ماجرای شبانه نارمک
شهرزاد همتي
«من کاري خواهم کرد که با کمک پليس زحمتکش کشور در سراسر خيابانها، امنيت واقعي مستقر شود و دختران ما در خيابان احساس امنيت کنند. من نخواهم گذاشت مأموري بينامونشان از کسي سؤال کند. دختران جامعه ما خود حافظ حجاب و عفاف هستند»؛ اين بخشي از سخنان حسن روحاني در روزهاي انتخاباتي سال 92 بود؛ انتخاباتي که پس از آن، او با رأي مردم اميدوار رئيسجمهور شد. چنين وعدههايي پس از تجربه هشت سال دولت پرتنش احمدينژاد که تجارب گشت ارشاد نیز بخشي از آن بود، چشماندازي بهتر از آينده وعدهدادهشده نشان ميداد؛ اما اکنون و در روزهاي پاياني سال 97، بازهم برخوردهاي گشت ارشاد که در سالهاي قبل فعاليت و حضورش کمتر شده بود، دیده میشود؛ با اين تفاوت که اينبار، کار به اسلحهکشي و شليک تير هوايي ميکشد.
بر اساس روايتهاي منتشرشده از ماجراي اتفاق اخير، پس از اقدام مأموران گشت ارشاد به بازداشت دو دختر جوان، تعدادي از افراد حاضر در محل، شروع به اعتراض به اين ماجرا کرده و تلاش ميکنند مانع از بازداشت و بردن آنها شوند. در اين بين، برخي افراد نيز به ون مأموران گشت ارشاد حمله کرده و درِ ماشين را از جا کندهاند. کار به برخورد فيزيکي کشيده است و در نهايت، مأموران پليس براي متفرقکردن اين افراد اقدام به شليک هوايي کردهاند. اين اتفاق در منطقه نارمک واقع در شرق تهران رخ داده است.
روز گذشته فيلمهاي اين برخورد در شبکههاي اجتماعي، کانالها و گروههاي خبري در تلگرام دستبهدست شد. در اين فيلم يکدقيقهاي که با گوشي تلفن همراه گرفته شده، شهروندي ميگويد در نتيجه درگيري بين برخي شهروندان با مأموران انتظامي، درِ خودروی ون از جا کنده شده است.
تماس با مسئولان انتظامي تهران بزرگ براي گرفتن خبری موثق دراينباره تا زمان تنظيم اين گزارش بينتيجه بود. پس از تلاشهاي خبرنگار «شرق» براي تماس با مأموران انتظامي، عاقبت همان خبر منتشرشده در خبرگزاريها در گفتوگوي تلفني «شرق» با يکي از مسئولان واحد اطلاعرساني پليس پايتخت اعلام شد. او با بیان اينکه اين رويداد تأييد ميشود و زمان آن جمعهشب گذشته بوده است، درباره وقوع اين اتفاق گفت: مأموران گشت امنيت اخلاقي به دو خانم جوان که پوشش و حجاب مناسبي نداشتند، تذکر دادند که بعد از چند دقيقه تعدادي از شهروندان دور آنان جمع شدند تا مانع انتقال آن دو خانم شوند. در اين ميان، چند جوان در کار پليس اخلال ايجاد کردند و مأموران نيز براي متفرقکردن افراد، مجبور به شليک هوايي شدند. پس از اين ماجرا، حاضران در صحنه نيز متفرق شدند و موضوع خاتمه پيدا کرد.
اين اولينباري نيست که برخورد گشت ارشاد با مردم خبرساز ميشود؛ در يک سال گذشته، افکار عمومي، رسانهها و چهرههاي شناختهشده بارها رفتار گشت ارشاد را نقد کردهاند. در يک سال اخير، چند برخورد گشت ارشاد بازتاب گسترده رسانهاي داشت. آبان گذشته برخورد ماشين گشت ارشاد با دانشجويان دانشگاه آزاد، افکار عمومي را تحت تأثير خود قرار داد. پس از انتشار ويدئوي اين درگيري در فضاي مجازي، اعتراضها به عملکرد گشت ارشاد و همچنين دانشگاه آزاد آغاز شد. ماجراي ويدئو از اين قرار بود كه يك ماشين گشت ارشاد در محوطه دانشگاه آزاد سوهانك تهران، به سمت دختري كه به سپر جلوي آن چسبيده بود، حركت ميكند و هر آن ممكن بود اين دختر زير گرفته شود. از قرار معلوم، ماجرا در پاركينگ دانشگاه و در حضور جمعي از دانشجويان رخ داده و يك نفر نيز از بالاي يك ساختمان مشرف به صحنه، از ماجرا فيلمبرداري کرده بود. پخش همين فيلم هم ماجرا را رسانهاي كرد.
نقدها به اين اتفاق چنان گسترده شد که حتي بسيج دانشجويي دانشگاه آزاد نيز واکنش نشان داد و اقدام به صدور بيانيه کرد. در بيانيه اين تشکل دانشجويي آمده بود: «بسيج دانشجويي تهران مركز به عنوان يك تشكل انقلابي دانشجويي كه از بدنه خود دانشجويان تشكيل شده و با توجه به وظيفه ذاتي خود، همواره همراه و در كنار دانشجويان قرار گرفته است و جزء لاينفكي از حركت دانشجويي بوده و خواهد بود؛ لذا در مسير اين همراهي، ضمن ابراز تأسف نسبت به اتفاقات پيشآمده مورخ 5/آبان ماه/97 كه در اثر رفتار خودسرانه و سليقهاي تنيچند از پرسنل نيروي انتظامي در محوطه بيرون دانشگاه رخ داد، اين عمل باعث آزردگي خاطر و ازبينرفتن سلامت فكري دانشجويان شده است. همچنين معتقد است كه هرگونه تذكر و برخورد بايد در چارچوب موازين اسلامي و اخلاقي، با تدابير صحيح و تأثيرگذار صورت بگيرد و از سوي ديگر دانشجو نيز بايستي ضمن رعايت شئونات اخلاقي و اسلامي، در مسير صيانت از حرمت و جايگاه اجتماعي خود، پوششي متناسب با فضاي آموزشي برگزيده تا به واسطه رفتار اشتباه و پوشش نامناسب تعدادي از آنان، شأن ساير دانشجويان نيز خدشهدار نگردد».
اين فيلم همچنين واكنش سردار حسين رحيمي، فرمانده انتظامي تهران بزرگ، را به دنبال داشت. او دراينباره گفت: «به دنبال ايجاد يك مركز دانشگاهي در منطقه سوهانك، بسياري از شهروندان در درخواستهاي مكرر از پليس خواسته بودند تا در آن منطقه حضور داشته باشند كه اين اقدام پليس در همين راستا بود». سردار رحيمي با بيان اينكه اين ويدئو به شكل تقطيعشده در فضاي مجازي منتشر شده است، اظهار كرد: «در اين ويدئو يك خانم جلوي ماشين پليس ميآيد كه بلافاصله راننده نيز ترمز كرده و خودرو را متوقف ميكند، اما اين ويدئو به شكل كامل منتشر نشده و تنها بخشهايي از آن انتشار يافت». ماجراهاي برخورد حاشيهساز و بحثبرانگيز گشت ارشاد در سال 97 اما به همين يک مورد ختم نميشود. بروز يک درگيري ميان مأموران و دو دختر جوان ارديبهشت امسال نيز پس از انتشار فيلم ماجرا خبرساز شد. در اين فيلم نيز درگيري فيزيکي مأموران گشت ارشاد با دو دختر جوان واکنش افکار عمومي را در پي داشت. بعد از انتشار اين فيلم دفتر سخنگوي ناجا در اطلاعيهاي به اين فيلم واکنش نشان داد. در اطلاعيه ناجا ضمن ابراز تأسف از اتفاق صورتگرفته اعلام شد: پليس بههيچوجه چنين رفتارهايي را
تأييد نميکند. در توضيحات ارائهشده از سوي دفتر سخنگوي ناجا آمده است: بررسيهاي اوليه حکايت از وقوع اين اتفاق در يکي از پارکهاي تهران دارد که فيلم پخششده بخشي از کل اتفاق است.
بسياري از چهرههاي شناختهشده سياسي و حتي برخي مسئولان در اين رابطه واکنش نشان دادند و نسبت به برخورد صورتگرفته انتقاد کردند. اما اين تمام ماجرا نبود، کمي پس از آنکه آبها از آسياب افتاد، مأموري که با دختران در پارک برخورد کرد مورد تقدير قرار گرفت. اين خبر را عليرضا رحيمي نماينده مجلس در توييتر خود اعلام کرد و از تشويق اين مأمور خانم توسط رياست ناجا خبر داد. در اتفاق جديد که روز گذشته خبري شد اما کار کمي بيشتر بالا گرفت در حدي که مأموران مجبور به شليک هوايي شدند. در شرايطي که فضاي اجتماعي، سياسي و فرهنگي کشور بيشتر از هميشه نيازمند آرامش و همدلي است، وقوع چنين اتفاقات تلخ و ناراحتکنندهاي را که منجر به بروز تنشهاي بيدليل و غيرضروري در کشور ميشود و فضاي عمومي جامعه را ملتهب ميکند، بايد نقد کرد. پيش از اين نيز بارها بسياري از مسئولان و افراد دلسوز نسبت به تبعات و اثرات منفي برخوردهاي اينچنيني هشدار داده بودند. دراینباره نیز روز گذشته مرکز اطلاعرسانی پلیس پایتخت جزئیات حمله به خودروی گشت ارشاد و شلیک تیر هوایی در محدوده میدان نبوت تهران را تشریح کرد. در این خبر آمده است: ساعت شش بعدازظهر روز گذشته
در محدوده میدان نبوت، مأموران پلیس امنیت اخلاقی به دو نفر از بانوان که با پوشش خود هنجارهای جامعه را رعایت نکرده بودند، تذکر میدهند که آنان اقدام به جوسازی، هیاهو و فحاشی به پلیس میکنند. بر پایه این گزارش پلیس به علت اهانت و جوسازی، قصد انتقال آنان به مقر پلیس را داشته که آنان با رفتار و گفتارهای زننده خود، از دستور پلیس تمرد کردند. در ادامه نیز با همدستی چند نفر از عابران، به سمت خودروی پلیس یورش برده و با شکستن شیشه، قصد چپکردن خودروی پلیس را داشتند که یکی از مأموران با شلیک تیر هوایی مانع این اقدام اخلالگران میشود. لازم به ذکر است که مرکز اطلاعرسانی پلیس پایتخت با اعلام این خبر تأکید کرد: پلیس براساس وظیفه ذاتی خود در برابر رفتارها و پوششهای هنجارشکن مسئول است و نمیتواند درباره اینگونه مسائل بیتفاوت باشد و بدونتردید مأموران، با افرادی که بخواهند از دستور پلیس سرپیچی کنند، با اقتدار برخورد خواهد کرد و اسیر جوسازی رسانهها نخواهد شد.
«من کاري خواهم کرد که با کمک پليس زحمتکش کشور در سراسر خيابانها، امنيت واقعي مستقر شود و دختران ما در خيابان احساس امنيت کنند. من نخواهم گذاشت مأموري بينامونشان از کسي سؤال کند. دختران جامعه ما خود حافظ حجاب و عفاف هستند»؛ اين بخشي از سخنان حسن روحاني در روزهاي انتخاباتي سال 92 بود؛ انتخاباتي که پس از آن، او با رأي مردم اميدوار رئيسجمهور شد. چنين وعدههايي پس از تجربه هشت سال دولت پرتنش احمدينژاد که تجارب گشت ارشاد نیز بخشي از آن بود، چشماندازي بهتر از آينده وعدهدادهشده نشان ميداد؛ اما اکنون و در روزهاي پاياني سال 97، بازهم برخوردهاي گشت ارشاد که در سالهاي قبل فعاليت و حضورش کمتر شده بود، دیده میشود؛ با اين تفاوت که اينبار، کار به اسلحهکشي و شليک تير هوايي ميکشد.
بر اساس روايتهاي منتشرشده از ماجراي اتفاق اخير، پس از اقدام مأموران گشت ارشاد به بازداشت دو دختر جوان، تعدادي از افراد حاضر در محل، شروع به اعتراض به اين ماجرا کرده و تلاش ميکنند مانع از بازداشت و بردن آنها شوند. در اين بين، برخي افراد نيز به ون مأموران گشت ارشاد حمله کرده و درِ ماشين را از جا کندهاند. کار به برخورد فيزيکي کشيده است و در نهايت، مأموران پليس براي متفرقکردن اين افراد اقدام به شليک هوايي کردهاند. اين اتفاق در منطقه نارمک واقع در شرق تهران رخ داده است.
روز گذشته فيلمهاي اين برخورد در شبکههاي اجتماعي، کانالها و گروههاي خبري در تلگرام دستبهدست شد. در اين فيلم يکدقيقهاي که با گوشي تلفن همراه گرفته شده، شهروندي ميگويد در نتيجه درگيري بين برخي شهروندان با مأموران انتظامي، درِ خودروی ون از جا کنده شده است.
تماس با مسئولان انتظامي تهران بزرگ براي گرفتن خبری موثق دراينباره تا زمان تنظيم اين گزارش بينتيجه بود. پس از تلاشهاي خبرنگار «شرق» براي تماس با مأموران انتظامي، عاقبت همان خبر منتشرشده در خبرگزاريها در گفتوگوي تلفني «شرق» با يکي از مسئولان واحد اطلاعرساني پليس پايتخت اعلام شد. او با بیان اينکه اين رويداد تأييد ميشود و زمان آن جمعهشب گذشته بوده است، درباره وقوع اين اتفاق گفت: مأموران گشت امنيت اخلاقي به دو خانم جوان که پوشش و حجاب مناسبي نداشتند، تذکر دادند که بعد از چند دقيقه تعدادي از شهروندان دور آنان جمع شدند تا مانع انتقال آن دو خانم شوند. در اين ميان، چند جوان در کار پليس اخلال ايجاد کردند و مأموران نيز براي متفرقکردن افراد، مجبور به شليک هوايي شدند. پس از اين ماجرا، حاضران در صحنه نيز متفرق شدند و موضوع خاتمه پيدا کرد.
اين اولينباري نيست که برخورد گشت ارشاد با مردم خبرساز ميشود؛ در يک سال گذشته، افکار عمومي، رسانهها و چهرههاي شناختهشده بارها رفتار گشت ارشاد را نقد کردهاند. در يک سال اخير، چند برخورد گشت ارشاد بازتاب گسترده رسانهاي داشت. آبان گذشته برخورد ماشين گشت ارشاد با دانشجويان دانشگاه آزاد، افکار عمومي را تحت تأثير خود قرار داد. پس از انتشار ويدئوي اين درگيري در فضاي مجازي، اعتراضها به عملکرد گشت ارشاد و همچنين دانشگاه آزاد آغاز شد. ماجراي ويدئو از اين قرار بود كه يك ماشين گشت ارشاد در محوطه دانشگاه آزاد سوهانك تهران، به سمت دختري كه به سپر جلوي آن چسبيده بود، حركت ميكند و هر آن ممكن بود اين دختر زير گرفته شود. از قرار معلوم، ماجرا در پاركينگ دانشگاه و در حضور جمعي از دانشجويان رخ داده و يك نفر نيز از بالاي يك ساختمان مشرف به صحنه، از ماجرا فيلمبرداري کرده بود. پخش همين فيلم هم ماجرا را رسانهاي كرد.
نقدها به اين اتفاق چنان گسترده شد که حتي بسيج دانشجويي دانشگاه آزاد نيز واکنش نشان داد و اقدام به صدور بيانيه کرد. در بيانيه اين تشکل دانشجويي آمده بود: «بسيج دانشجويي تهران مركز به عنوان يك تشكل انقلابي دانشجويي كه از بدنه خود دانشجويان تشكيل شده و با توجه به وظيفه ذاتي خود، همواره همراه و در كنار دانشجويان قرار گرفته است و جزء لاينفكي از حركت دانشجويي بوده و خواهد بود؛ لذا در مسير اين همراهي، ضمن ابراز تأسف نسبت به اتفاقات پيشآمده مورخ 5/آبان ماه/97 كه در اثر رفتار خودسرانه و سليقهاي تنيچند از پرسنل نيروي انتظامي در محوطه بيرون دانشگاه رخ داد، اين عمل باعث آزردگي خاطر و ازبينرفتن سلامت فكري دانشجويان شده است. همچنين معتقد است كه هرگونه تذكر و برخورد بايد در چارچوب موازين اسلامي و اخلاقي، با تدابير صحيح و تأثيرگذار صورت بگيرد و از سوي ديگر دانشجو نيز بايستي ضمن رعايت شئونات اخلاقي و اسلامي، در مسير صيانت از حرمت و جايگاه اجتماعي خود، پوششي متناسب با فضاي آموزشي برگزيده تا به واسطه رفتار اشتباه و پوشش نامناسب تعدادي از آنان، شأن ساير دانشجويان نيز خدشهدار نگردد».
اين فيلم همچنين واكنش سردار حسين رحيمي، فرمانده انتظامي تهران بزرگ، را به دنبال داشت. او دراينباره گفت: «به دنبال ايجاد يك مركز دانشگاهي در منطقه سوهانك، بسياري از شهروندان در درخواستهاي مكرر از پليس خواسته بودند تا در آن منطقه حضور داشته باشند كه اين اقدام پليس در همين راستا بود». سردار رحيمي با بيان اينكه اين ويدئو به شكل تقطيعشده در فضاي مجازي منتشر شده است، اظهار كرد: «در اين ويدئو يك خانم جلوي ماشين پليس ميآيد كه بلافاصله راننده نيز ترمز كرده و خودرو را متوقف ميكند، اما اين ويدئو به شكل كامل منتشر نشده و تنها بخشهايي از آن انتشار يافت». ماجراهاي برخورد حاشيهساز و بحثبرانگيز گشت ارشاد در سال 97 اما به همين يک مورد ختم نميشود. بروز يک درگيري ميان مأموران و دو دختر جوان ارديبهشت امسال نيز پس از انتشار فيلم ماجرا خبرساز شد. در اين فيلم نيز درگيري فيزيکي مأموران گشت ارشاد با دو دختر جوان واکنش افکار عمومي را در پي داشت. بعد از انتشار اين فيلم دفتر سخنگوي ناجا در اطلاعيهاي به اين فيلم واکنش نشان داد. در اطلاعيه ناجا ضمن ابراز تأسف از اتفاق صورتگرفته اعلام شد: پليس بههيچوجه چنين رفتارهايي را
تأييد نميکند. در توضيحات ارائهشده از سوي دفتر سخنگوي ناجا آمده است: بررسيهاي اوليه حکايت از وقوع اين اتفاق در يکي از پارکهاي تهران دارد که فيلم پخششده بخشي از کل اتفاق است.
بسياري از چهرههاي شناختهشده سياسي و حتي برخي مسئولان در اين رابطه واکنش نشان دادند و نسبت به برخورد صورتگرفته انتقاد کردند. اما اين تمام ماجرا نبود، کمي پس از آنکه آبها از آسياب افتاد، مأموري که با دختران در پارک برخورد کرد مورد تقدير قرار گرفت. اين خبر را عليرضا رحيمي نماينده مجلس در توييتر خود اعلام کرد و از تشويق اين مأمور خانم توسط رياست ناجا خبر داد. در اتفاق جديد که روز گذشته خبري شد اما کار کمي بيشتر بالا گرفت در حدي که مأموران مجبور به شليک هوايي شدند. در شرايطي که فضاي اجتماعي، سياسي و فرهنگي کشور بيشتر از هميشه نيازمند آرامش و همدلي است، وقوع چنين اتفاقات تلخ و ناراحتکنندهاي را که منجر به بروز تنشهاي بيدليل و غيرضروري در کشور ميشود و فضاي عمومي جامعه را ملتهب ميکند، بايد نقد کرد. پيش از اين نيز بارها بسياري از مسئولان و افراد دلسوز نسبت به تبعات و اثرات منفي برخوردهاي اينچنيني هشدار داده بودند. دراینباره نیز روز گذشته مرکز اطلاعرسانی پلیس پایتخت جزئیات حمله به خودروی گشت ارشاد و شلیک تیر هوایی در محدوده میدان نبوت تهران را تشریح کرد. در این خبر آمده است: ساعت شش بعدازظهر روز گذشته
در محدوده میدان نبوت، مأموران پلیس امنیت اخلاقی به دو نفر از بانوان که با پوشش خود هنجارهای جامعه را رعایت نکرده بودند، تذکر میدهند که آنان اقدام به جوسازی، هیاهو و فحاشی به پلیس میکنند. بر پایه این گزارش پلیس به علت اهانت و جوسازی، قصد انتقال آنان به مقر پلیس را داشته که آنان با رفتار و گفتارهای زننده خود، از دستور پلیس تمرد کردند. در ادامه نیز با همدستی چند نفر از عابران، به سمت خودروی پلیس یورش برده و با شکستن شیشه، قصد چپکردن خودروی پلیس را داشتند که یکی از مأموران با شلیک تیر هوایی مانع این اقدام اخلالگران میشود. لازم به ذکر است که مرکز اطلاعرسانی پلیس پایتخت با اعلام این خبر تأکید کرد: پلیس براساس وظیفه ذاتی خود در برابر رفتارها و پوششهای هنجارشکن مسئول است و نمیتواند درباره اینگونه مسائل بیتفاوت باشد و بدونتردید مأموران، با افرادی که بخواهند از دستور پلیس سرپیچی کنند، با اقتدار برخورد خواهد کرد و اسیر جوسازی رسانهها نخواهد شد.