سال نيكو براي پارسا پيروزفر

امسال براي پارسا پيروزفر سال نيكويي بوده است؛ اينكه در جشنواره سي‌وپنجم تئاتر فجر برنده جايزه بهترين بازيگر مرد در بخش بين‌الملل شد، خود حركتي باشكوه است براي اوج‌گرفتن بيش از 20 سال زحمت او در بازيگري. پارسا پيروزفر 21 سال است كه تئاتر بازي مي‌كند و امسال نتيجه اين بردباري‌اش را براي بازي در نمايش «ماتريوشكا» دريافت كرد. او براي رسيدن به اين جايزه، هفت‌بار ديگر، پيش از اينها به صحنه فكر كرده و در آن حضور يافته بود؛ گاهي در مقام بازيگر و گاهي نيز كارگردان. چه‌بسا مي‌داند كه بازيگر حقيقي نه جلو دوربين كه بايد در حضور زنده و نفس‌به‌نفس با تماشاگر خود را اثبات كند و البته اين رياضتي جانكاه است كه پيروزفر به‌درستي از پسِ آن برآمده است. او هر بار در نقشي فرورفته كه با ديگر نقش‌هايش متفاوت بوده است و اين يعني سلوك سختي را درپيش‌گرفتن. پارسا پيروزفر تئاتر را از خوب جايي آغاز كرده است وگرنه نمي‌توانست براي تئاتر اين‌همه ارزش و اعتبار قائل شود و در آن به مراحل و مدارج عاليه‌اش پا بگذارد. او با آنكه در آغاز دهه 70 در دانشگاه تهران شروع به خواندن نقاشي كرد، اما از همان آغاز علاقه‌مندي‌اش را با بازي در نمايش‌هاي دانشجويي نشان داد و مهم‌تر اينكه براي آموختن تئاتر، در سال ۱۳۷۴ دوره بازیگری را در مؤسسه هنرهای نمایشی استاد سمندریان پشت‌ سر گذاشت. اين شايد همان برگ برنده‌ای باشد كه باعث موفقيتش نه‌تنها در سينما و تلويزيون كه در تئاتر شده است. پيروزفر در سال 1375 موفق به بازي در «بینوایان»، نوشته و كار بهروز غريب‌پور در فرهنگ‌سرای بهمن ‌شد. در آن سال‌ها، تئاتر بي‌رنگ و محتضر شده بود و اين نمايش و بازي در آن خيلي‌ها را حسرت‌به‌دل مي‌كرد كه ‌اي ‌كاش ما هم در آن نقشي داشتيم. غريب‌پور متأثر از فضای رمان بزرگ ویکتور هوگو موفق به جذب مخاطب‌ از چهار گوشه شهر تهران ‌شد. پيروزفر نقش داماد ژان وال‌ژان (حسن فتحي) را بازي مي‌كرد كه حضورش را در تئاتر رسميت بخشيد؛ با آنكه خودش در آن سال‌ها وقتش را صرف تلويزيون و سينما كرد. «بانو آئویی» نمایشی است که بهرام بیضایی در سال ۱۳۷۶ و ۱۳۷۷ در تهران نمایش داد. يوکیو میشیما، بانو آئویی را براساس نوی کهنِ آئویی نو اوئه به سال ۱۹۵۴ نوشت. نمایش‌نامه سرگذشت آئویی نو اوئه از داستان گنجی را روزآمد کرده و در بیمارستانی به تصویر می‌کشد. بازیگران نمایش: روکوجو (مژده شمسایی)، هیکارو (پارسا پیروزفر) و پرستار (مهشاد مخبری) هستند. شهرام جعفری‌نژاد، منتقد، بازی زنان را بهتر از بازی بازیگر مرد دیده و چنین نوشته:... و پارسا پیروزفر نیز کم‌وبیش موفق می‌شود هیکارویی مستأصل و بر مرز خرد و جنون بیافریند. نمايش «هنر» بعد از كارگرداني داوود رشيدي، در سال 80 به كارگرداني پارسا پيروزفر در محل آمفي‌تئاتر فرهنگ‌سراي شفق به صحنه رفت. اين نمايش‌نامه، نوشته نويسنده ايراني‌تبار، ياسمينا رضا، است كه داريوش مؤدبيان آن را ترجمه كرده و پارسا پيروزفر، اميد جعفري و سياوش چراغي‌پور در آن بازي كردند. «هنر» درباره خريد يك تابلو به قيمت 200 هزار فرانك است كه تبديل به يك بحران در رفاقت سه دوست (سرژ، مارك و ايوان) مي‌شود. «گلن گري گلن راس» از نوشته‌هاي معتبر ديويد ممت آمريکايي است که در نقد نظام سرمايه‌داري آن کشور کوشيده است. در اين نمایش هومن برق‌نورد، رضا بهبودی، سیاوش چراغی‌پور، مسعود میرطاهری، پوریا میاندهی، مهدی میلانی، ایوب محمودنیا و پارسا پیروزفر، در تماشاخانه‌ ایرانشهر بازي كردند. نمايش پيروزفر وابستگي‌ به متن ممت داشت. هدف هم ارائه متن بر اساس انطباق معنايي است. بازي هم طبيعي و بدون اغراق بود. اين جريان ميني‌ماليستي تا حد زيادي رنگ‌ولعاب اجرا را نوتر مي‌کرد. براي همين رفتار بازيگران دقيق و با تأکيد بر ديالوگ‌ها پيش مي‌رفت. نمایش‌نامه‌خوانی پارسا پیروزفر با استقبال کم‌نظیر هنردوستان در خانه هنرمندان ایران مواجه شد. بیش از 500 نفر در مدت سه شب به تماشای «خدای کشتار» با اجرای پارسا پیروزفر، رضا بهبودی، سوگل قلاتیان، بهاره مصدقیان و سیاوش چراغی‌پور به کارگردانی پارسا پیروزفر که از یکم تا سوم خردادماه 91 در خانه‌ هنرمندان ایران دورخوانی می‌شد، نشستند. نمایش «سنگ‌ها در جیب‌هایش» نوشته‌ مری جونز، بازیگر و نمایش‌نامه‌نویس ایرلندی است که با بازی پارسا پیروزفر و رضا بهبودی در سالن استاد ناظرزاده‌کرمانی در سال 92 روی صحنه رفت. پیروزفر در سومین تجربه کارگردانی‌اش این نمایش را به‌گونه‌ای اجرا كرد که تماشاگر نمایش علاوه بر ابعاد کمیک اثر، با جنبه تراژیک نیز آشنا شود. اين نمایش درباره دو هنرور است که با بازی در نقش‌های متفاوتی از یک فیلم هالیوودی، در مقام کارگردان، سیاهی‌لشکر، دستیار کارگردان و... تضاد آشکار میان زندگی واقعی با فضاسازی فیلم را نشان می‌دهند. «در پهنه دريا» در سال 93 چهارمين كارگرداني پيروزفر بود. سه نفر (چاق، متوسط و لاغر) در ميان اقيانوس گرسنه مي‌شوند و حالا بايد يكي از خودشان را بخورند و... سیاوش چراغی‌پور، هوتن شکیبا،‌ پارسا پیروزفر، علی ابداعی و هوشنگ قوانلو در اين نمايش بازي مي‌كردند. داريوش مؤدبيان درباره اين اجرا معتقد است: اجرای پیروزفر ناکام می‌ماند و هنوز نیاز است که جاهایی از کار پخته‌تر شود و بیش از هرچیزی رنگ اجرائی داشته باشد. من اجراهایی در فرانسه دیده‌ام که در آنجا مروژک را انتزاعی دیده‌اند و دیگر به سراغ سروصدای دریا و کشتی شکسته هم نرفته‌اند و... . نمایش «ماتریوشکا» پنجمين كارگرداني اوست كه براساس هشت داستان کوتاه آنتوان چخوف، نوشته و اجرا شده است. او درواقع 33 نقش متفاوت را با دگرگوني ميميك، لحن و بيان و ايجاد فيگورهاي متنوع بازي مي‌كند؛ يكي از سخت‌ترين بازي‌‌هايي كه تاكنون در ايران انجام شده است و شايد اين خود دليل عمده‌اي باشد براي اينكه داوران مسابقه بين‌الملل تئاتر فجر در سي‌وپنجمين دوره‌اش به‌عنوان بهترين بازيگر مرد پارسا پيروزفر را انتخاب كنند. پيش از اين، ركورددار بازي در نقش‌هاي متعدد ميكائيل شهرستاني با ارائه 25 نقش در نمايش «مويه جم» كار قطب‌الدين صادقي در سال 75 بود. این تئاتر سال گذشته در لس‌آنجلس، سن‌دیه‌گو، برکلی، تورنتو، ونکوور و مونترال با اقبال روبه‌رو شده است. امسال در دو نوبت در تالار ناظرزاده‌كرماني و بعد پاليز اجرا شد و مي‌گويند نزديك به 5/1 ميليارد تومان به فروش رفته است.