی قرار گرفته‌اند، گروه هنری «تاب» تلاش می‌کند این چرخه نابرابری را متوقف کند؛ گروهی که به ابتکار خود هنرمندان معلول شکل گرفته تا ثابت کند ارزش و هویت هنری آنان نه با میزان معلولیت، بلکه با کیفیت و خلاقیت آثارشان سنجیده می‌شود. نخستین نمایشگاه این گروه که همزمان با روز ملی معلولیت برگزار می‌شود، تلاشی است برای بازگرداندن جایگاه واقعی هنرمندان توانمند، شکستن کلیشه‌های دیرپا و ارائه تصویری انسانی، برابر و غیرترحم‌آمیز از جامعه‌ای که سال‌ها در حاشیه نگه داشته شده است.

معلولیتی که محدودیت نبود

گروه هنری «تاب» که به همت جمعی از هنرمندان دارای معلولیت در حوزه هنرهای تجسمی و صنایع دستی شکل گرفته، با هدف شناسایی و پاسداشت هنرمندان نخبه، ارائه آثار آنان و ایجاد بستری برای معرفی و حمایت از این هنرمندان به جامعه فعالیت خود را آغاز کرده است.

نخستین برنامه این گروه، برگزاری نمایشگاه هنرهای تجسمی و صنایع‌دستی است که همزمان با روز ملی معلولیت، روزهای ۶ و ۷ آذرماه، در گالری «شیوا قلم» واقع در آریاشهر، ابتدای خیابان ستارخان و با کیوریتوری محسن مرتضوی برگزار می‌شود.

در این نمایشگاه آثار بیش از ۶۰ هنرمند نخبه دارای معلولیت، ۱۰ نفر از قربانیان اسیدپاشی و ۲۰ استاد و هنرمند مطرح کشور به نمایش درخواهد آمد. افزون بر حضور اساتید و مربیان برجسته حوزه هنر، این رویداد فرصتی فراهم می‌کند تا بازدیدکنندگان از نزدیک با توانمندی‌ها، خلاقیت و ظرفیت‌های هنرمندان دارای معلولیت آشنا شوند.

همچنین در روز دوم نمایشگاه، پنل تخصصی با موضوع «تأثیر هنر بر توان‌افزایی انسان» با سخنرانی دکتر عادلیان و دکتر محمدی، اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، برای هنرمندان و دانشجویان علاقه‌مند برگزار خواهد شد.

مسیری بدون نگاه ترحم آمیز

محسن مرتضوی، مؤسس و عضو هیات‌مدیره انجمن قربانیان اسیدپاشی، با اشاره به اینکه این نمایشگاه توسط خود هنرمندان دارای معلولیت طراحی و اجرا می‌شود، به شرق گفت: «این گروه را خود بچه‌های دارای معلولیت ثبت کرده‌اند و تمام کارها از برنامه‌ریزی تا اجرا را خودشان انجام می‌دهند. هدف ما این است که هنرمندان نخبه دارای معلولیت در فضایی عادلانه و بدون نگاه ترحم‌آمیز دیده شوند. متأسفانه در برخی جشنواره‌ها ارزش داوری به جای کیفیت اثر، به میزان معلولیت هنرمند گره می‌خورد؛ در حالی که ممکن است دو اثر در شرایط مشابه خلق شده باشند اما به هنرمندی که روی ویلچر است جایزه بدهند، فقط برای اینکه روی سن بیشتر جلب ترحم کند».

مرتضوی ادامه داد: «به خاطر همین نگاه اشتباه، بسیاری از هنرمندان توانمند منزوی شده‌اند. ما تصمیم گرفتیم بستری ایجاد کنیم که خود هنرمندان بتوانند آثارشان را ارائه کنند و عزت نفسشان تقویت شود. در این نمایشگاه آثار هنرمندان دارای معلولیت در کنار آثار اساتید مطرح کشور قرار می‌گیرد و جوایز نیز توسط همین اساتید اهدا می‌شود. این تجربه به هنرمند نشان می‌دهد که از جامعه جدا نیست و می‌تواند کار ارزشمند و جدی تولید کند».

او در ادامه گفت: «یکی از اهداف اصلی ما این است که مردم به افراد دارای معلولیت مثل یک انسان توانمند و برابر نگاه کنند، نه با نگاه ترحم یا حقارت. اگر رسانه‌ها بتوانند اطلاع‌رسانی کنند و مردم در روز افتتاحیه حضور داشته باشند، اعتمادبه‌نفس هنرمندان چند برابر می‌شود».

فضای محترمانه افراد دارای معلولیت

تجربه شکل‌گیری گروه «تاب» بار دیگر نشان می‌دهد که مهم‌ترین نیاز افراد دارای معلولیت، نه ترحم و نگاه حمایتی از بالا، بلکه فرصت برابر برای دیده شدن و بازیابی عزت نفس است،  عزت نفسی که وقتی در فضایی محترمانه و حرفه‌ای تقویت شود، هنرمند را دوباره به جامعه بازمی‌گرداند و چرخه طردشدگی را می‌شکند. نمونه‌های بسیاری در کشورهای مختلف- از برنامه‌های هنری مشارکتی در اروپا تا نمایشگاه‌های مستقل هنرمندان معلول در شرق آسیا- ثابت کرده‌اند که حضور فعال این گروه در عرصه‌های فرهنگی، نه‌تنها کیفیت تولیدات هنری را ارتقا می‌دهد، بلکه نگرش جامعه را نیز تغییر می‌دهد. نمایشگاه «تاب» نیز می‌تواند نقطه شروع همین مسیر باشد؛ مسیری که از توانمندی و خلاقیت آغاز می‌شود و به بازتعریف جایگاه اجتماعی هنرمندان دارای معلولیت می‌انجامد.

آخرین اخبار جامعه را از طریق این لینک پیگیری کنید.