هشدار قوه قضائیه در پی انتشار اخبار مختلف درباره ویروس کرونا در فضای مجازی
با هر اظهارنظر خارج از روال مقرر، برخورد خواهد شد
شرق: کرونا به همان میزان که تهدیدی برای جان انسان‌ها است، با اخبار و حواشی‌ای که همراه خود داشته، صدمات جبران‌ناپذیری به اعتماد عمومی در بسیاری از جوامع وارد کرده است؛ از‌این‌رو کنترل فضای مجازی و مقابله با شایعاتی که از یک سو موجب ترس مضاعف می‌شوند و از سویی دیگر با اطلاعاتی متناقض و گاهی اشتباه باعث صدمات جبران‌ناپذیر می‌شوند، اجتناب‌ناپذیر است؛ اما مسئله مهم این است که در این نوع برخوردها نباید جریان آزاد اطلاعات مورد تعدی واقع شود و امکان کتمان حقایق فراهم شود. در مدتی که کرونا وارد ایران شده است، بارها موضوعات مختلفی مانند آمار مبتلایان و کشته‌ها با چالش جدی در افکار عمومی مواجه شده است. آمار رسمی که در تهران منتشر می‌شود، با آمار استانی که مسئولان ذی‌ربط منتشر می‌کنند، تفاوت بسیار دارد که با توجه به گستردگی موضوعاتی از این دست نمی‌توان آماری را که مسئولانی چون فرماندار یا نماینده مجلس با توجه به مدارک و شواهد بیان می‌کنند، نادیده گرفت و اگر میان مسئولان در بیان آمار مبتلایان و کشته‌شدگان هماهنگی وجود ندارد، مسئول این سردرگمی مردم نیستند. خط و‌نشان دادستان کل کشور برای برخی از مسئولان با توجه به اهمیت کنترل اخبار و اطلاعات مربوط به کرونا قوه قضائیه در دو اطلاعیه مهم برای مسئولان و فعالان مجازی خط‌و‌نشان جدی کشیده است. یکی از اطلاعیه‌ها درباره اعلام آمار و ارقام در موضوع بیماری کرونا از سوی افراد غیر‌مسئول و مسئول است که در متن این اطلاعیه آمده است: با توجه به برخی اظهارات و نقل‌قول‌های غیر‌مسئولانه و گاهی مغایر واقعیت روزهای اخیر از سوی تعدادی از مدیران و مسئولان و دیگر اشخاص حقیقی و حقوقی در بخش‌های دولتی و عمومی، در محافل و نشست‌های مختلف رسمی و اداری و نیز انتشار این‌گونه مطالب در رسانه‌های عمومی و دیگر رسانه‌های مکتوب، دیداری، شنیداری و شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی درباره آمار مرتبط با بیماری کووید ۱۹ (کرونا) که موجب تشویش اذهان عمومی، برهم‌زدن امنیت روانی جامعه، تزلزل‌آفرینی در اعتماد و انسجام اجتماعی و اخلال در فرایند ارائه خدمت در نظام سلامت و دیگر عرصه‌های مدیریتی کشور شود، علاوه بر اینکه به موجب مواد ۲۸۶، ۶۹۸ و ۷۴۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) عملی مجرمانه و مستوجب تعقیب قضائی و مجازات است، تبعات نگران‌کننده‌ای را به دنبال دارد. در بخش دیگر این اطلاعیه با تأکید بر اینکه نباید اطلاعات خارج از روال مقرر منتشر شوند، دادستان توضیح داده است: نظر به اینکه به موجب مصوبات لازم‌الاجرای ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا، اطلاع‌رسانی در‌این‌باره، صرفا باید از طریق آن ستاد انجام شود و هر اظهارنظری خارج از روال مقرر، اقدامی خلاف مصالح و امنیت ملی کشور تلقی و با مرتکب براساس قوانین مربوط برخورد خواهد شد. با توجه به مراتب مذکور، در این شرایط از آحاد مردم فهیم، دلسوز و هوشمند جامعه انتظار می‌رود ضمن توجه مؤکد به توصیه‌ها و تدابیر دلسوزانه مسئولان و کارکنان ایثارگر نظام سلامت کشور، با همدلی و همیاری بیشتر و ارتقا و ترویج حس تعاون و نوع‌دوستی، دست‌اندرکاران و جهاد‌گران این عرصه را مورد حمایت و پشتیبانی جدی قرار دهند و با کسانی که با بی‌توجهی یا عامدانه، زمینه ایجاد ناامنی روانی در جامعه را فراهم می‌کنند، از‌جمله بیگانگان خائن به عزت و شرف ملت عزیز ایران اسلامی همراهی نداشته باشند. فضای مجازی به طور معمول مملو از اخبار و اطلاعاتی کذب و شایعات مختلف است و تمییز حقیقت از شایعه نیاز به سواد رسانه‌ای و توجه خاص مخاطبان به منابع اطلاعاتی دارد، حال که کرونا شرایط کشور را در حالتی غیر‌معمول و بحرانی قرار داده است، خواه‌ناخواه شاهد افزایش این شایعات و اخبار کذب هستیم که بعضی موارد تهدید جدی برای جان انسان‌ها است. در پی انتشار اخبار کذب درباره آمار مربوط به ویروس کرونا و همچنین تجویز دارو‌ها و توصیه‌های تأیید‌نشده پزشکی در فضای مجازی و دیگر منابع خبری، علی القاصی، دادستان تهران، در دستوری از پلیس فتای ناجا، فرماندهی پلیس تهران بزرگ، معاونت حقوقی سازمان اطلاعات سپاه و معاونت اطلاعات داخلی واجا خواست تا برای شناسایی، مستندسازی و احضار عوامل سازنده و منتشرکنندگان اخبار کذب درباره ویروس کرونا اقدام کنند. در این اطلاعیه آمده است: با عنایت به وضعیت خاص حاکم بر جامعه ناشی از شیوع ویروس کرونا و اهمیت اطلاع‌رسانی صحیح و مدیریت افکار عمومی و رسانه‌ای کشور در‌این‌باره با بررسی اخبار در فضای مجازی (کانال‌ها، سایت‌ها و دیگر منابع خبری) اظهارات اشخاص حقیقی و حقوقی مشخص می‌شود افرادی با انتشار خبر‌های کذب از‌جمله آمار غیر‌واقعی و بالا درباره تعداد مبتلایان و تعداد متوفیان ناشی از ویروس کرونا، موجب شبهه‌افکنی و هراس در مردم و القای ناامیدی و زیر سؤال بردن تلاش‌های شبانه‌روزی کادر بهداشتی و درمانی مستقر در استان‌ها و مراکز درمانی شده‌اند و از طرفی اقدام به انتشار اخبار کذب درباره وقع‌ننهادن به اصول بهداشتی یا تجویز دارو‌ها و توصیه‌های تأیید‌نشده پزشکی کرده‌اند. برخورد شدید قضائی با منتشرکنندگان اخبار کذب بنابراین با عنایت به اینکه در شرایط حساس کنونی افراد جامعه به دنبال کسب اطلاع از اخبار صحیح درباره این بیماری هستند و این اثر‌پذیری از شایعات را بیشتر کرده و با توجه به اینکه در میان این جمع از اخبار و شایعات متناقض، تشخیص خبر صحیح از ناصحیح برای افراد جامعه دشوار می‌شود و نتیجتا منجر به اضطراب، ناامنی، تشویش اذهان عمومی و برهم‌زدن نظم عمومی که (هدف همیشگی دشمنان قسم‌خورده نظام مقدس جمهوری اسلامی بوده) شده، به موجب این دستور و توجه به انطباق موضوع معنون با ماده ۷۴۶ قانون مجازات اسلامی و نیز بند ۱۱ از ماده ۶ قانون مطبوعات و در راستای مواد ۹۸ و ۶۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری مقرر است درباره شناسایی، مستندسازی و احضار عوامل سازنده و منتشرکنندگان اخبار کذب (از‌جمله کانال‌های خبری پیج‌های اینستاگرام سایت‌ها و دیگر منابع خبری) به همراه شناسایی منشأهای اصلی و منتشر‌کننده اقدام و مراتب به همراه مستندات برای سیر قضائی در اسرع وقت به این مرجع اعلام کنید. براساس این گزارش قوه قضائیه تلاش دارد منتشرکنندگان اطلاعات اشتباه و اخبار کذب را به‌سرعت شناسایی و به اشد مجازات محکوم کند تا در این وضعیت خاص که سلامت جسمی مردم در خطر شدید است، حداقل از امنیت روانی افراد حفاظت شود. البته با توجه به آغاز تعطیلات نوروز و متعاقب آن تعطیلی محاکم رسیدگی در اسرع وقت درباره این پرونده‌ها خود چالشی جدید برای دستگاه قضا خواهد بود.