عادل عبدالمهدي با پادشاه و وليعهد عربستان ديدار كرد
در آستانه تحولي بزرگ
عربستان سعودي بر اين ادعاست كه سياست خارجياش بر همكاري با كشورهاي نفتخيز خليجفارس، اتحاد دنياي عرب، تقويت اسلام، همبستگي بين كشورهاي عربي و حمايت از اقدامات سازمان ملل متحد متمركز شده اما در عمل رياض در سالهاي اخير به شدت در انديشه برقراري ارتباط با ايالات متحده، مداخله در درگيري بين فلسطينيان و اسرائيل و نفوذ به عراق است تا از اين طريق بتواند با تهران در منطقه مقابله كند، در تعيين نهايي قيمت نفت مؤثر باشد و از طريق سرمايهگذاريهاي متعدد در كشورهاي عربي، اسلام خودش را پايهريزي كند؛ از همين رو عربستان سعودي تاكنون مقادير هنگفتي به توسعه كشورهاي اسلامي كمك كرده است. طبق گزارشهاي منتشرشده ميزان كمك رياض به اين كشورها از سال 1986 تا 2006 ميلادي به بيش از 49 ميليارد دلار ميرسد. به باور بسياري از تحليلگران منطقهاي سفر عادل عبدالمهدي، نخستوزير عراق به رياض نيز در همين راستا تعريف ميشود. نخستين موضعگيري عبدالمهدي كه پس از ديدار با مقامات عاليرتبه تهران در رأس هیئت بلندپایه تجاری و اقتصادی برای یک سفر دوروزه به عربستان سعودی رفت، در حقيقت تأكيدي بر اين باور است. او در بدو ورود به رياض گفت: «روابط
عراق و عربستان سعودی «در آستانه تحولي بزرگ» قرار دارد؛ به همين دليل ما با مسائل اجتماعی، اقتصادی و مالی آغاز خواهیم کرد و شاید این مباحث ما را به نقشی که عراق میتواند در بین کشورها از جمله ایران و ترکیه ایفا کند، رهنمون كند». عادل عبدالمهدی افزود: «عراق میخواهد چنین نقشی ایفا کند و فکر میکنم که کشورهای دیگر هم انتظار چنین نقشی از عراق داشته باشند». روابط عراق و عربستان سعودی، روابط پرفرازونشیبی است. اگرچه رياض در زمان حاکمبودن نظام بعثی بر عراق با این کشور روابط دیپلماتیک نداشته، اما عربستان از جمله کشورهای عربی است که از سقوط نظام بعثی و شکلگیری نظام جدید در عراق نیز خرسند نيست؛ زیرا ریاض سیاست و قدرت در منطقه خاورمیانه را بر اساس هویت مذهبی میبیند و مدعی حمایت از منافع مسلمانان اهل سنت در این منطقه است.به نوشته والاستريتژورنال، سفر دوروزه عبدالمهدي به رياض در شرايطي انجام شد كه ترافيك ديپلماتيك سنگيني ميان دو كشور برقرار است. رهبران عراق پس از شكست گروه تروريستي داعش به دنبال بازتعريف جايگاه بغداد در منطقه هستند. موقعيت عراق در ماههاي گذشته به ويژه از زماني كه ايالات متحده بغداد را تشويق به
بازگشت به دنياي اعراب كرد، بهبود يافته است؛ هرچند واشنگتن از اين سياست تنها يك هدف دارد و آن هم تضعيف نفوذ ايران در عراق و به دنبال آن در كل منطقه است.
ميانجيگري در رياض
اما بغداد که بیش از همه بر فاکتور ثبات منطقهای و دوریجستن از تنش با همسایگان تأکید دارد، همزمان كه از تقويت روابط خود با عربستان استقبال ميكند، به دنبال ميانجيگري بين رياض و تهران نيز هست. در حقيقت عبدالمهدي ميخواهد از اين طريق به نوعی جایگاه منطقهای عراق را ارتقا دهد. نخستوزير عراق از همان ابتداي تشكيل دولت به همراه برهم صالح، رئيسجمهوري اين كشور، بهجاي آنكه اين كشور را به صحنه نبرد بين قدرتهاي منطقهاي و بينالمللي تبديل كنند، درصدند تا با بازتعريف منافع دوجانبه، چشمانداز سياسي جديدي براي بغداد تعريف كنند. اين چشمانداز در حقيقت سياست دونالد ترامپ، رئيسجمهوري آمريكا مبني بر كاهش نفوذ تهران در منطقه را با خطر جدي مواجه ميكند. به همين دليل نخستوزير عراق با تشديد تحريمهاي آمريكا عليه تهران و نزديكشدن به پايان مهلت دادهشده به عراق، در تلاش است تا توازني بين روابط بغداد با تهران و واشنگتن نيز برقرار كند. او در كنفرانس مطبوعاتي خود در هفته گذشته به مقامات آمريكايي هشدار داد كه قراردادن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان تروريستي منطقه را بيثبات ميكند. سجاد جياد، رئيس مركز مطالعاتي البيان در
بغداد در اين باره ميگويد: اگر عربستان انتظار دارد بغداد تمامي سياستهاي منطقهاي رياض را بپذيرد، به احتمال زياد نااميد خواهد شد چراكه با وجود بهبود روابط، محدوديتها و موانع بيشماري در اين مسير وجود دارد و سعوديها صبر استراتژيكي در برابر بغداد ندارند.
عربستان سعودي بر اين ادعاست كه سياست خارجياش بر همكاري با كشورهاي نفتخيز خليجفارس، اتحاد دنياي عرب، تقويت اسلام، همبستگي بين كشورهاي عربي و حمايت از اقدامات سازمان ملل متحد متمركز شده اما در عمل رياض در سالهاي اخير به شدت در انديشه برقراري ارتباط با ايالات متحده، مداخله در درگيري بين فلسطينيان و اسرائيل و نفوذ به عراق است تا از اين طريق بتواند با تهران در منطقه مقابله كند، در تعيين نهايي قيمت نفت مؤثر باشد و از طريق سرمايهگذاريهاي متعدد در كشورهاي عربي، اسلام خودش را پايهريزي كند؛ از همين رو عربستان سعودي تاكنون مقادير هنگفتي به توسعه كشورهاي اسلامي كمك كرده است. طبق گزارشهاي منتشرشده ميزان كمك رياض به اين كشورها از سال 1986 تا 2006 ميلادي به بيش از 49 ميليارد دلار ميرسد. به باور بسياري از تحليلگران منطقهاي سفر عادل عبدالمهدي، نخستوزير عراق به رياض نيز در همين راستا تعريف ميشود. نخستين موضعگيري عبدالمهدي كه پس از ديدار با مقامات عاليرتبه تهران در رأس هیئت بلندپایه تجاری و اقتصادی برای یک سفر دوروزه به عربستان سعودی رفت، در حقيقت تأكيدي بر اين باور است. او در بدو ورود به رياض گفت: «روابط
عراق و عربستان سعودی «در آستانه تحولي بزرگ» قرار دارد؛ به همين دليل ما با مسائل اجتماعی، اقتصادی و مالی آغاز خواهیم کرد و شاید این مباحث ما را به نقشی که عراق میتواند در بین کشورها از جمله ایران و ترکیه ایفا کند، رهنمون كند». عادل عبدالمهدی افزود: «عراق میخواهد چنین نقشی ایفا کند و فکر میکنم که کشورهای دیگر هم انتظار چنین نقشی از عراق داشته باشند». روابط عراق و عربستان سعودی، روابط پرفرازونشیبی است. اگرچه رياض در زمان حاکمبودن نظام بعثی بر عراق با این کشور روابط دیپلماتیک نداشته، اما عربستان از جمله کشورهای عربی است که از سقوط نظام بعثی و شکلگیری نظام جدید در عراق نیز خرسند نيست؛ زیرا ریاض سیاست و قدرت در منطقه خاورمیانه را بر اساس هویت مذهبی میبیند و مدعی حمایت از منافع مسلمانان اهل سنت در این منطقه است.به نوشته والاستريتژورنال، سفر دوروزه عبدالمهدي به رياض در شرايطي انجام شد كه ترافيك ديپلماتيك سنگيني ميان دو كشور برقرار است. رهبران عراق پس از شكست گروه تروريستي داعش به دنبال بازتعريف جايگاه بغداد در منطقه هستند. موقعيت عراق در ماههاي گذشته به ويژه از زماني كه ايالات متحده بغداد را تشويق به
بازگشت به دنياي اعراب كرد، بهبود يافته است؛ هرچند واشنگتن از اين سياست تنها يك هدف دارد و آن هم تضعيف نفوذ ايران در عراق و به دنبال آن در كل منطقه است.
ميانجيگري در رياض
اما بغداد که بیش از همه بر فاکتور ثبات منطقهای و دوریجستن از تنش با همسایگان تأکید دارد، همزمان كه از تقويت روابط خود با عربستان استقبال ميكند، به دنبال ميانجيگري بين رياض و تهران نيز هست. در حقيقت عبدالمهدي ميخواهد از اين طريق به نوعی جایگاه منطقهای عراق را ارتقا دهد. نخستوزير عراق از همان ابتداي تشكيل دولت به همراه برهم صالح، رئيسجمهوري اين كشور، بهجاي آنكه اين كشور را به صحنه نبرد بين قدرتهاي منطقهاي و بينالمللي تبديل كنند، درصدند تا با بازتعريف منافع دوجانبه، چشمانداز سياسي جديدي براي بغداد تعريف كنند. اين چشمانداز در حقيقت سياست دونالد ترامپ، رئيسجمهوري آمريكا مبني بر كاهش نفوذ تهران در منطقه را با خطر جدي مواجه ميكند. به همين دليل نخستوزير عراق با تشديد تحريمهاي آمريكا عليه تهران و نزديكشدن به پايان مهلت دادهشده به عراق، در تلاش است تا توازني بين روابط بغداد با تهران و واشنگتن نيز برقرار كند. او در كنفرانس مطبوعاتي خود در هفته گذشته به مقامات آمريكايي هشدار داد كه قراردادن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان تروريستي منطقه را بيثبات ميكند. سجاد جياد، رئيس مركز مطالعاتي البيان در
بغداد در اين باره ميگويد: اگر عربستان انتظار دارد بغداد تمامي سياستهاي منطقهاي رياض را بپذيرد، به احتمال زياد نااميد خواهد شد چراكه با وجود بهبود روابط، محدوديتها و موانع بيشماري در اين مسير وجود دارد و سعوديها صبر استراتژيكي در برابر بغداد ندارند.