روحانی در افتتاحیه «نمایشگاه کتاب»: اهل فرهنگ گشت‌ارشاد نیاز ندارند
شرق، فرزانه ابراهیم‌زاده: «نقد باید با نقد همراه باشد، اندیشه باید در فضای آزاد شکل گیرد، بدون شناسنامه حرف نزنید و پشت مردم پنهان نشوید، اهل فرهنگ نیازی به گشت ارشاد ندارند... .» اینها بخش‌های مهمی از صحبت‌های حسن روحانی، رییس‌دولت یازدهم در مراسم افتتاحیه بیست‌وهفتمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بود که می‌شد هر بخشش را برای آغاز این گزارش انتخاب کرد. رییس‌جمهوری که به‌همراه اعضای فرهنگی کابینه‌اش در نخستین افتتاحیه نمایشگاه کتاب این دولت شرکت کرده بود بر بازکردن فضای اندیشه و نشر تاکید داشت؛ حرف‌هایی که سال پیش در همین‌روزها هم به‌عنوان وعده‌های انتخاباتی‌اش اعلام و از بدو ورودش به پاستور آنها را تکرار کرده بود. حالا اینجا، فضای 75هزارمتری مصلای تهران که هفت، هشت‌سالی هست که میزبان نمایشگاه کتاب شده مهم‌ترین عرصه برای تحقق این وعده و محک دولت در کتاب‌هایی که عرضه می‌شود خواهد شد. محل برگزاری افتتاحیه در میانه خیابان شهیدبهشتی، درست در مقابل مصلای امام‌خمینی(ره) بود؛ در سالنی که هیچ تناسبی با نام بیست‌وهفتمین دوره مهم‌ترین رویداد فرهنگی کشور یعنی نمایشگاه بین‌المللی کتاب نداشت؛ سالنی که در آن
نه خبری از فواره‌های محل دایمی نمایشگاه‌های بین‌المللی بود و نه صندلی‌های قرمزرنگ تالار وحدت. دیوارهای آیینه‌کاری‌شده سالن با بنرهای بزرگی که بیشتر تصاویری از طبیعت بود پنهان شده بود. صدای وطنم و مهر جاوید وطن سالار عقیلی، ایران محمد نوری و ای ایران سرای امید شجریان تنها وجه رسمی‌بودن افتتاحیه نمایشگاه کتاب بود. رییس‌جمهور بعد از بازدید یک‌ساعته از آماده‌سازی نمایشگاه به محل مراسم آمد و مراسم آغاز شد. حرمت اهل‌قلم اگرچه حسن روحانی نخستین سخنران برنامه افتتاحیه نمایشگاه کتاب نبود اما مهم‌ترین بخش آن را تشکیل می‌داد. او که بعد از اعلام ناشران برتر سخنان خودش را آغاز کرد افتتاح نمایشگاه را به همه اصحاب رسانه تبریک گفت و با خود کتاب صحبت‌هایش را آغاز کرد. روحانی با اشاره به اینکه کلمه و نام کتاب با فرهنگ ایرانی و اسلامی ما عجین است، گفت: «اگر موسای کلیم‌الله را به‌عنوان شکافنده نیل و عیسی روح‌الله را به‌عنوان زنده‌کننده مردگان می‌دانند پیامبر عظیم‌الشأن اسلام را به‌عنوان صاحب کتاب می‌شناسند. معجزه پیامبر اسلام کتاب است و ما مسلمانان و خانواده‌های ایرانی از دوران خردسالی اولین اشیایی که
مشاهده کردیم در قفسه اتاق، کتاب بوده است. در خانه هر ایرانی حداقل یک کلام‌الله مجید بوده است.»به گفته روحانی: «کتاب به معنای ظهور و بروز خرد و اندیشه است. به همان اندازه که اندیشه و خرد محترم است کتاب، نویسنده، نشر‌دهنده و خواننده آن هم دارای حرمت و احترام است.»البته رییس‌دولت یازدهم حرمت کتاب و آفریننده آن را تنها با زبان و بیان کافی ندانست و آن را در تصمیماتی که دولت برای آنها می‌گیرد هم مهم دانست: «ما باید در قانون‌ها و مقرراتمان هم برای امنیت اجتماعی و فرهنگی تلاش کنیم تا حرمت اهل‌قلم را نگاه داریم.»او با استناد به آیاتی که در ستایش از قلم نازل شده گفت: «این قلم مورد احترام خالق جهان است و به این قلم و آنچه نوشته است قسم یاد کرده است. پس قلم دارای حرمت است و صاحب قلم باید احترام داشته باشد. نقد و نقادی باید مکمل اندیشه باشد اما روحانی در مهم‌ترین بخش صحبت‌هایش به موضوع نقد پرداخت. به اعتقاد رییس‌جمهور نقد و اندیشه توامان همدیگر هستند: «اگر کتاب می‌خواهد جامعه ما را در مسیر تعالی و پیشرفت قرار دهد باید با نقد توام باشد. اندیشه و نقد مکمل یکدیگر هستند و هیچ اندیشه‌ای بدون نقادی به کمال
نرسیده و هیچ نقدی نیز نمی‌تواند بدون اندیشه دارای فایده باشد. ما باید زمینه لازم را برای نوشتن آسان و بدون دغدغه کتاب فراهم کنیم و بگذاریم آنچه در دل و اندیشه وجود دارد روی صفحه کاغذ خودنمایی کند. اینکه تاکید روی آزادی می‌کنم برای این است که بگذاریم آنچه در دل اندیشمند وجود دارد روی صفحه کاغذ خودنمایی کند.»او هدف دولت خود را پرهیز از سانسور دانست و افزود: «دولت در پی سانسور دولتی نبوده و نقد را متعلق به همه گروه‌ها می‌داند. امروز شرایطی به وجود آمده است که همه به‌راحتی بتوانند حرف بزنند و نقد کنند. اما گاهی کسانی هستند که از کاه، کوه می‌سازند. نقد حق مردم است.» با صحبت درباره نقد بود که روحانی شروع به نقد برخی از منتقدانش کرد که این روزها بدون استناد به هیچ سندی دولت را مورد حمله خود قرار دادند و گفت: «آنچه پسندیده نمی‌دانیم این است که با هزینه بیت‌المال و در برابر دولتی که منتخب مردم بوده و با رای اکثریت مردم شروع به کار کرده به جای نقد، شیوه تخریب را پیش بگیریم. ما از همه می‌خواهیم تا با شناسنامه سخن گفته و با نام جناح خود حرف بزنند و هرگز سخن خود را با نام ملت ایران بیان نکنند.»روحانی راه ملت را روشن
دانست و چنین تصویر کرد، ملت ایران در عصر حاضر به‌دنبال آرامش، اعتدال، پیشرفت و اخلاق است و خطاب به منتقدان تخریبگر گفت: «اگر عده‌ای می‌خواهند ذهن ملت را از تعالی اخلاقی بازداشته و با تهمت و دروغ به تخریب بپردازند، به یاد داشته باشند که امسال، سال فرهنگ است و نباید مردم را به رویدادهای تخیلی که از اذهان کوچک برمی‌خیزد، مشغول کرد. امسال سال فرهنگ است نه سال تخریب، امسال، سال فرهنگ است، نه سال دروغ و مشغول کردن مردم به حوادث نیم‌واقعی و رویدادهای تخیلی که از ذهن کوچک برخی می‌خیزد.»رییس‌جمهوری با اشاره به نامگذاری سال 93 از سوی مقام‌معظم‌رهبری به نام اقتصاد و فرهنگ گفت: «همان‌طور که باید به دنبال اقتصاد مقاومتی باشیم باید به‌دنبال فرهنگ مقاومتی هم باشیم. فرهنگ مقاومتی ملت را در برابر دیگر فرهنگ‌ها و موج‌های انحرافی مقاوم می‌کند.» به گفته روحانی: «جامعه و اعتقادات ما چارچوبی را برای همه آفرینندگان، نویسندگان و مولدان فرهنگ پیش رو می‌گذارد که آن چارچوب منافع و مصلحت ملی، احترام به فرهنگ مردم و احترام به دین و عقاید مردم، احترام به اسرار کشور، تمامیت ارضی و وحدت ملی است و البته ملت ما به آنها‌یی که بخواهند در
جامعه بین اقوام، طوایف و مذاهب شکاف، فاصله و تفرقه ایجاد کنند این اجازه را نمی‌دهند. اگر امروز به‌دنبال فرهنگ و اقتصاد و به‌دنبال تعالی این کشور هستیم باید بدانیم که راهی جز اعتدال، وحدت، همراهی و هم زیستی مسالمت‌آمیز نداریم و نباید اجازه دهیم که عده‌ای بخواهند در میان ما تفرقه ایجاد کنند. ما اجازه ندهیم در شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی امروزمان که برای تعامل سازنده با جهان از دیروز فراهم‌تر است، کسانی این فضا را بر هم بزنند.» صاحبان فکر بهترین ممیزان جامعه روحانی در بخش دیگری از صحبت‌هایش نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را محلی برای نوعی تعامل سازنده با جهان و یک دیپلماسی عمومی دانست و افزود: «نمایشگاه کتاب، محل تلاقی فرهنگ‌ها و اندیشه‌هاست و فقط محل فروش کتاب نیست، بلکه جولانگاه فرهنگ و جایگاه ظهور و بروز عقل و اندیشه است.»او از همه خواست تا زمینه را برای فعالیت فرهنگ‌دوستان آماده کنند و مشکلات را از پیش پای نشر از جمله نشر کتاب بردارند. روحانی با بیان اینکه باید تشخیص خوب و بد را به صاحب‌نظران واقعی، انجمن‌ها و اصحاب قلم و فکر واگذار کنیم؛ گفت: «کار را برای اهالی فرهنگ باید آسان کنیم و
بدانیم هیچ‌کس در ممیزی بالاتر از وجدان و افکار عمومی نیست. چراکه این دولت معتقد است دخالت خود را در امور کاهش داده و کار را به صاحبان آن بسپارد. همه ما از جمله دولتمردان و دولت‌ها نیازمند ارشاد صاحبان فرهنگ هستیم. صاحبان فرهنگ و اندیشه نیازی به گشت ارشاد ندارند.»ش
آخرین اخبار اخبار را از طریق این لینک پیگیری کنید.
