زنگنه به خدا پناه برد و اوجی درباره افزایش توفیقات سخن گفت
روایتی از هفته داغ نفتی
شرق: یک هفته بسیار داغ نفتی را پشت سر گذاشتیم. اول از همه ایران. بگذریم از اینکه همه منتظر شنیدن سخنان وزیر نفت پیشین، بیژن زنگنه، در صداوسیما بودند که اتفاق نیفتاد و زنگنه نیز مانند چند چهره سیاسی پیش از خود از دست مسئولان به خداوند پناه برد؛ اما جواد اوجی، وزیر نفت فعلی کشور، روز سه‌شنبه دوم آذر در آیین صبحگاه مشترک بسیجیان صنعت نفت حاضر شد و گفت اکنون در ابتدای راه دولت انقلابی قرار داریم و باید با روحیه بسیجی در دوران تحریم دست در دست هم دهیم. سخنانی که در آن نشانه‌ای از امیدواری به رفع تحریم‌ها دیده نمی‌شود، به‌ویژه که آقای وزیر گفت: «ما منتظر نتیجه مذاکرات، تصمیم‌ها و روابط دیپلماسی نیستیم، اما به همت کارکنان این صنعت دشمن را در نیتی که برای آسیب‌رساندن به صنعت نفت دارد ناکام خواهیم گذاشت» و بار دیگر از توفیق‌هایی سخن گفت که در «بحث صادرات نفت اتفاق افتاده» و خبرهای خوب دیگری هم در راه است. مسئولان وزارت نفت از ابتدای کار تاکنون بارها از حصول توفیقات در امر صادرات نفت سخن گفته‌اند، اما آماری از این توفیقات در دسترس نیست. پیش از این یکی از مقام‌های دولتی به خبرنگار «شرق» گفته است آماری از سطح صادرات
نفت کشور منتشر نخواهد شد؛ چراکه ممکن است مشکلاتی برای راه‌های ابتکاری صادرات نفت کشور به وجود بیاید. سردار سلامی نیز به بحث نفت ورود کرد و روز چهارشنبه گفت نفت مجانی به کسی نمی‌دهیم و پول نفتی که به لبنان هم فرستاده می‌شود، می‌گیریم. به نظر می‌رسد بازار نفت عطش هرچه بیشتر تولید و عرضه را دارد و این فرصتی مناسب برای دولت هم در مسیر چانه‌زنی سیاسی در مذاکرات هسته‌ای است و هم فروش بیشتر نفت تا رسیدن به توافق و عادی‌سازی شرایط. بازار نفت امروز آن‌قدر به عرضه نیازمند است که ایالات متحده رو به دست‌بردن در ذخایر استراتژیک خود آورده است و در این راه همراهی پنج کشور دیگر را نیز دارد. به گزارش خبرگزاری‌ها دولت آمریکا سرانجام رسما اعلام کرد ۵۰ میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک را هماهنگ با کشورهای چین، هند، کره‌جنوبی، ژاپن و انگلیس برای پایین‌بردن قیمت‌های انرژی در پی بی‌اعتنایی تولیدکنندگان اوپک‌پلاس به درخواست‌های مکرر مصرف‌کنندگان برای نفت بیشتر آزاد خواهد کرد. بایدن پیش از این بارها از تولیدکنندگان اوپک‌پلاس خواسته بود به افزایش عرضه نفت اقدام کنند. درخواستی که با بی‌اعتنایی کشورهای تولیدکننده به جایی نرسید و
بایدن که گفته بود در این راه حرف نمی‌زند و عمل می‌کند، واقعا به عمل مجبور شد. کاری که پای دونالد ترامپ رئیس‌جمهور پیشین را هم به میان آورد و او با لحن مخصوص خود گفت: «یک سال پیش ما به خودکفایی انرژی رسیده بودیم، اکنون تحت اختیار اوپک قرار گرفته‌ایم و بنزین در بخش‌هایی از کالیفرنیا هفت دلار فروخته می‌شود و در سراسر کشور بالا رفته است و آنها از ذخایر استراتژیک ما نفت برمی‌دارند. آیا این راه اداره یک کشور است؟».
به نظر می‌رسد ترامپ از هم‌اکنون خود را برای بازگشت به دولت آماده می‌کند و در میان سخنانی مبنی بر ناتوانی جسمی رئیس‌جمهور ایالات متحده سودای بازگشت به کاخ سفید را در سر می‌پروراند. وزیر انرژی ترامپ هم در حمایت از او به میدان آمد و گفت: «ذخایر نفت استراتژیک، دارایی امنیت ملی برای حمایت از کشور و شهروندانش در برابر اختلالات عرضه مانند اختلالات پیش‌آمده در شرایط اضطراری است. این یک عرضه اضطراری نیست و تنها اضطراری که می‌توانم در این مورد مشاهده کنم، یک اضطرار سیاسی است». دن برویلت همچنین گفت: «اقدام دولت بایدن نشان می‌دهد آنها نگران انتخابات میان‌دوره‌ای سال ۲۰۲۲ هستند. این عامل تأثیرگذار در تصمیم مذکور بیش از هر چیز دیگری بوده است و همان‌طور که پیش‌تر گفتم یک عرضه اضطراری نیست». سه رئیس‌جمهور آمریکا در گذشته از ذخایر استراتژیک به‌عنوان ابزار واکنش اضطراری استفاده کرده‌اند. فرمان برداشت از ذخایر آمریکا برای کمک به تثبیت بازارها در دوران جنگ داخلی لیبی، توفان کاترینا و جنگ خلیج فارس صادر شد؛ اما بازار با افزایش مورد ادعای عرضه نفت ایران و با ریختن ۵۰ میلیون بشکه نفت استراتژیک آمریکا هنوز آرام ندارد و قیمت‌ها
هنوز بسیار بالاست. تحلیل‌ها هنوز حاکی از آن است که اوپک‌پلاس اصلا توان افزایش تولید را ندارد، حتی اگر بخواهد که ظاهرا نمی‌خواهد و فعلا در حال لذت‌بردن از نفت خوش‌قیمت است. خبرگزاری رویترز روز سه‌شنبه دوم آذر نوشت فشار آمریکا بر تولیدکنندگان عمده نفت برای افزایش تولید و کاهش بهای جهانی طلای سیاه موجب شده پرده از یک مشکل نسبتا جدید این گروه برداشته شود: اوپک‌پلاس حتی اگر بخواهد، ظرفیت تولید بیشتر نفت خام را ندارد. بر اساس آمار سازمان بین‌المللی انرژی، تولید این گروه در ماه‌های سپتامبر و اکتبر ۷۰۰ هزار بشکه در روز کمتر از میزان هدف‌گذاری‌شده بود. به نوشته رویترز در گذشته، تولیدکنندگان آفریقایی اوپک و حتی برخی از تولیدکنندگان عمده خلیج فارس می‌توانستند هنگام افزایش تقاضای نفت بیشتر از سهمیه تعیین‌شده اوپک تولید کرده و درآمد بیشتری کسب کنند؛ اما امروز و برخلاف آن دوران، سازمان بین‌المللی انرژی خبر داده که
۹۰ درصد از کسری ۷۳۰ هزار بشکه‌ای اوپک‌پلاس در ماه اکتبر ناشی از ناتوانی آنگولا و نیجریه در افزایش تولید بوده است. امری که برای ایران فرصتی طلایی محسوب می‌شود تا با دست پر وارد مذاکرات هسته‌ای شود و هرچه بیشتر از فرصت ایجادشده بهره‌برداری کند؛ چراکه این فرصت همیشگی نیست و بازار نهایتا به تعادل خواهد رسید. واکنش رسمی اوپک‌پلاس این است که در برابر فشارها برای افزایش تولید نفت خام مقاومت می‌کند و به برنامه‌اش برای افزایش تدریجی ۴۰۰ هزار بشکه نفت خام در روز پایبند است؛ چراکه بیم از آن دارد که تولید بیشتر به اشباع بازار در سال ۲۰۲۲ ختم شود. ترسی که بخشی از حقیقت بازار نیز هست؛ چه اوپک بخواهد و چه نخواهد تولیدکنندگان دیگر معطل نخواهند ماند و در نهایت جای خالی بشکه‌ها را پر می‌کنند؛ جایی که می‌تواند با بشکه‌های ایرانی پر شود.
شرق: یک هفته بسیار داغ نفتی را پشت سر گذاشتیم. اول از همه ایران. بگذریم از اینکه همه منتظر شنیدن سخنان وزیر نفت پیشین، بیژن زنگنه، در صداوسیما بودند که اتفاق نیفتاد و زنگنه نیز مانند چند چهره سیاسی پیش از خود از دست مسئولان به خداوند پناه برد؛ اما جواد اوجی، وزیر نفت فعلی کشور، روز سه‌شنبه دوم آذر در آیین صبحگاه مشترک بسیجیان صنعت نفت حاضر شد و گفت اکنون در ابتدای راه دولت انقلابی قرار داریم و باید با روحیه بسیجی در دوران تحریم دست در دست هم دهیم. سخنانی که در آن نشانه‌ای از امیدواری به رفع تحریم‌ها دیده نمی‌شود، به‌ویژه که آقای وزیر گفت: «ما منتظر نتیجه مذاکرات، تصمیم‌ها و روابط دیپلماسی نیستیم، اما به همت کارکنان این صنعت دشمن را در نیتی که برای آسیب‌رساندن به صنعت نفت دارد ناکام خواهیم گذاشت» و بار دیگر از توفیق‌هایی سخن گفت که در «بحث صادرات نفت اتفاق افتاده» و خبرهای خوب دیگری هم در راه است. مسئولان وزارت نفت از ابتدای کار تاکنون بارها از حصول توفیقات در امر صادرات نفت سخن گفته‌اند، اما آماری از این توفیقات در دسترس نیست. پیش از این یکی از مقام‌های دولتی به خبرنگار «شرق» گفته است آماری از سطح صادرات
نفت کشور منتشر نخواهد شد؛ چراکه ممکن است مشکلاتی برای راه‌های ابتکاری صادرات نفت کشور به وجود بیاید. سردار سلامی نیز به بحث نفت ورود کرد و روز چهارشنبه گفت نفت مجانی به کسی نمی‌دهیم و پول نفتی که به لبنان هم فرستاده می‌شود، می‌گیریم. به نظر می‌رسد بازار نفت عطش هرچه بیشتر تولید و عرضه را دارد و این فرصتی مناسب برای دولت هم در مسیر چانه‌زنی سیاسی در مذاکرات هسته‌ای است و هم فروش بیشتر نفت تا رسیدن به توافق و عادی‌سازی شرایط. بازار نفت امروز آن‌قدر به عرضه نیازمند است که ایالات متحده رو به دست‌بردن در ذخایر استراتژیک خود آورده است و در این راه همراهی پنج کشور دیگر را نیز دارد. به گزارش خبرگزاری‌ها دولت آمریکا سرانجام رسما اعلام کرد ۵۰ میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک را هماهنگ با کشورهای چین، هند، کره‌جنوبی، ژاپن و انگلیس برای پایین‌بردن قیمت‌های انرژی در پی بی‌اعتنایی تولیدکنندگان اوپک‌پلاس به درخواست‌های مکرر مصرف‌کنندگان برای نفت بیشتر آزاد خواهد کرد. بایدن پیش از این بارها از تولیدکنندگان اوپک‌پلاس خواسته بود به افزایش عرضه نفت اقدام کنند. درخواستی که با بی‌اعتنایی کشورهای تولیدکننده به جایی نرسید و
بایدن که گفته بود در این راه حرف نمی‌زند و عمل می‌کند، واقعا به عمل مجبور شد. کاری که پای دونالد ترامپ رئیس‌جمهور پیشین را هم به میان آورد و او با لحن مخصوص خود گفت: «یک سال پیش ما به خودکفایی انرژی رسیده بودیم، اکنون تحت اختیار اوپک قرار گرفته‌ایم و بنزین در بخش‌هایی از کالیفرنیا هفت دلار فروخته می‌شود و در سراسر کشور بالا رفته است و آنها از ذخایر استراتژیک ما نفت برمی‌دارند. آیا این راه اداره یک کشور است؟».
به نظر می‌رسد ترامپ از هم‌اکنون خود را برای بازگشت به دولت آماده می‌کند و در میان سخنانی مبنی بر ناتوانی جسمی رئیس‌جمهور ایالات متحده سودای بازگشت به کاخ سفید را در سر می‌پروراند. وزیر انرژی ترامپ هم در حمایت از او به میدان آمد و گفت: «ذخایر نفت استراتژیک، دارایی امنیت ملی برای حمایت از کشور و شهروندانش در برابر اختلالات عرضه مانند اختلالات پیش‌آمده در شرایط اضطراری است. این یک عرضه اضطراری نیست و تنها اضطراری که می‌توانم در این مورد مشاهده کنم، یک اضطرار سیاسی است». دن برویلت همچنین گفت: «اقدام دولت بایدن نشان می‌دهد آنها نگران انتخابات میان‌دوره‌ای سال ۲۰۲۲ هستند. این عامل تأثیرگذار در تصمیم مذکور بیش از هر چیز دیگری بوده است و همان‌طور که پیش‌تر گفتم یک عرضه اضطراری نیست». سه رئیس‌جمهور آمریکا در گذشته از ذخایر استراتژیک به‌عنوان ابزار واکنش اضطراری استفاده کرده‌اند. فرمان برداشت از ذخایر آمریکا برای کمک به تثبیت بازارها در دوران جنگ داخلی لیبی، توفان کاترینا و جنگ خلیج فارس صادر شد؛ اما بازار با افزایش مورد ادعای عرضه نفت ایران و با ریختن ۵۰ میلیون بشکه نفت استراتژیک آمریکا هنوز آرام ندارد و قیمت‌ها
هنوز بسیار بالاست. تحلیل‌ها هنوز حاکی از آن است که اوپک‌پلاس اصلا توان افزایش تولید را ندارد، حتی اگر بخواهد که ظاهرا نمی‌خواهد و فعلا در حال لذت‌بردن از نفت خوش‌قیمت است. خبرگزاری رویترز روز سه‌شنبه دوم آذر نوشت فشار آمریکا بر تولیدکنندگان عمده نفت برای افزایش تولید و کاهش بهای جهانی طلای سیاه موجب شده پرده از یک مشکل نسبتا جدید این گروه برداشته شود: اوپک‌پلاس حتی اگر بخواهد، ظرفیت تولید بیشتر نفت خام را ندارد. بر اساس آمار سازمان بین‌المللی انرژی، تولید این گروه در ماه‌های سپتامبر و اکتبر ۷۰۰ هزار بشکه در روز کمتر از میزان هدف‌گذاری‌شده بود. به نوشته رویترز در گذشته، تولیدکنندگان آفریقایی اوپک و حتی برخی از تولیدکنندگان عمده خلیج فارس می‌توانستند هنگام افزایش تقاضای نفت بیشتر از سهمیه تعیین‌شده اوپک تولید کرده و درآمد بیشتری کسب کنند؛ اما امروز و برخلاف آن دوران، سازمان بین‌المللی انرژی خبر داده که
۹۰ درصد از کسری ۷۳۰ هزار بشکه‌ای اوپک‌پلاس در ماه اکتبر ناشی از ناتوانی آنگولا و نیجریه در افزایش تولید بوده است. امری که برای ایران فرصتی طلایی محسوب می‌شود تا با دست پر وارد مذاکرات هسته‌ای شود و هرچه بیشتر از فرصت ایجادشده بهره‌برداری کند؛ چراکه این فرصت همیشگی نیست و بازار نهایتا به تعادل خواهد رسید. واکنش رسمی اوپک‌پلاس این است که در برابر فشارها برای افزایش تولید نفت خام مقاومت می‌کند و به برنامه‌اش برای افزایش تدریجی ۴۰۰ هزار بشکه نفت خام در روز پایبند است؛ چراکه بیم از آن دارد که تولید بیشتر به اشباع بازار در سال ۲۰۲۲ ختم شود. ترسی که بخشی از حقیقت بازار نیز هست؛ چه اوپک بخواهد و چه نخواهد تولیدکنندگان دیگر معطل نخواهند ماند و در نهایت جای خالی بشکه‌ها را پر می‌کنند؛ جایی که می‌تواند با بشکه‌های ایرانی پر شود.