۸۰ درصد مجوزهای مشاغل خانگی متعلق به زنان است

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

از نگاه کارشناسان و تحلیلگران بازار کار، مشاغل خانگی موجب کاهش بیکاری، استقلال مالی، تحقق عدالت اقتصادی و حفظ بنیان خانواده می‌شود. طبق آمارها تا قبل از شیوع کرونا، ۲۶۰ میلیون نفر در جهان به اشتغال خانگی مشغول بودند که از این تعداد ۵۷ درصد را زنان و ۴۳ درصد را مردان تشکیل می‌دهند.

امروزه کسب و کارهای خانگی در کشورهای پیشرفته رونق بسیاری پیدا کرده تا آنجا که مشاغل خانگی ۲۳ درصد کل مشاغل این کشورها را شامل می‌شود.برابر آمارها در ۱۵۰ کشور دنیا قانون مشاغل خانگی وجود دارد و آمریکا، کانادا،‌ استرالیا،‌ چین و هند از جمله کشورهای پیشرو در حوزه مشاغل خانگی به شمار می‌روند.

در حال حاضر توجه به اشتغال خانگی یکی از زیرمجموعه‌های حوزه تولید و کارآفرینی به شمار می‌رود که بیشتر افراد فعال در آن را زنان تشکیل می‌دهند.

از سال ۱۳۸۹ تا کنون ۲ میلیون و ۱۱۲ هزار و ۶۲۸ نفر مجوز مشاغل خانگی دریافت کرده‌اند که نشان‌دهنده استقبال عمومی از این طرح است

مشاغل خانگی از تنوع بالایی در ایجاد اشتغال، نوآوری در تولید و عرضه کالا و خدمات برخوردار است و این مساله باعث شده روز به روز بر تعداد علاقمندان و متقاضیان این شیوه کسب و کار افزوده شود.

از نگاه کارشناسان ایجاد اشتغال، افزایش درآمدهای غیر نفتی، رونق بخشیدن به صنایع دستی، کاهش ناهنجاری‌های جامعه و پایداری مشاغل از جمله مزیتها و دستاوردهای ایجاد مشاغل خانگی به شمار می‌رود.

قانون مشاغل خانگی که در سال ۱۳۸۹ به تصویب رسید فاقد نگاه جنسیتی بود.در سالهای بعد گسترش کسب و کارهای خانگی باعث شد تا زنان بیشتر به مشاغل خانگی روی آورند تا جایی که کسب و کارهای خانگی به عاملی برای کاهش بیکاری، تحقق عدالت اقتصادی، کسب درآمد و استقلال مالی و حفظ بنیان خانواده‌ها تبدیل شد.

فاطمه سخایی ـ رییس دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی در یک گفت‌وگوی رادیویی با تشریح جزئیات روند شکل‌گیری و اجرای طرح مشاغل خانگی در کشور اظهار کرد: برنامه مشاغل خانگی از سال ۱۳۹۰ در کشور آغاز شده و اکنون در چهاردهمین سال اجرای خود قرار دارد. هر سال بر اساس تسهیلات ارزان‌قیمت و کاهش بروکراسی اداری، متقاضیان بیشتری جذب این حوزه می‌شوند.

وی با ابراز خرسندی از اهمیت کسب‌وکارهای خرد و خانگی در تصمیم‌سازی‌های اقتصادی، به آمارهای جهانی از شاغلان خانگی اشاره کرد و گفت:تا قبل از همه‌گیری کرونا ۲۶۰ میلیون نفر در سراسر جهان در خانه کسب و کار داشتند و طبعا پس از کرونا این روند افزایشی بوده است. از این تعداد ۵۷ درصد افراد زن و ۴۳ درصد مرد هستند، در حالی که در ایران ۸۰ درصد مجوزهای مشاغل خانگی به زنان و ۲۰ درصد به مردان اختصاص یافته است.

سخایی، سهم روستاییان از مشاغل خانگی در ایران را ۱۱ درصد و در شهرها ۸۹ درصد عنوان کرد و بر لزوم آگاهی‌سازی بیشتر در مناطق روستایی و عشایری تاکید کرد.

رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی دلیل افزایش استقبال از مشاغل خانگی را حذف بروکراسی اداری، زودبازده بودن طرح و امکان بهره‌مندی افراد با سطوح مختلف تحصیلی دانست و افزود:در سال ۱۴۰۱ بیش از ۹۳ هزار و ۴۵۰ نفر در ایران مجوز مشاغل خانگی دریافت کردند که ۹۱ درصد مستقل و ۹ درصد پشتیبان بودند.

به گفته وی از سال ۱۳۸۹ تا کنون ۲ میلیون و ۱۱۲ هزار و ۶۲۸ نفر مجوز مشاغل خانگی دریافت کرده‌اند که نشان‌دهنده استقبال عمومی از این طرح است. 

رشته‌های مواد غذایی یا مشاغل وابسته به جهاد کشاورزی و سازمان غذا و دارو برای صدور مجوز نیازمند تاییدیه تخصصی هستند.

سخایی ضمن اشاره به تجربه دیگر کشورها در توسعه مشاغل خانگی اظهار کرد: مشاغل خانگی به‌صورت ذاتی از دیرباز در جوامع بشری وجود داشته‌اند، اما با رشد فناوری، این نوع مشاغل نیز دچار تحولات اساسی شده و پیچیده‌تر شده‌اند تا آنجا که کشورهایی مانند آمریکا، چین، ایتالیا و هند با سیاست‌های حمایتی متنوع از این نوع کسب‌وکارها پشتیبانی می‌کنند.در برخی کشورها مانند هند بیشتر تمرکز بر حمایت از زنان بوده است در حالی‌که در ایتالیا حتی بانک تخصصی برای مشاغل خانگی راه‌اندازی شده است. ما نیز در ایران، مجموعه‌ای از سیاست‌های جهانی را بومی‌سازی کرده‌ایم تا حمایت مؤثری از فعالان این حوزه داشته باشیم.

رئیس دبیرخانه ساماندهی مشاغل خانگی اشاره‌ای هم به تمرکز برنامه هفتم بر مشاغل خانگی داشته و می‌گوید: در این برنامه به‌طور مشخص، مشاغل خرد، کوچک و خانگی به مدت ۵ سال مورد تأکید قرار گرفته و تمامی دستگاه‌های اجرایی مرتبط موظف به سیاستگذاری و اقدام در این راستا هستند.

در حال حاضر بیش از ۵۰۰ رشته مشاغل خانگی به‌ صورت آنی و آنلاین از طریق سامانه وزارت کار قابل رصد و صدور مجوز هستند. هرچند که برخی رشته‌ها مانند مواد غذایی یا مشاغل وابسته به ارشاد، جهاد کشاورزی و سازمان غذا و دارو به تایید تخصصی نیاز دارند.

 در حال حاضر کسب و کارهای خانگی در تمام کشورهای دنیا به عنوان یک الگوی موفق در حال پیاده‌سازی است و روز به روز به علاقمندان این شیوه کارآفرینی افزوده می‌شود. از نگاه کارشناسان مشاغل خانگی موجب کاهش هزینه‌های تولید و مدیریت مصرف انرژی می‌شود و ضمن درآمدزایی برای خانوار، ورود زنان به بازار کار را تسهیل می‌کند. در ماده ۶ برنامه هفتم توسعه به‌ منظور توسعه اشتغال به‌ ویژه اشتغال‌های حاصل از ایجاد کسب‌وکارهای خرد و خانگی و کارگاه‌های خرد و کوچک با اولویت استقرار در مناطق محروم و روستایی تاکید ویژه‌ای شده است.