ایلان ماسک از دولت ترامپ جدا شد / پایان ماموریت در «وزارت کارآمدی دولت»

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق، ایلان ماسک، میلیاردر نام‌آشنای دنیای فناوری و مدیرعامل تسلا و اسپیس‌ایکس، پس از چند ماه همکاری با دولت دونالد ترامپ، اعلام کرد که دیگر در دولت آمریکا نقشی نخواهد داشت. این جدایی در حالی صورت گرفت که مأموریت او در قالب پروژه‌ای با عنوان «وزارت کارآمدی دولت» (Department of Government Efficiency) از ابتدا هم با جنجال و واکنش‌های مختلف همراه بود.

مأموریت ماسک در دولت ترامپ چه بود؟

ایلان ماسک در دوره دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، با پیشنهاد مستقیم رئیس‌جمهور، مسئولیت هدایت طرحی به نام وزارت کارآمدی دولت یا به اختصار «داج» (DGE) را بر عهده گرفت؛ بخشی غیررسمی اما تأثیرگذار که مأموریت آن بازنگری در ساختار دولت فدرال، کاهش هزینه‌ها و حذف مشاغل و نهادهای غیرضروری اعلام شده بود.

بر اساس گزارش رسانه‌های آمریکایی، ماسک در مدت ۱۳۰ روز فعالیت خود، موفق شد برخی فرآیندهای اداری را در سازمان‌هایی همچون اداره مالیات، آژانس محیط زیست و وزارت انرژی مورد بازنگری قرار دهد. با این حال، طرح‌های او برای ادغام یا حذف برخی نهادهای فدرال، با مقاومت گسترده‌ای در بدنه دولت و حتی کنگره روبه‌رو شد.

اعلام پایان همکاری ماسک از زبان خودش

ماسک عصر چهارشنبه در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: «با پایان یافتن دوره زمانی برنامه‌ریزی‌شده‌ام به عنوان کارمند ویژه دولت، مایلم از رئیس‌جمهور دونالد ترامپ برای فرصتی که جهت کاهش هزینه‌های بی‌مورد فراهم کردند، تشکر کنم.» او در ادامه افزود: «وزارت کارآمدی دولت به عنوان یک فلسفه، همچنان به رشد خود ادامه خواهد داد و امیدوارم روزی به بخشی از سبک زندگی اداری در آمریکا تبدیل شود.»

حواشی و واکنش‌ها به حضور ماسک در دولت

ورود ایلان ماسک به دولت ترامپ، از همان ابتدا با واکنش‌های گسترده همراه بود. برخی آن را نشانه‌ای از ورود نخبگان فناوری به عرصه سیاست می‌دانستند و برخی دیگر، از جمله منتقدان چپ‌گرا، معتقد بودند این همکاری در راستای کاهش خدمات عمومی و تضعیف دولت اجتماعی است.

از سوی دیگر، اختلافاتی نیز میان ماسک و اعضای ارشد دولت شکل گرفت. به‌ویژه در هفته‌های اخیر، گفته می‌شد که ماسک با بخشی از لایحه مالیاتی جدید دولت ترامپ مخالف است؛ لایحه‌ای که با نام «طرح بزرگ و زیبا» معرفی شده و به باور ماسک، برخلاف هدف کاهش هزینه‌های اضافی دولت تدوین شده بود.

رسانه‌هایی چون نیویورک‌تایمز و پولیتیکو گزارش داده‌اند که یکی از دلایل اصلی ترک دولت توسط ماسک، همین اختلاف‌نظرهای بنیادین با رئیس‌جمهور بر سر شیوه کاهش هزینه‌ها و نحوه اجرای طرح‌های صرفه‌جویی بوده است.

بازگشت به دنیای فناوری؟

با خروج رسمی از دولت، حالا ایلان ماسک بار دیگر تمرکز خود را روی شرکت‌هایش گذاشته است؛ از جمله توسعه پروژه‌های جدید در تسلا، پیشرفت‌های فضایی در اسپیس‌ایکس، و گسترش زیرساخت‌های هوش مصنوعی در xAI.

برخی تحلیل‌گران معتقدند تجربه ماسک در ساختار دولتی، هرچند کوتاه و پرتنش بود، اما می‌تواند درک او از بوروکراسی، مقررات‌گذاری و تعامل با نهادهای حاکمیتی را برای پروژه‌های آتی‌اش تقویت کند.

پایان همکاری ایلان ماسک با دولت ترامپ را می‌توان به‌نوعی پایان یک تجربه منحصربه‌فرد دانست؛ تجربه‌ای که در آن یکی از پیشروترین چهره‌های دنیای تکنولوژی وارد ساختار سیاسی شد تا نظم و انضباط مالی را به دولت بیاورد، اما خیلی زود دریافت که اصلاح ساختارهای پیچیده دولتی، تنها با ایده‌های خلاقانه ممکن نیست.

شاید حضور ماسک در دولت، بیش از آنکه منجر به تحول در نهادهای اجرایی آمریکا شود، نگاهی تازه به مرز میان فناوری و سیاست انداخت؛ مرزی که هنوز هم پر از سؤال و ابهام است.