پیروزفر، ژان والژان «بینوایان» می‌شود

رضا آشفته: پارسا پیروزفر، بازیگر نقش ژان والژان در موزیکال «بینوایان»، به كارگرداني حسين پارسايي، شده است و اين نقشي است كه دقيقا 22 سال پيش مهدي فتحي در «بينوايان» به كارگرداني بهروز غريب‌پور بازي كرد و البته در آن نمايش نيز پارسا پيروزفر نامزد كوزت (با بازي مهشاد مخبري) بود. ژان والژان نقشي است كه در دنياي سينما براي نخستين‌بار ژان گابن به زيبايي تمام در سال 1958 ايفا كرده و البته اين نقشي است كه بسياري دوست دارند؛ چه در سينما و چه در تئاتر ايفايش كنند. اين روزها پچپچه‌ها درباره نمايشي ديگر از حسين پارسايي است كه در كنار نام پارسا پيروزفر از چهره‌هايي مانند بهرام رادان، محسن تنابنده، ترانه علیدوستی، پریناز ایزدیار، هوتن شکیبا و... برای بازی در این نمایش موزیکال به گوش مي‌رسد. اين نمايش بسيار پرهزينه است و در يك تالار دوهزارو 500 نفري و يحتمل با بليت‌هاي 200 تا 250 هزارتوماني اجرا خواهد شد. این کارگردان که سال گذشته نمایش «الیور توئیست» را بر اساس فیلمی موزیکال از روی رمان معروف چارلز دیکنز، در تالار وحدت به صحنه برد، این‌بار هم قصد دارد اقتباسی صحنه‌ای را از فیلم موزیکال «بینوایان» کارگردانی کند. شايد آن تجربه موفق به‌لحاظ تجاري اين‌بار نيز موفق‌تر از پيش كارگردانان ايراني را در راه تجربه‌هاي بزرگ‌تر پيش ببرد. فيلم مورد اقتباس بینوایان، فیلم موزیکال‌درام بریتانیایی تهیه‌شده توسط کمپانی ورکینگ تایتل فیلمز و توزیع‌شده توسط یونیورسال استودیوز است. این فیلم بر اساس تئاتر موزیکالی با همین نام است که آن نیز برگرفته از رمان مشهور بینوایان در سال ۱۸۶۲ اثر نویسنده فرانسوی، ویکتور هوگو، است. در سال ۲۰۱۳، این فیلم در هشت رشته (بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین بازیگر نقش مکمل زن، بهترین کارگردانی هنری، بهترین طراحی لباس، بهترین گریم، بهترین ترانه غیراقتباسی و بهترین ترکیب صدا) نامزد دریافت جایزه اسکار شد و در سه رشته بهترین بازیگر نقش مکمل زن، بهترین گریم و بهترین ترکیب صدا این جایزه را به دست آورد. بينوايان لندني شايد بشود در كنار اقتباس از آن فيلم موفق، گوشه‌چشمي هم به یک تئاتر موزیکال بر اساس رمان بینوایان ویکتور هوگو انداخته شود كه سال‌هاست در لندن اجرا مي‌شود. کلود- میشل شونبرگ آهنگ‌سازی این موزیکال را برعهده داشت و ترانه‌سرایی آن از آلین بوبلیل و جین- مارک ناتل بود. داستان این موزیکال در اوایل سده نوزدهم در فرانسه می‌گذرد و تلاش مردم برای رستگاری و انقلاب را به تصویر می‌کشد و اولین‌بار در ۱۹۸۰ در فرانسه روی صحنه رفت. بینوایان طولانی‌ترین اجرا در کل تاریخ تئاتر وست اند بعد از نمایش‌نامه «تله‌موش» است و در تاریخ برادوی سومین نمایش‌نامه به شمار می‌رود. در وست اند این موزیکال، طولانی‌ترین زمان اجرا را داشته است که بعد از آن «شبح اپرا» قرار دارد. در ژانویه ۲۰۱۰ ده‌هزارمین اجرای آن در وست اند در تئاتر ملکه روی صحنه رفت. حالا فکر می‌کنید نمایش موزیکال بینوایان در طول این‌همه سال که روی صحنه بوده، چقدر بیننده داشته؟ 740 بارش فقط یك خانم 41 ساله به اسم سالی بوده. باورتان می‌شود؟! 740 بار این تئاتر را دیده و حدود 30 هزار پوند پول بلیت داده است. داستان عاشقانه سالی و تئاتر بینوایان 18 سال پیش وقتی که سالی برای اولین‌بار به تماشای این تئاتر رفت شروع شد. بينوايان غريب‌پور بهروز غريب‌پور در 1375 موفق به اجرای «بینوایان» در فرهنگ‌سرای بهمن ‌شد. او متأثر از فضای رمان بزرگ ویکتور هوگو، در یکی از تالارهای جنوب شهر تهران، موفق به جذب مخاطب‌ از چهار گوشه شهر تهران ‌شد. در آن سال‌ها تئاتر رونقی نداشت و «بینوایان» مانند اتفاقی بزرگ باعث شد ‌همه در تکاپوی احیای دوباره فعالیت‌های تئاتری شوند که پس از آن «عشق‌آباد» داوود میرباقری در تالار اصلی تئاتر شهر اجرا شد. بهروز غریب‌پور در «بینوایان» یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های تئاتری کشور‌ را به نمایش گذاشت. حضور بازیگران حرفه‌ای و دانشجو در کنار هم و بهره‌مندی از ‌دکوری بزرگ و متغیر باعث خرسندی تماشاگران شد؛ از این لحاظ که یک‌بار دیگر در صحنه تئاتر میزانسن به معنای واقعی کلام و به شکل حرفه‌ای شکل می‌گرفت. در اين نمايش هنرمنداني مانند مهدي فتحي، بهزاد فراهاني، رؤيا تيموريان، پارسا پيروزفر، مهشاد مخبري، محمدعلي صحرايي، تانيا جوهري، سهراب سليمي و... بازي كردند كه هنوز هم در ياد و خاطر بسياري به‌عنوان يك تئاتر درخور تأمل ماندگار است. بينوايان مشهدي نمایش بینوایان با کارگردانی سروش طاهری، تهیه‌کنندگی مسعود حکم‌آبادی و نویسندگی کیوان صباغ از 29 بهمن تا 10 اسفند 94 در سالن اصلی تئاتر شهر مشهد روی صحنه رفت و در سال 95 نيز در تهران در تالار ناظرزاده‌كرماني اجرا شد. اين نمايش در مشهد به دليل حضور چهره‌هاي بنام سينمايي و تئاتري كشور يكي از پرفروش‌ترين كارهاي تاريخ تئاتر آنجا شده است، هرچند در تهران اين اقبال ميسر نشد. نمایش‌نامه «بینوایان» را کیوان صباغ به همراه مهدی سیم‌ریز بر‌اساس داستان بینوایان اثر «ویکتور هوگو» به رشته نگارش درآورده‌اند که بخشی از این رمان بدون تحریف اما با زاویه دیدی متفاوت به روی صحنه می‌رود. در این نمایش پژمان جمشیدی در نقشی کوتاه حضور داشت و آزاده صمدی در دو نقش متفاوت به ایفای نقش پرداخت. همچنین خسرو شهراز در نقش ژاور به روی صحنه می‌رود. اقتباسی که از روی رمان «بینوایان» ویکتور هوگو صورت گرفته، براساس شخصیت کوزت انجام شده است. در این نمایش کودکی کوزت در مواجهه با ژان والژان، فانتین و بازرس ژاور به نمایش درمی‌آید و مخاطب فقط در یک صحنه کمیک ارتباط کوزت با خانواده تناردیه را شاهد خواهد بود. در واقع این نمایش براساس صحنه‌هایی گزینش‌شده از رمان نوشته شده است و در نیمه‌های داستان نیز شاهد تغییر رویکرد کوزت به رمان خواهیم بود؛ به این مفهوم که کوزت در این نمایش تحت تعالیم کلیسا قرار نگرفته؛ به‌همین‌دلیل سرنوشت خوبی هم در انتظارش نخواهد بود. در حقیقت کوزت در این نمایش نماینده دختران دهه ۷۰ جامعه ماست؛ نسلی که همه برای خوشبختی‌اش تلاش می‌کنند؛ اما چون تحت آموزش مناسبی قرار نگرفته است، به بیراهه کشیده می‌شود. نقش منفی نمایش «بینوایان» کوزت است و آنها از اینجا به بعد قصه تازه‌ای را برای مخاطب بازگو می‌کنند. در این نمایش حتی خانواده تناردیه هم رابطه خوبی با کوزت دارند و تمام اتفاقاتی که در کودکی برای او رخ داده، نقشه‌ای از طرف خود کوزت و تناردیه‌ها برای گول‌زدن ژال والژان بوده است. در واقع اگر کوزت در دنیای معاصر زندگی می‌کرد، برخلاف جهان رومانتیسیسم رمان ویکتور هوگو شخصیتی مثبت و معصوم پیدا نمی‌کرد. نقیضه‌ای از داستان «بینوایان» همچنين اين روزها شاهد اجراي نمایش «بانوایان» به کارگردانی علی نیکزاد در پردیس تئاتر شهرزاد هستيم. داستان این نمایش درباره بازرس ژاور، یکی از شخصیت‌های رمان بینوایان است که دزد شده و برای دزدی وارد خانه ژان والژان می‌شود که حالا دیگر شهردار شده است! همسر ژاور که از محل دزدی او خبر دارد، شماره تلفن منزل شهردار را از طریق دوستش پیدا کرده و به خانه زنگ می‌زند تا حال همسرش را از او بپرسد! دقایقی بعد، شهردار به همراه دوست خود (کوزت) وارد خانه می‌شود. در ادامه همسر ژان والژان و همسر ژاور نیز به این جمع اضافه می‌شوند و... . این نمایش نقیضه (پارودی) بر داستان معروف ویکتور هوگو با نام «بینوایان» محسوب می‌شود. حسین میرزاییان، سمیه برجی، محسن میرزاخانی، سارا والیانی، آناهیتا خسروی، رامتین مقدادی و میلاد شوریده بازیگران این نمایش هستند. «بانوایان» ساعت ۲۱:۳۰ در سالن شماره ۳ پردیس تئاتر شهرزاد اجرا خواهد شد. بينوايان پارسايي گروه طراحان هنری و مشاوران موزیکال «بینوایان» به کارگردانی حسین پارسایی معرفی شدند. سیامک احصایی در مقام طراح صحنه، سارا اسکندری طراحی چهره‌پردازی، شیما میرحمیدی طراح لباس و آکسسوار، علی براتی طراح حرکت، مرتضی نجفی طراح نور و بامداد افشار به‌عنوان طراح صدا، موزیکال «بینوایان» را همراهی می‌کنند. همچنین هاسمیک کاراپتیان به‌عنوان سرپرست بخش آوازی، فراز اسکندری ویدئو دیزاینر، کوروش دالوند کامپیوتر گرافیک، امیرکاوه آهنین‌جان و سعید داخ به‌عنوان مشاوران اجرا در موزیکال «بینوایان» حضور دارند. همچنين تمرینات مقدماتی آغاز شده و فعلا بازیگران به طور قطع مشخص نشده‌اند؛ اما بازیگر-خواننده‌هایی که قرار است در بخش مردم‌شهر نقش‌های فرعی داشته باشند، انتخاب شدند و در حال تمرین هستند. پس از محرم و صفر این کار روی صحنه می‌رود. سالنی که در هتل اسپیناس برای این دو نمایش در نظر گرفته شده، از هتل مجزا و با ظرفیت خوب و استانداردهای نمایشی گسترده البته به استثنای سیستم ماشینری است. اين نمايش با رهبری بردیا کیارس، با سرمایه‌گذاری محمدصادق رنجکشان، تهیه‌کنندگی محمد قدس و میثم احمدی و مجری طرح شرکت دلتابان از ۲۰ آبان در تهران-رویال هال روی صحنه می‌رود.