پایان یک دوران، آغاز تعادل هوشمند؛
چرا بازار جهانی خودرو، «هیبرید» را انتخاب کرد ؟
ایلیا پیرولی: سالهاست روایت غالب صنعت خودرو با یک جمله ساده تکرار میشود: عصر بنزین به پایان رسیده و آینده، تماماً الکتریکی است. روایتی خطی، پرسر و صدا و تا حدی ایدئولوژیک. اما بازار جهانی، معمولاً راه خودش را میرود؛ آرامتر، محتاطتر و بهمراتب واقعگرایانهتر.
به گزارش گروه رسانهای شرق،
سالهاست روایت غالب صنعت خودرو با یک جمله ساده تکرار میشود: عصر بنزین به پایان رسیده و آینده، تماماً الکتریکی است. روایتی خطی، پرسر و صدا و تا حدی ایدئولوژیک. اما بازار جهانی، معمولاً راه خودش را میرود؛ آرامتر، محتاطتر و بهمراتب واقعگرایانهتر.
دادههای فروش خودرو در سال ۲۰۲۴، بهویژه در بازارهایی که یارانه انرژی نقش تعیینکننده ندارد، تصویری متفاوت از آینده حملونقل ترسیم میکند؛ تصویری که در آن نه خودروهای بنزینی (ICE) پیروز میداناند و نه خودروهای تمامبرقی (BEV)، بلکه خودروهای هیبریدی (HEV) به نقطه تعادل جدید بازار تبدیل شدهاند.
این تغییر، نه یک «گذار موقت»، بلکه نشانهای از بلوغ تصمیمگیری مصرفکننده جهانی است.
روایت دادهها؛ وقتی عددها حرف میزنند
ارزیابیها نشان میدهند که در سال 2024 میلادی برابر با سه ماهه انتهای سال 1402 و 9 ماهه ابتدایی سال 1403 شمسی، سهم هیبریدیها در بازار کشورهای در حال توسعه افزایش بوده است. و سهم احتراقیها کاهش یافته است. در این سال سهم بازار هیبریدیها 487.8 درصد بوده و سهم احتراقیها که بنزینی هستند به 43.6 درصد رسید و برقیها نیز 7.6 درصد را به خود اختصاص دادند که به طور عمده کشور چین آن را در اختیار داشت.
این اعداد، صرفاً آمار خشک نیستند؛ آنها رأی میلیونها مصرفکننده به گزینهای هستند که بیشترین کارایی را با کمترین ریسک ارائه میدهد. بازار، بهوضوح نشان میدهد که دوران سلطه مطلق «موتورهای بنزینی» به پایان رسیده، اما جای آن را الزاماً خودروهای «تمامبرقی» پر نکردهاند.

چرا هیبریدها جلو افتادند؟ منطق مصرفکننده در برابر آرمان تکنولوژیک
پیشی گرفتن خودروهای هیبریدی است که از دو منبع قدرت متفاوت برای حرکت (موتور احتراق داخلی (ICE): یک موتور سنتی که با سوخت فسیلی (معمولاً بنزین) کار میکند و موتور الکتریکی، یک یا چند موتور که با انرژی ذخیرهشده در باتری کار میکنند.) در شرایطی رخ داده که زیرساخت شارژ خودروهای تمامبرقی هنوز در بسیاری از کشورها ناقص، ناپایدار یا پرهزینه است. این یعنی انتخاب هیبریدی، یک «انتخاب اضطراری» نبوده؛ بلکه «راهحل بهینه» در دنیای واقعی امروز بوده است.
مصرفکننده جهانی به دنبال چیست؟
بر پایه دادههای ارائه شده از سوی یک گزارش جهانی که توسط ایران خودرو منتاشر شده است؛ «مصرف سوخت کمتر»، «هزینه مالکیت معقول» و اطمینان از امکان استفاده روزمره، بدون اضطراب آلودگی و دیگر موضوعات و به صرفه شدن اقتصادی برای آن سه محور عمده ای است که مصرف کنندگان خواستار افزایش تولید خودروهای هیبریدی یا به اصطلاح سبز هستند.
این گزارش یادآور میشود که خودروهای هیبریدی دقیقاً همین تعادل را فراهم میکنند؛ کاهش« ۳۰ تا ۵۰ »درصدی «مصرف سوخت»، بدون وابستگی کامل به «شبکه شارژ» که مشکل عمده خودروهای برقی هست و بدون قیمتهای اولیه سنگین BEVها. یا برقیها از مهمترین مزایایی هستند که خودرو های هیبریدی ثبات دهی و تعادل را برای مصرف کنندگان به ارمغان میآورند.
|
نوع خودرو |
بهرهوری سوخت |
هزینه اولیه |
نیاز به زیرساخت جدید |
انعطافپذیری کاربری |
|
هیبریدی |
بالا |
متوسط |
پایین |
بسیار بالا |
|
بنزینی |
پایین |
پایین |
پایین |
بالا |
|
برقی |
بسیار بالا |
بالا |
بسیار بالا |
محدود |
جدول ارائه شده نشان میدهد که هیبریدیها دیگر صرفاً پلی به سمت آینده نیست؛ بلکه نقطه تعادل بهینه میان تکنولوژی، اقتصاد و زیرساخت است. بازار به سمت «کارایی جامع» حرکت کرده، نه صرفاً «پاک بودن مطلق».
استراتژی منطقی ایرانخودرو؛ اقتصاد قبل از هیجان
بازار چین، که همواره آزمایشگاه تحولات خودرویی بوده، الگوی دقیقتری برای کشورهای در حال گذار ارائه میدهد.
براساس دادههای ارائه شده، در حال حاضر سهم خودروی برقی در بازار خودرو در چین، 60 درصد است. که با توجه به تصاحب بازراهای جهانی توسط این کشور، شاید برای چین مرقرون به صرفه باشد اما اینجا، در قلب آسیای غربی، ایران کشوری که در حال حاضر خیابانهایش پر شده از خودروهایی با احتراق داحلی یا همان بنزینی، بوده و در آن ناترازی انرژی در حوزه برق و بنزین و گاز به اوج خود رسیده است، ساخت خودروهای دوگانه سوز هیبریدی با الگوبرداری از کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه به همین دلیل خودروهای برقی و بنزینی نمیتوانند در ایران دیگر پاسخگوی جامعه باشند. نه برای خودروهای برقی زیرسشاخت هست و نه برای بنزینیها، سوخت. بهترین راه کار همان استفاد از خودروهای هیبریدی و پلاگین هیبرید است.
سهم بازارانرژی های خودرویی در چین، سال 2024( میزان= درصد)

خودرویی که نقش یک مصالحه هوشمندانه را بازی میکند؛ رانندگی برقی در شهر و اتکا به موتور بنزینی در مسیرهای طولانی یا مناطق فاقد زیرساخت. در این خودروها حجم باتری بسیار بزرگتر است و پیشرانه برقی نیروی کل خودرو را تامین میکند و پیشرانه بنزینی نقش یک ژنراتور را ایفا میکند. مهمتر این که باتری این خودروها علاوه بر نیروی ایجاد شده در هنگام ترمز گیری، میتواند به وسیله دوشاخههای مخصوص در ایستگاههای شارژ شهری یا در خانه شارژ شوند. در این خودروها هنگامی که شارژ خودرو به پایان میرسد، پیشرانه بنزینی وارد مدار میشود و علاوه بر تامین نیرو باتری خودرو را شارژ میکند.
بنابراین، ورود شتابزده به تولید انبوه خودوروی تمام برقی، برای کشور در کوتاهمدت، پرریسک است:ریسک زنجیره تأمین که وابستگی شدید به واردات باتری و فناوریهای حساس، ریسک مصرفکننده که اضطراب برد و فقدان شبکه شارژ و ریسک زیرساخت که تشدید بحران برق به همراه خواهد داشت.
در مقابل، تمرکز بر خودروی هیبریدی یا همان دو گانه سوز با برق و بنزین، مزایای استراتژیک روشنی دارد.
|
همسویی با سیاست مقابله با ناترازی انرژی |
کاهش مصرف سوخت یارانهای،بدون نساز به شوک قیمتی یا فشار اجتماعی |
|
کاهش هزینه توسعه |
نیازی به افزایش بیرویه هزینهها برای تسوسعه متوازن از جمله زیر ساخت هدف نیست |
بنابراین در ساخت و توسعه خودروهای تمام برقی از صفر، هزینهها به شدت افزایشی میشود اما در ساخت و ایجاد خودروهای هیبرید، روی پلتفرمهای خودرویی موجود، این موضوع به شدت با کاهش مواجه خواهد شد. حتی بازگشت سرمایه را تسریع و ریسک را کنترل میکند.
نبض بازار را زودتر گرفتن
پیشی گرفتن خودروهای هیبریدی از موتورهای احتراق داخلی، نه یک تصادف آماری است و نه یک مُد گذرا. این اتفاق، نشانهای از عقلانیت جدید بازار جهانی است؛ جایی که مصرفکننده بهدنبال بهترین ترکیب ممکن از پاکی، هزینه و قابلیت استفاده است.
برای ایرانخودرو، انتخاب مسیر هیبریدی:
نه عقبماندگی تکنولوژیک است و نه تصمیمی محافظهکارانه.، بلکه شناخت زودهنگام منطق بازار جهانی و تطبیق هوشمندانه با واقعیتهای اقتصاد و زیرساخت ایران است.
آنچه مشخص است در دوران گذار، برنده کسی است که تعادل را درست تشخیص دهد.
آخرین اخبار اقتصادی را از طریق این لینک پیگیری کنید.